Şizofreni, düşünme, algılama ve duygulanım bozukluklarını içeren bir psiyatrik hastalıktır. Kişi kimsenin duymadığı sesleri duyar, bütün olayların merkezinde kendisini hisseder, renk ve sesler doğru olarak algılanmaz. Düşünce karışık hale gelerek konuşma anlamsızlaşır. Kimi şizofreni hastaları nadiren konuşur, sorulara kısa yanıtlar verir. Bazı şizofreni hastaları hareket etmezler ya da çok az hareket ederler, kendilerine bakamazlar. Hijyen kuralların uymakta zorluk çekebiliriler. Özellikle ağır dönemde yeme, içme giyinme ve temizlik ile ilgili ihtiyaçları için aile bireylerinin desteği gerekebilir.

Şizofreninin nedenleri: Şizofrenin gerçek nedenleri tam olarak bilinmemekle beraber, bir kişinin hastalık riskini arttıran çok sayıda etken olduğu düşünülmektedir. Genetik (irsi) etkenler, intra uterin ( anne karnında iken ) geçirilen hastalıklar, doğum sırasındaki sorunlar, hayatın daha sonraki döneminde karşılaşılan stres durumları ve bu stres karşısındaki kırılganlık hastalığa yatkınlığı arttırmaktadır. Bu stres faktörleri bir yakının ölümü, ya da uyuşturucu kullanımı olabilir. Beyin gelişimi sırasında beyin hücrelerindeki bir sorun yıllar sonra şizofrenin ortaya çıkmasına yol açmaktadır. Bebeğin doğum sırasında oksijensiz kalması beyin hücrelerini etkilediğinden dolayı şizofreni için risk faktörüdür.

Şizofrenin tedavisi: Şizofreni önemli bir halk sağlığı sorunudur. Şizofreni ile mücadele etmenin etkin yöntemleri bulunmaktadır. Şizofreni hastalarının yaklaşık %20-25’inin bütün belirtileri aşabildikleri yapılan araştırmalarda ortaya çıkmıştır. Bütün belirtilerin geçmediği durumlarda etkin tedavi ile bireyin yaşam kalitesi yükselmekte ve işlevlerini yerine getirmesine fırsat vermektedir. Şizofreni tedavisinde kullanılan ilaçların ayarlanması aile ve hekimin birlikte çalışması ve hastanın psikoeğitimi tedavinin etkinliği için gereklidir. Daha önceleri psikiyatri hastanesinde yıllarca yatarak tedavi gören hasta grubuna karşın günümüzde şizofreni hastalarının ilaç alması sağlanabilirse ayaktan tedavi daha ön plana çıkmaktadır. Bu hastalar toplumla kaynaşmakta mesleki işlevselliğini de bir oranda devam ettirebilmektedirler. Şizofreni tedavisinde kullanılan ilaçlar hekim kontrolünde hasta yakınlarının desteği ile yıllarca sürmektedir. İlaçların bilinçsizce kesilmesi birtakım istenmeyen yan etkilere ve hastalığın alevlenmesine yol açabilir. Şizofreni hastası olup tedavisini düzenli alan hastalar iş aile ve sosyal hayatta başarılı olabilirler. Ancak sosyal hayatta çoğu zaman istenmediklerini, dışlandıklarını hissederler ki bu konuda haksız da sayılmazlar. Şizofreni hastalarının televizyonda, filmlerde ve diğer medya araçlarında yanlış tanıtımı bu insanlara olumsuz bir damga vurmakta ve ayırımcılığa yol açmaktadır. İnsanlar bedensel hastalık nedeniyle hastaneye giderse yakınları onu ziyaret eder ve çiçek gönderir oysa düşünceleri karmaşıklaşıp hastaneye giderse çok yakını (anne, baba, kardeş) dışında geleni olmaz. Bu durum toplumun psikiyatri hastasına olumsuz bakışını gösterir.

Herkese zihinsel ve bedensel sağlık dileği ile…

www.gunebakis.com.tr