Geçen sene (2011'da) bu konuyu ele alırken "Ben olsam tercihlerimi nasıl yapardım?" sorusunu cevaplayarak bu köşede sizlere yardımcı olmaya çalıştım. Bu yıl yine aynı mantık ve aynı sadelikle 2012 YGS ve LYS tercih sürecinde neler yapmanız gerektiğini ifade etmeye çalışacağım.

Tercih süreci karmaşık gibi görünse de bu süreçte en önemli nokta nereden ve nasıl başlamanız gerektiğini bilmenizdir. Bu yazıda nereden ve nasıl başlamanız gerektiği sorusunu yanıtlayarak yardımcı olmaya çalışacağım.

Sağlıklı bir tercih süreci için bütün yükü yada değerlendirmeyi tercih uzmanına bırakmak doğru değildir. Bir uzmana gitmeden önce mutlaka 2012 ÖSYS tercih kılavuzunu zamanınız elverdiğinde inceleyin. Çünkü tercih sürecinin ana beslenme kaynağı ÖSYS kontenjan kılavuzudur. Kılavuzu incelediğinizde karanlık bir tünel gibi görünen tercih işlemlerinin üzerindeki buğulu sis perdesini aralamış olacaksınız.

1. Adım: Bilindiği üzere Tercihler 23 Temmuz – 3 Ağustos tarihleri arasında yapılacak. 2012 ÖSYS tercih ve kontenjan kılavuzunun dağıtımı yapılmayacağından adayların kılavuzu ÖSYM'nin sitesinden indirmesi gerekir.( 2012 ÖSYS tercih kılavuzu için tıklayınız.)

Ben olsam ilk adımda 2012 ÖSYS sonuç tablosunu özenle incelerdim. Sonuç tablosunda ki başarı sıramı ve puanımı bir yere kaydederek 2012 ÖSYS tercih kılavuzunu inceleyerek girmek istediğim bölümlerin başarı sıralarıyla kendi başarı sıramı karşılaştırırdım. (2 yıllıklar için tablo 3A'yı 4 yıllıklar için Tablo 4'dü inceleyebilirsiniz.)

2.Adım: Tercih süreciyle beraber aktif olan 2012 ÖSYS Tercih Rehberi sayfasını mutlaka inceleyin.. 2012 ÖSYS tercih rehberini kullanarak başarı sıranıza ve puanınıza göre girmek istediğiniz bölümün puan türünü, alan içi ve alan dışı AOBP'sini ve üniversitenin adını yazarak tahmini tercih listeleri oluşturabilirsiniz. (Tercih rehberi sayfası için tıklayınız)

3.Adım: Bölümleri incelerken girmek istediğiniz program hakkında 2012 ÖSYS tercih kılavuzundaki tablolarda bölümle ilgili Özel Koşulları mutlaka inceleyin. Çünkü vakıf üniversiteleri ve bazı bölümler özel koşullara bağlı olarak öğrenci kabul etmektedir. Özel koşullar kolonunda o bölümle ilgili özel şartları inceleme imkanınız olacak. Bununla beraber ön lisans (2 yıllık) programlarında sınavsız geçişle ilgili öncelik koşulları vardır. Buda özellikle ölü tercih yapmanızı önler. Unutmayın ön lisans (2 yıllık) programlarda öncelik sınavsız geçiş hakkı olan adaylara verilmektedir.

Tablo 3A'daki programlara yerleştirme yapılırken önce kendi alanlarında sınavsız geçiş hakkına sahip olan meslek lisesi mezunu adaylar yerleştirileceklerdir. Bu programların kontenjanları sınavsız geçiş ile dolmadığı durumlarda, ilgili puan türünde en az 140 YGS puanı alan, genel lise ve alanları dışında tercih yapan meslek lisesi mezunları yerleştirme işlemine alınacaktır. (2012 ÖSYS Kılavuzu 6. Sayfa) 

