ÇOCUKLARIN OYUNU CİDDİ BİR İŞTİR
Oyun çocukların bedensel,psikolojik,sosyal ve zihinsel gelişimi açısından ÖNEMLİDİR. Çocuğun gelişimini destekler;dil gelişimi,kendi bedenini tanımak,fiziksel gelişim fırsatı, enerji boşalımı,fiziksel ve ruhsal açılardan hayata hazırlanma sağlar. İnsanlar ile etkileşim becerilerini arttırır.Dikkatin toplanmasına,hayal gücünün gelişmesine ,çocuğun çevreyi tanıma ve araştırmasına, yetişkin rollerini gözlemlemesine,karar verme,mantık yürütme becerisinin gelişimine olumlu katkı sağlar.
Oyun çağı bebeklikle başlar, ergenlikte azalır.Bebeklikte her şeyi ağzına götürerek tanıma, ce oyunları...,sonra kendi başına, bireysel oyun,ardından paralel oyun dönemi başlar. Paralel oyunda yanında başka çocukla oynamaktan hoşlansalar da sadece yan yana oynarlar.Herkes kendi oyun ve oyuncağıyla ilgilidir.Takiben sembolik oyun ve özdeşleşme oyun sürecine katılır. Oyunda hayali arkadaşlar görülür. Grup oyunlarında; kuralları ,rekabet gibi faaliyetleri içeren oyunlarda okul çağında iyice yerini alır. Sosyalleşmede katkısı büyük bu oyunlar 3 yaşından sonra başlar.Ergenlikte ise birey oyundan başka ilgilenilecek yeni alanlarla karşı karşıyadır.
Çocuklar en çok oyun oynarken öğrenirler.Eğitimciler de bunu öğrenme sürecinde kullanır...Eğer siz ‘Eğitim çağındaki çocuklar için oyun zaman kaybıdır.Oyun yerine kitap okumaya, derse zaman ayrılmalı ve oyunla boşa vakit kaybedilmemelidir’ diye düşünenlerdenseniz bir daha düşünün.Çocuklarımızı sınavlar kıskacında yarış atına çevirdiğimiz düşünülürse.. Çocuklar ne zaman oyun oynayacak? İdeal olanı, oyun ve ders arasında dengenin kurulmasıdır.Oyun da doyurulması gereken bir durum.Türkiye’nin oldukça yüksek puanla öğrenci alan liselerinden birinin eğitimcisi, çok iyi derece alıp okullarına yerleşen bir öğrencinin geceleri oyuncak araba ile oynadığı gözlemini paylaşmıştı. Evet çocuk zamanını hep derse ayırmış ve boşa vakit kaybetmemiş!
Çocuğun oyun aynasıdır.Çocukların oyunu gözlemlenerek onların sorunları, korkuları, istekleri,kişilik özellikleri vs. hakkında bilgi sahibi olabiliriz. Bir tedavi yöntemi olarak ta oyun kullanılabilir. Oyun içinde çocuk korkularını yenebilir, sıkıntıları ile yüzleşerek deşarj sağlayabilir, rol denemeleri, hayal ve fanteziler sayesinde çocuk kendi kendine psikolojik sağaltım yaşayabilir.
Çocuklarımızın sağlıklı iletişim için yaşıtlarıyla birlikte oynama ihtiyaçları, çeşitli nedenlerle kısıtlandığı durumlara maruz kalabilir.Oynarken büyüklerin sürekli müdahale ettikleri durumlar yaşanabilir. Sonuçta; bu durumları yaşayan çocuklar iletişim,paylaşma vb konularda zorlanabilirler.Yeterince antrenman yapamamışlardır.Kural konulmayan, sürekli istekleri yerine getirilen çocuklar yaşıtlarıyla oyun ortamına girdiklerinde oyun kuralları ve bunu uygulayan çocuklarla karşılaşınca zorlanırlar. Çocuklar oyun kuralları konusunda acımasız olurlar. Özgüveni eksik çocuklar da oyunlara katılmada çekingen davranabilirler.
Sosyal öğrenme sürecinde çocuk toplumsal kuralları da öğrenir, kaba sözleri de...Bu yüzden müdahaleniz gereken durumlar olabilir.
Çocuk grup oyunlarında kişiliğini bulur, grup oyunlarında kendini gösterir.Grup halinde oynanan alan oyunları sosyal gelişim ve uyum açısından çocuklara katkı sağlar. Büyük şehir çocukları kısıtlı imkanlar yüzünden bunun eksikliği ile karşı karşıyadır.Aile danışmalarımda görüştüğüm ebeveynler hakikaten bundan dertliler ve çocuklarımız alışveriş merkezlerinin oyun salonlarına sıkışmış durumdalar. Yada çocuklar Internet ve atarı oyunlarında zaman geçiriyorlar. Aman dikkat!Internet bağımlılığı hastalık olarak literatüre girdi.
Ebeveynler de çocukları ile oynamak için fırsatlar yaratmalı.Evet çocuğunuzla oynayın! Oyun, ailelerin çocuklarıyla iletişim sıkıntılarını çözmek için beraberce vakit geçirme fırsatı, iletişim becerilerini arttırma,çocuğunu tanıma, duygusal paylaşımlar vb. açılardan bulunmaz nimettir. Anne-baba olarak çocuğuma oyuncaklar aldım sorumluluğum bitti diye düşünmeyin. Ayrıca oyuncak seçimi de dikkat edilmesi gereken bir konu.
Tüm bu bilgi yığınında sonra, kısacası;çocuk yetişkinin dünyasını oyunla keşfederken oyunu çocuğun elinden almak ileride ciddi sıkıntılara yol açabilir.
Bir de şaire kulak verelim...Dizeler hoşuma gitti sizinle paylaşmak istedim.
öğrenemedim gitti
öğrenemedim gidecek
acaba oyunlar mı yalan
oyunlar mı gerçek.
demin bir şeyler vardı
hiç belli olmadan bitti
buralarda biri oynardı
belli etmeden gitti.
bana öyle geliyor
bütün oyunlar gerçek.
yalnız şimdi bırakıp giden değil
bir başkası gelecek.
Özdemir Asaf
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.