Özürlüler İçin 'Öfke Kontrol Odaları' Geliyor

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK), kriz geçirerek tehlikeli hale gelen zihinsel engelli hastalar için rehabilitasyon merkezlerine 'öfke kontrol odası' zorunluluğunu getiriyor. Merkezleri, Avrupa standartlarına uygun hale getirmesi hedeflenen uygulama sayesinde, atak geçiren hastaların yatak veya sandalyeye bağlanması gibi insanlık dışı manzaralarla karşılaşılmayacak. Odalar, hastaların sakinleşme dönemini sağlıklı bir şekilde geçirmesi için profesyonelce döşenecek. Bu odalara kapatılan çocukların yanında dört kişi ve sağlık ekibi olacak.

SHÇEK Genel Müdürlüğü, psikiyatrik tanısı olan özürlülerin tedavi standartlarını iyileştiren bir genelge yayımladı. Atak geçiren engellilere profesyonelce yaklaşmayı öngören genelgeye göre eskiden sandalye veya yatağa bağlanan hastalar için artık her merkezde 'öfke kontrol odaları' yapılacak. Odalar, özürlünün kendisine zarar vermesini engelleyecek yumuşak ve temizlemesi kolay bir malzeme ile kaplanacak. Oda kapılarının dışa açılması, kapısında gözlem penceresinin bulunması, özürlüye zarar verebilecek priz, anahtar, kablo, elektrik, cam gibi materyallerin güvenlik altına alınması sağlanacak. Özürlüyü sakinleştirecek ses ve ışık sistemi kurulacak. Tuvalet ihtiyacı için oda ile bağlantılı ya da odanın yakınında tuvalet bulundurulmayacak. Odada, ısıtma ve havalandırma sistemi bulunacak ve bunlar özürlüye zarar vermeyecek şekilde monte edilecek. Odalar, hiçbir şekilde cezalandırma mekânları olarak kullanılmayacak. Engellinin kriz durumu, mümkün olan en kısa sürede tespit edilecek. Öfke kontrol odasında kalma işlemi de üç saati geçmeyecek. İletişim kurulabildiği ölçüde özürlüye bu durumun geçici olduğu, odada sürekli kalmayacağı anlatılacak.

Genelgede odalar dışında, öfke ve atak halinde hastalara nasıl davranılacağı da yer alıyor. Buna göre özürlü, öfke ve atak halinde ise öncelikle kendisine ve diğer özürlülere zarar vermesini önlemeye yönelik ortamdaki (bıçak, cam vs.) tehlikeli maddeler uzaklaştırılacak. Özürlünün elinde kesici, delici, patlayıcı vb. bir malzeme varsa zorla alınmaya kalkışılmayacak. Kısa, açık ve net komutlar vererek söz konusu aleti bırakması söylenecek. Başarısız olma ihtimali varsa fiziki müdahaleden uzak durulacak ve yardım çağrılacak. Personelin ve diğer özürlülerin can güvenliklerinin sağlanması için çıkış kapısına yakın bulunulması gibi ilave tedbirler alınacak. Güvenli ortam oluşturulacak, öfkelerini tetikleyecek kişi veya kişilerden uzak tutulacak.