Ana Bileşenleri İle Panik Bozukluğun Alt Tipleri

Amaç: Panik bozukluğunun (PB) değişik alt tiplerinin olduğu ve farklı alt tiplerin belirlenmesinin tanı, tedavi ve sonlanım açısından önemli olduğu ileri sürülmektedir. PB’nin psikopatolojisinin kantitatif değerlendirilmesi konusundaki çalışmalar azdır. Çalışmamızda, panik atak belirtilerinin faktör analizine dayanan alt tiplerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Çalışmamız, Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi ikinci basamak polikliniklerine başvuran ve çalışmaya dahil edilme ölçütlerini karşılayan 159 hasta üzerinde gerçekleştirildi. Çalışmada, araştırıcılar tarafından hazırlanan sosyodemografik bilgi formu, DSM-IV Eksen I Bozukluklar İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme Formu (SCID-I), Panik Agorafobi Ölçeği (PAÖ), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAM-D), Beck Anksiyete Ölçeği (BAÖ) kullanıldı. DSM IV-TR panik atak tanı ölçütlerinde bulunan 13 maddeye, “felç olma korkusu” ile “kaçma isteği, yerinde duramama hali”nin eklenmesiyle toplam 15 maddeden oluşan değişkenlere, katılımcıların son panik ataklarında yaşadıklarını bildirdikleri belirtilere göre Ana Bileşenler Analizi uygulandı.

Bulgular: Ana Bileşenler Analizinde toplam varyansın %56’sını açıklayan 6 ayrık faktör kümesi elde edildi. Birinci küme otonomik aktivasyon kümesi, ikinci küme vestibüler belirtiler, üçüncü küme kardiovasküler belirtiler, dördüncü küme psödonörolojik belirtiler, beşinci küme solunum sistemi belirtileri ve altıncı küme ölüm korkusu kümesi olarak adlandırıldı.

Sonuç: Çalışmamızda elde edilen belirti profilleri DSM-IV-TR tanı ölçütlerini desteklemektedir. Ana Bileşenler Analizinde, varyansın önemli bir kısmını açıklayan anlamlı alt tipler oluşmuştur.

Anahtar Kelimeler: Panik atak semptomları, panik bozukluğu, ana bileşenler analizi ile alt tipler

Makalenin Devamı Olan  PDF Türü İçin TIKLAYINIZ

Alıntı Kaynağı: Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi: 2013;26:333-340