DEHB'li çocuklar okul yaşamlarına başladıkları zaman bir çok zorlukla karşı karşıya kalmaktadırlar. Okuma, yazma ve matematik öğrenimleri bir çok değişkenin koordineli olarak hareket etmesi neticesinde gerçekleşmektedir. DEHB sendromlu çocukların akademik olarak öğrenme güçlüğü yaşama oranları çok yüksektir. Bu çocuklar disleksi, disgrafi ve diskalkuli sorunlarını yaşayabilmektedirler.

Bu yazıda DEHB li çocukların okul çağında karşı karşıya kaldıkları sorunlardan bahsedilecektir. Bu sorunlardan disleksinin semptomları şunlardır:

Disleksinin okul öncesi belirtileri

-Konuşmada gecikme,

-Kelimeleri bulmakta güçlük (örneğin; tencere demek istediğinde yemek pişirilen şey diyebilir)
-Sözcüklerin harflerini değiştirmek ( kocaman-cokaman, köpek-pökek)
-Özel ilgi alanlarına sahip olmak (hayvanlar, uzay vs.)
-Sağ ve solunu karıştırma,
-Düz çizgi çizememe,
-Şekilleri tersten çizme,
-Boyamaları hep karalama şeklinde yapma,
-Çabuk sıkılıp, yarım bırakma,
-Zıt kavramları öğrenememe,
-Bir elini daha baskın kullanamama,
-Sözel yönergelere dikkat edememe,
-Sayıları sırasıyla saymayı öğrenememe,

Disleksinin okul çağındaki belirtileri

-Zekanın normal yada daha üstü olması,
-Sözlü sınavlarda daha başarılı, yazılı sınavlarda beklenenden başarısız olması,
-Okumayı zor öğrenme,
-Heceleyerek okumanın uzun sürmesi,
-Bazı heceleri ters okuma (ve-ev, çok-koç)
-Okurken ve ya yazarken harf, hece atlama,
-Noktalama işaretlerini okumada dikkate almama,
-Başkası okuyunca daha iyi anlama,
-Yazarken noktalama işaretlerini yazmama,
-Okunaksız ve çirkin yazma,
-Ödevini eksik alma,
-Ödev yaparken sık yardım isteme, onaylatma ihtiyacı,
- +,x işaretlerini karıştırıp toplama yerine çarpma yapma,
-Bölme işlemine sağdan başlama,
-Kafadan işlem yapma,
-Günleri, ayları sırasıyla sayamama,
-Olay ya da öyküleri sırasıyla anlatamama,
-Jest ve mimikleri anlamama,

-Mesafe tahminin yapamama,
- Yıl, ay, gün gibi kavramları karıştırma (hangi mevsimdeyiz denince Mayıs diye yanıt verir). (www.disleksidernegi.org)

Okuma güçlüğü yaşayan çocuklarla kelime okuma egzersizlerinin yapılmassı gerekmektedir. Şimdi sizlere bazı egzersizler verilecektir. Bunları çalıştırmanız okumadaki hatayı azaltmasını sağlayacaktır.

Kelimeleri Hecelerine Ayirma

İki Heceli Tek Sesle Başlayan Kelimeler

ATEŞ                        
ELEK
EĞER

İki Heceli İki Sesle Başlayan Kelimeler

BAKIR
SAMAN
KALE

İki Heceli Üç Sesle Başlayan Kelimeler

SERVET
KOLTUK
SANDIK

Üç Heceli Tek Sesle Başlayan Kelimeler

ELEKÇİ
OYALI
İZİNLİ

İki Sesle Başlayan Üç Heceli Kelimeler

SABIRLI
KAMERA
İPLİKÇİ

Üç Sesle Başlayan Üç Heceli Kelimeler

KASKATI
SAPSARI
BAYRAKLI

Disleksi rahatsızlığında görsel ayrımlaştırma sorunu çok dikkat çekicidir. Okuma ve yazmada görsel ayrımlaştırma çok önemlidir. Bu amaçla sizlere görsel ayrımlaştırma ile ilgi bir örnek verilecektir.

ATİLEEŞEK

Dünyadaengüzelşeyyardımlaşmaktıraksibiratileeşekyolaçıkmışlareşeğin üstündeçokyükvarmıeşekdayanamamışneolurşuyüküpaylaşalım demişateşeğinisteğinigeriçevirmişbirazsonraeşekyorgunluktan
yürüyemezhalegelmişinsanlartümyüküatınsırtına koymuşlar.

Aşağıda kaç tane kare vardır?  

Disgrafi bozukluğu yazma bozukluğudur. Bu bozuklukta görsel motor sorunları, iştsel algılama sorunları ve görsel algı sorunları yaşamnaktadırlar. Gördüklerini kopyalamada,  duyduklarını zihninde canladırmada zorluk yaşamaktadırlar. Yazıları genelde çirkin olur. Yazılarındaki harflerde büyüklük oranlarını ayarlayamamaktadırlar. Disgrafi ile ilgili bir kaç örnek verilecektir.

Diskalkuli rahatsızlığı yaşayan çocukların matematik öğrenmelerinde sorunlar yaşanmaktadır. Ritmik sayma, sağ sol kavramları, uzay mekan ilişkisi kurma, dört işlem ve problemleri kavramakta rakamn yazmada, işlemlerin sembollerini(+,X,/ -)karıştırır.  Bu bozukluğu değerlendirirken özellikle disleksiyide değerlendirmek gerekmektedir. Disgarfi  bozukluğu okuma ve anlamayıda gerektirdiği için değerlendirirken dikkate alınmalıdır.

DEHB ve öğrenme sorunları birbiriyle ilişkili bozukluklardır. DEHB sendormu öğrenmenin gerçekleşmesi ve öğrenilenin hafızada tutulması ve uygulamaya konulması süreçlerinde birinci dereceden etkilidir.

Bazı DEHB li çocukların öğrenme ile ilgili sorunlşarı yoktur. Derste dinlemiyormuş gibi gözükür ama sorulan tüm soruları cevaplamaktadırlar. Fakat bu çocuklar sınavlarda sorunlar yaşamaktadırlar. Sabır eşikleri çok düşük olduğu için soru karşısında biraz zorluk yaşadıkları zaman hemen pes ederek diğer soruya geçebilirler. Bu soruları bilmedikleri için değil dikkat ve iradelerini gerekli işe yöneltip o işi sonlandıramadıkları içinidir.

DEHB li bir çocuğa sahip anne babanın, DEHB li bir öğrenciye sahip olan öğretmenin çok dikkatli ve bilinçli davranması gerekmektedir. Çocuğu değerlendirirken kendi içinde değerlendirmeli ve hedeflerde çocuğun kapasitesine uygun olmalıdır.

Size verilen örnek çalışmalar size bir bakış açısı sağlamak amaçlıdır. Bu çalışmaların mutlaka bir uzman tavsiyesi ve takibi doğrultusunda yapılması gerekmektidir. 

Önceki Yazılar

Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğu - GİRİŞ

Dikkat Eksikliği Ve Hiperaktivite Bozukluğunun Nedenleri

DEHB’li Çocukların Ebeveynlerinin Özellikleri

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu'nda Arkadaş İlişkileri

DEHP'li Çocukların Ruhsal Durumları