Öncelikle söyleyeyim, bu yıl ben de bir Seviye Belirleme Sınavı (SBS) annesiyim. Oğlum 8’inci sınıfta. Ama, bir belirsizliğe üç yıldır ufak ufak hazırlanıyordu.

Bu yıl bir yandan ergenlik, bir yandan da sınav illeti ile birlikte başetmeye hazırlanıyoruz. Her bakan geldiğinde ilk söylediği şey sınavları kaldırmak oldu. Biri kaldıracağız diye sayısını üçe çıkardı, bir diğeri sınav stresi yaşatmayacağız diye bütün liseleri Anadolu lisesi yaptı ve bundan bir önceki de “tamamen kaldıracağız” sözü verdi. Şimdi gelinen nokta karmaşık. Yaklaşık bir ay önce Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı ile biraraya geldik. Doğal olarak ilk sorduğum soru bu oldu. “Ne olacak, bu sınavların hali?” 

Bir sürü senaryo ortada dolaşırken, çocukların kafası iyice karışırken ve dahası gelecek yıl bir belirsizliğe doğru gidilirken, Bakan Avcı net olarak aslında bir sınavın yapılacağı mesajını şöyle verdi:

“Bu yıl SBS yapılıyor. Bu yıl girenler daha önceki yılların kuralları doğrultusunda okullara yerleşecekler. Önümüzdeki yıldan itibaren bu konuda çocuklarımızı da okullarımızı da rahatlatmaya yönelik tedbirler üzerinde çalışıyoruz. Çalışmanın genel çerçevesini ancak konuşabilirim, ayrıntıları netleştirmedik. Çocuklarımızı tek bir sınavın sonuçlarına göre bir kulvara mahkum etmeyelim. Çocuklarımızı böylesine uzun vadeli sonuçları olacak bir kulvara tek bir sınavla sokmayalım. Çünkü o dört yıl boyunca alınan dersleri, dört yıl boyunca ders dışı alanlardaki etkinlikleri, yani bir çocuğun o dört yılda kazandıklarının çok azını, sadece bilişsel, hatta bilgisel düzeydeki kazanımını, üstelik onu da belli test teknikleri üzerinden ölçerek, çocuklarımızı yönlendiriyor bu sınav. Burada birçok sıkıntı var. Bir gerçekten bu çocuklar sadece o bilgi ölçümü ile o kulvarı hak ediyorlar mı, hak etmiyorlar mı? Haketmiyorlar. Ama eğer sınırlı sayıda okula çok sayıda talep varsa onları bir şekilde süzgeçten geçirmemiz gerekiyor. Bu süzgeçi çocukları tek bir sınavın stresine sokmadan daha aşamalı, daha çok değişkeni içerecek biçimde nasıl örgütleyebiliriz. Üzerinde çalıştığımız konu bu”

SADECE SINAV SONUÇLARI ETKİLİ OLMAYABİLİR

Bakmayın siz Kazak modeline, açık uçlu sorulara benim 25 yıllık tecrübem diyor ki bunların şimdilik yapılması biraz zor. Evet, bu sınav kabusu çocukların üstelik en kötü zamanlarında ergenliklerinde karşılarına çıkıyor. Ama, şimdilik başka alternatif de gözükmüyor. Bakanlık, öğrencilerin okul hayatı boyunca akademik ve sosyal başarıları da ölçecek formüller üzerinde duruyor. Yani ders dışı etkinlikleri değerlendirmeye almayı hedefliyor. Ancak, bunun için de adil sistem arayışında. Malum bazı okullar bu konuda pek cömert davranıyor.

Ama, bütün bunlar için de zaman gerekiyor.

Gelecek yıl büyük ölçüde Galatasaray, İstanbul Erkek Lisesi gibi belli geleneği olan ve fazla taleple karşı karşıya olan okullar ve fen liseleri için büyük ihtimalle bir not baremi konularak öğrenciler sınava alınacak. Örneğin not ortalaması 3,5 üstünde olanlar sadece bu okulların sınavına girecek. Daha yüksek olanlar fen liseleri için yarışacak. Ama her ne olursa olsun özel okullar için sınav devam edecek.

Bakan Avcı, “Tek sınav daha net değil. Özel okullarla birlikte önümüzdeki yıl ne yapacağımıza hazırlanıyoruz. Özel okullar da sınav yapılmasını istiyorlar. O sınavın ölçütlerini onlarla görüşmemelerimizi yapıyoruz, birlikte yapacağız. Şunu söyleyeyim: Seneye bugünden çok farklı, radikal değişiklikler beklemesinler insanlar. En azından çocuklar için de, veliler, okullar için de bugünküne göre daha iyi bir düzen kurmaya çalışıyoruz.” diyerek zaten mesajı veriyor.

Bugün çocuğu 7’nci sınıf ve daha alt sınıflarda olanlar varsa siz tedbiri elden bırakmayın. Sınav yine var. Öyle çok büyük değişikliğe uğrayacak değil. Sadece bazı yeterlilikler ve başarılar ek puan olarak gelebilir. Benden söylemesi...