Yaşamda önemli başlangıçlar vardır. Bu başlangıçlardan biri de okula başlamak, anaokulu ya da üst bir okula başlamaktır. Bu başlangıçlarda anne-babaların çocukların yanında olması onların kendilerini güvende hissederek, okula uyum sağlamalarını kolaylaştırır.

Özellikle ilköğretim çağında çocuğu olan anne-babaların iş yoğunluğu olsa da bu önemli başlangıcı çocukları ile paylaşmaları çocuğun gelişimini destekleyecektir. Bu noktada paylaşımın yalnızca fiziksel yani okula birlikte gitmek olmadığını belirtmek isterim. Birlikte olmanın anlamı birlikte okul için yapılacak alışverişi planlamak, okul ile ilgili bu yıl ki hayallerini paylaşmak ve buna katılmak olabilir.

İLKÖĞRETİME YENİ BAŞLAYAN ÇOCUKLAR İÇİN BİR KAÇ ÖZEL NOKTA:

EL TERCİHİ: Hangi elin başat olarak kullanılacağı beyinin hangi tarafının başat olarak kullanıldığı ile ilgilidir. Yani sağ elini kullananlar, beyinlerinin sol tarafını, sol elini kullananlarsa beyinlerinin sağ  tarafını başat olarak kullanırlar. İnsanların büyük bir kısmı sağ ellerini kullanırlar, bu nedenle sol elini kullananlar bazı sorunlarla karşılaşabilirler. Bu noktada anne-baba veya bakım veren diğer kişilerin, okulda öğretmenin ısrarcı olması başka davranış problemlerinin ortaya çıkmasına zemin hazırlayacaktır. Toplumda daha çok sağ elini kullanmak desteklenmektedir. Oysa doğuştan getirilen bu özellik için herhangi bir tercih için zorlama yalnızca sorun yaşanmasına neden olacaktır.

Hasan Bacanlı “gelişim ve öğrenme” kitabında bu konu ile ilgili insanların dört gruptan birinde olduğunu belirtmiştir.

*Sağ elini tercih edenler: Bunlar nüfusun %90’ını oluştururlar.

*Her iki ele meyilli olanlar: Bunlar her iki eli de kullanmaya meyillidirler ve nüfusun %5’ini oluştururlar.

*Sol ele meyilli olanlar: Her iki elini kullansa da sağ elini kullanmakta zorlanırlar.

*Sol elini kullanmayı tercih edenler: Bunlar genel nüfusun %2’sini oluşturur ve sağ elini kullanmakta beceriksizdirler.

BİREYSEL FARKLILIKLAR: 0-6 BEBEKLİK VE İLK ÇOCUKLUK DÖNEMİNİN sonunda çocuklar okumaya hazır hale gelirler. Anne babalar çocuğum harfleri tanıyor, kalemi düzgün tutuyor, sayıları tanıyor ve hatta 10 a kadar sayabiliyor, adını yazabiliyor hatta bazı kelimeleri okuyor diye ifade ettikleri durum, okumaya hazır hale gelen çocuklarını tanımlamaktadır.

Bu noktada aynı yaşta olsalar dahi çocukların farklı bilgilere sahip olması aileler de kaygı yaratabilir. Öğretim hayatı boyunca çocuğunuz için ilk ve en önemli bilgi her çocuğun farklı zeka ve yeteneğe sahip olduğunun kabul edilmesi gerekliliğidir. Üstelik göz ardı edilmemesi gereken diğer bir nokta da çocukların arasındaki ay farkı ve bunun okuma ve yazmada yaratacağı farklılıktır.

Bireysel farklılıklar öğrenmede de farklılık yatacaktır. Bu noktada çevreden yapılan kıyaslamaların öğrencide olumsuz duygular yaratması kaçınılmazdır. Bireysel farklılıkların nedeni çevre ve kalıtımdır. Her çocuğun, çevresi, ailesi, ailesinin özellikleri ve tutumları farklı, kalıtsal özellikleri de farklıdır. Bu nedenle zekâları, öğrenme stilleri, hızlarının da farklı olacaktır. Onun içindir ki çocuklar başkaları ile kıyaslanma konusunda çok duyarlıdır. Çünkü kelimelerle ifade edemeseler de bu noktada bir haksızlık yapıldığını sezerek rahatsız olurlar.

OKUL VE ÖĞRETMEN NE KADAR ÖNEMLİ: Özellikle ilkokula başlayan çocukların ailelerinde okul başlamadan önce okul ve öğretmen araştırmak ve bunu hangi ölçütler içinde olması gerektiğine karar vermek diğer bir önemli konudur. Çocukların iyi bir eğitim alması tüm ebeveynlerin temel amacıdır. Ama hangi ölçütlere bakılarak okul seçileceği ya da öğretmenin nasıl bir eğitim verdiği araştırılsa da her durumda okulun da, öğretmenin de olumlu ve olumsuz etkileri olacaktır. Bunu durumu belirleyen tek etken yoktur, etkileşim içinde çocuğun da geliştirdiği tutumlar belirleyici olacaktır.

Çocuk devlet okuluna da gidebilir, özel okula da gidebilir. Çocuğun okuldan etkilenişi çok yönlü olacaktır. Okul onu psikolojik, sosyal, bilişsel olarak etkileyecek, değiştirecektir. Aynı şekilde disiplinli öğretmen farklı, sevecen öğretmen farklı olarak etkileyecektir. Bu noktada önceden bir kestirim yapmak yanıltıcı olabilir.

En önemli etken ailenin çocuğa eğitim sürecinde verdiği destek ve koşulsuz kabul bunun sonucunda ortaya çıkan olumlu iletişim ortamının çocuk üzerinde yaratacağı güven duygusudur.

YAŞITLARIN FONKSİYONU:

Okulun başlaması ile birlikte çocuğunuz belki de ilk defa çok sayıdaki yaşıtı ile karşılaşacaktır. Bu noktada kendi yaşıtları ile gelişim hızlarını karşılaştırma şansı bulmak okul dışında zor yakalanan bir fırsattır. Bu çocuğunuzdaki yetenekleri ve olumlu özellikleri fark etmenizi sağlar. Hatta bu güne kadar fark edilmeyen resim, matematik, kendini ifade etme becerilerindeki olumlu gelişimin başkaları tarafından da dikkat çekmesi durumu ile karşılaşmanız ihtimali çocuğun okula başlaması ile artmaktadır.

Bu noktada okula başlamakla sorunla karşılaşma ihtimali olsa da, bu sorunu çözmek ve yardım almak için de erken fark edilmesi sağlayan bir sürecinde başlamasını sağlar.

Ne tür sorunlarla karşılaşabiliriz?

*Öğrenme güçlüğü

*Konuşma ve dil sorunları

*Davranış bozuklukları

*Duygusal bozukluk

*Sağlık problemleri

*Üstün zeka ve yetenek

Ancak bu sorunlarla karşılaşıldığını sanmakta başka bir sıkıntı kaynağıdır. Çocuktaki herhangi bir sorunun hiperaktivite ya da öğrenme güçlüğü gibi yorumlanmasından önce bir uzmandan destek alınması daha sonra ortaya çıkabilecek duygusal sorunları da önleyecektir.