Kararsızlar için

Tercih rehberi yardımıyla ve tercih kılavuzunu inceleyerek 2012 ÖSYS (YGS ve LYS ) puanınızı ve başarı sıranızı esas alarak kaba bir liste hazırlayın. Listeyi hazırlarken ilk sıralardaki tercihler için başarısı sırası aralıklarını geniş tutmada sakınca yoktur. Örneğin başarı sırası 24 bin olan bir aday ilk tercihlerini 10 bin 28 bin aralığında yapabilir. Listenin sonuna doğru başarı sıralaması aralığını 45 binlere kadar genişletebilir. Başarı sırası aralığı oluştuktan sonra oluşan tercih listesini 60–70 bölüm kadar uzatabilirsiniz. Daha sonra bu listeyi elerken fikir sahibi olmadığınız bölümler hakkında internette kaba bir araştırma yapın. Araştırma yaparken bölümün ders içerikleri, istihdam olanakları ve çalışma koşullarını esas alın. Ben bu mesleği yapamam dediğiniz bölümler varsa önce onları eleyin. İlk elemede listedeki bölüm sayısı azalacaktır. Geriye kalan bölümler arasında bölümün bulunduğu şehir, o şehirdeki mali giderler ve sizin koşullarınız, o bölümle ilgili o şehirdeki staj ya da deneyim olanakları gibi kriterleri esas alıp kaba bir eleme daha yapın.

Eğitim görmek istediğiniz bölümlerle ilgili genel çerçeveyi çizdikten sonra (Ben bu bölümleri okumak istiyorum dedikten sonra) oluşan tercih listesini öncelikle ailenizle daha sonra görüşünü önemsediğiniz yakın çevrenizle paylaşın. Görüşleri toplayıp değerlendirdikten sonra tercih listesinin kaba sıralaması şekillenmiş olacak.

Tercih listesinin kaba sıralaması şekillendikten sonra kessin sıralama için öncelikle başarı sıranızı esas alın. Başarı sıranız ve 2012 ÖSYS puanınızı esas alarak; başarı sırasında rakamsal olarak küçük puan olarak yüksek bölümleri ilk sıralara yazın. Bu mantığı esas alarak kesinleşmiş listeyi tamamlayın.

Kararını verenler için

Okumak istediği bölümün kararını vermiş olan adaylar tercih sıralamasında başarı sırası, bölümün bulunduğu ildeki olanaklar, bölümün bulunduğu ildeki mali koşulları esas alarak sıralamayı yapmalarında yarar vardır.

4.Adım: Kesinleşmiş tercih listesi oluşturulduktan sonra 2012 ÖSYS Aday İşlemleri Sayfasından T.C. kimlik numarası ve şifrenizle sisteme giriş yaparak ÖSYM'ye tercih bildiriminde bulunabilirsiniz. Şifresini hatırlamayan, hata yapabilirim endişesi taşıyan ve kişisel olarak ÖSYM'ye tercih bildiriminde bulunmak istemeyen adaylar ÖSYM Başvuru Merkezleri aracılığıyla tercih işlemlerini neticelendirebilirler. ( 2012 ÖSYM Aday İşlemleri sayfasına ulaşmak için tıklayınız )

Çok fazla ayrıntıya girerek kafa karışıklığına sebep olmak yerine kabaca tercih sürecinde izlenmesi gereken adımlar bunlar. 2012 ÖSYS Yüksek öğretim programları tercih kılavuzunda gerekli olan ayrıntılı bilgilere ulaşabilirsiniz. Bu süreçte "Hangi bölüme yerleşebilirim?" türündeki tahmin isteyen ve editörlerimiz için oldukça zaman alıcı olan sorular dışında takıldığınız soruları ilgili sayfaların altında yer alan yorum ekle bağlantısından bize gönderebilirsiniz.

2012 YGS ve LYS Tercih Danışmanlığı için tıklayınız

Yapılan yorumlar konusunda ve paylaşılan sorular hakkında kendi aranızda da cevaplaşabilirsiniz.

Hepinizin tercih sürecinde isabetli karar vermenizi içten diliyorum. Umarım herkes gönlünden geçen bölüme yerleşebilir. Buradaki içeriği samimi duygularla paylaştık. Yanlış ve düzeltilmesi gereken bir nokta varsa bu konuda geri dönüşlerinizin çok önemli olduğunu bilmenizi isteriz.

Saygılarımla

Maruf BEÇENE