Günümüzü insanının yanlış akıl yürütme ve gerçekçi, akılcı olmayan inançlarının bir sonucu olarak depresif ve kaygılı bir hal içerisinde olduklarını, buna bağlı olarak da çeşitli sorunlar içerisinde boğuştuklarını görüyoruz.  Sorunların çözümlenmesinde bu tür açıklamaları psikolojide sıklıkla duyabilirsiniz.

Bizde burada kendimize dair bir analiz yapacağız. Herkes kendi sorununu bu şablona koysun bakalım sonuç ne çıkacak. Kullanacağımız şablon A-B-C  şablonu.  Asıl adı ABC Kişilik teorisi. ALBERT ELLİS ( 1913-2007) tarafından geliştirilmiş.  Pitsburghta doğan ve 12 yaşına kadar ailesinin yanında yaşayan ELLİS zor bir çocukluk dönemi geçirmiştir. Önceleri ticaret ve iş dünyası ile ilgili bir yönelim içerisinde hayatını sürdürmeye çalışırken 1942 yılında klinik psikoloji ile ilgilenmeye başlamış ve hayatının kalan döneminde de hep bu düzlemde hareket etmiştir. Zor geçen çocukluk ve parçalanmış bir aile mi onu etkiledi bilinmez ama Ellis çalışmalarını aile ve cinsel terapi üzerinde yoğunlaştırmıştır. Bu süreçte felsefe ile ilgilenmiş ve bu ilgi onun öğrendiği felsefi ilkeleri danışanlarına öğretmeye başlamasına ve akılcı duygusal terapinin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. ( Akılcı Duygusal Terapi-ADT/Rational Emotive Therapy- RET).  İşte bizim kullanacağımız A-B-C  şablonu bahsettiğimiz duygusal terapinin özüdür.

Hepimizin zaman zaman yaşadığı duygusal rahatsızlıklar gerçekçi olmayan düşünce kalıplarından etkilenir. Gerçekçi olmayan kalıplar – meli, - malı, zorunluluklar ve yapılması gerekenler şeklinde zihnimizde yorumlanır. İşte bu noktada hatalı düşünce yapılarını ortaya çıkarabilmek çözüm için en önemli adımdır. Yani olumsuz inanç, düşünce ve yargılarınıza dikkat edeceksiniz

Şimdi şablonu net olarak açalım ve bir örnek üzerinden gidelim. Umarım yaşamazsınız ama teşbihte hata olmaz.

A ----------------------------------------  B ------------------------------------------ C

(Harekete geçiren olay)            (A hakkındaki inancınız )                (Sonuç veya Sizin

  verdiğiniz duygusal tepki.)

Oldu ya bir akşam kız/erkek arkadaşınız telefon ediyor ve ilişkinizin bittiğini söylüyor (A). İşte bu harekete geçiren olaydır.  

İkinci basamak da (B) sizin düşünceniz ortaya çıkacak.  Kız/erkek arkadaşınızdan ayrılmanın sizi bu kadar üzmesine izin vermenizin tek mantıklı nedeni “Herkes tarafından sevilmem ve onaylanmam gerekir.”gibi yanlış bir yargıya sahip olmanızdır.

Sonuç gayet duygusaldır. Siz kendinizi depresif ya da suçlu hissedersiniz. Bu da (C) olur ki.  Asıl yazının başlığına kaynaklık eden noktaya ulaşmış olursunuz. Depresif olmak, depresyona meyletmek. Aslında kendi düşünce kalıplarımızın bir sonucu olarak yaşadığımız durumun farkına varamayız. Bu örneği dilediğiniz gibi çeşitlendirebilirsiniz, önemli olan “B” ye yüklediğiniz anlamdır. “B” aklınızın sizi sürüklediği akıntılı bir nehirdir. Sakin sulardaysanız sorun yok ama sakın şelaleden düşmeyin.

Bu şablona göre şimdi herkes kendi sorununu masaya yatırsın. “B” de ne var tespit etmeye çalışsın. Sadece şunu bilin iyi veya kötü bu sizin doğuştan sahip olduğunuz veya sonradan kazandığınız ve kendi telkinlerinizle sürekli olarak beslediğiniz düşüncelerinizin bir ürünüdür. ABC bakımından bu “B” de ne olduğuyla ilgilidir. Bu noktaya getireceğiniz bir bilinç yaşamınızda sizi harekete geçiren çeşitli olayların duygu ve davranışa yönelik sonuçlarını kontrol etmenize yardımcı olacaktır.

Hayat kuramlardaki kadar basit değildir yalnız tarafınızca biline…