DEHB  tek bir nedene bağlanılarak izah edilemeyecek kadar  komleks bir hastalıktır. Ancak yapılan son araştırmalarda DEHB una neden olan değişkenlerin arasında genetiğin etkisinin   % 80-90 oranında olduğu bildirilmektedir. Ancak diğer faktörlerin – biraz sonra değinilecektir-  DEHB belirtilerinde artışa  neden olabilecek düzeyde etken olduğu belirtilmektedir. Veya DEHB sendromuna eşlik edebilecek olan diğer psikiyatrik rahatsızlıkların ortaya çıkmasında rol alabilmektedir.

DEHB in nörolojik bir rahatsızlık olduğu kabul edilmektedir. Özellikle beynin yönetimsel işlevlerinde bozuklağa neden olmaktadır. Thomas E. Brown DEHB I şu şekilde tanımlamaktadır: Bütün müzisyenlerin enstrümanlarını çok iyi açaldığı bir senfoni orkestrası hayal edin. Orkestrayı düzenleyecek ve müzisyenlerin uyum içinde çalmasını sağlayacak, nefesli çalgıların başlaması yada yayların durması için işaret verecek ve müziğin tüm yorumunu müzisyenlere iletecek bir orkestra şefi olmazsa, o orkestra nasıl iyi bir icraat ortaya koyabilir. Bu ifadeden anlaşılan beyinde bir kontrol merkezinin olduğu ve bu merkez tarafından verilen emirlerin  neticesinde kararların ortaya çıtığıdır. DEHB ortaya çıkmasına müzisyenler değil orkestra şefi neden olmaktadır. 2. sınıf öğrencisi olan danışanım çözdüğü sorunun,  doğru şıkkını işaretleme sırasında şu eylemde bulunması gerekirdi; once kalemi alıp sonra ilgili şıkka getirip üzerini  karalaması fakat danışan  kalemle şıkkı işaretleme düşüncesi ile hiç temas kurmamışcasına  karalama eyleminde takılıp kaldı. Bunu 3 dk. 25 sn yaptıktan sonra soruyu tekrar okuyup cevabı da yanlış işaretlemiştir. Burada ilginç faktörlerin devereye girdiği ve bunların kişiyi amcından uzaklaştırdığı anlaşılmalıdır. Bunlar yaramazlık, tembellik, ilgisizlik gibi etiketlemelerle izah  edilemez.  Bu konu diğer yazılar daha ayrıntılı olarak anlatılacaktır.

DEHB sendromuna neden olan diğer faktörleri şu şekilde sıralanabilir: Çevresel nedenler, doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası toksinler  - kurşun farklı besin katkı- boya ve koruyucu maddeler- maddelerinin neden olduğu ama kesin verilerle ispat edilemediği belirtilmektedir.

Gebelikte geçirilen enfeksiyon rahatsızlıkları, annenin yaşı, geç doğum, hamilelikte annenin sağlığının bozulması, menenjit hastalığı nedenler arasında sıralanmaktadır.

Çevresel nedenler – aile sorunları, şiddet, destekten yoksun aile ortamı, otoriter veya gevşek anne baba tutumları, kalabalık aile  DEHB unun nedenleri arasında değil tetikleyicileri arasında sayılmaktadır. Bu çevresel koşullar aynı zamanda DEHB una eşlik eden depresyon, anksiyete, davranın bozukluğu, karşı gelme bozukluğu, obsessiyon gibi psikiyatrik hastalıkların meydana gelmesinde etkili olduğu belirtilmektedir.

DEHB nun hangi gen veya genlerden kaynaklandığı hala araştırma konusudur. Ançak DEHB nun  genetik bir bozukluktan kaynaklandığının güçlendiren bilimsel çalışmalar her geçen gün artmaktadır. Çevresel koşullar DEHB in oluşumunda etkili olmaması önemsizliğini göstermemelidir. Yukarıda ifade ettiğim gibi eşlik eden hastalıkların oluşmasında  aile tutumları ve aile ortamı çok önemlidir. DEHB tanısı almış bir çocuk psikyatriden aşacağı medikal destek ve destekleyici bilgidir. Ama aynı zamanda DEHB u yaşayan  bir çocukla nasıl iletişim kurulur,bu çocuklarda olumlu davranışla nasıl geliştirlir, ödül ve cezalar neye gore verilir vs. bunlar çok önemli konulardır.

DEHB bozukluğu aile, öğretmen,  hekim ve uzman danışmanların kollektif çalışmalarıyla  tedavi edilecek bir hastalıktır. Bunun içinde bu rahatsızlığın ne olduğunu ve neden olduğunu bilmek ilk adımdır. Sizlerde bu yazının son  bulmasıyla   bu aşamayı geçtiniz.

DEHB tanısı almış bir danışnımın ifadeleriyle yazımı sonlandırayım. Ben yaptığım işin dışındaki herşeyle uğraşmaktan yoruldum. Ne olur bana yardım edin…

Önceki Yazı: Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu - GİRİŞ