TARAF GAZETESİ - Gülhane Tıp Akademisi'nde fareler üzerindeki deneylerde, beyindeki agmatin maddesinin şizofreniye yol açtığının saptanması tedavi için umut verse de psikiyatristler konuya şüpheci yaklaşıyor.

Gülhane Askeri Tıp Akademisi'nden (GATA) bir grup bilim insanı, günümüzde kesin tedavisi olmayan ve her yüz kişide bir görülen şizofreniye, beyinden fazla miktarda salgılanan "agmatin" adlı kimyasalın neden olduğunu öne sürdü. Bazı uzmanlarsa, fareler üzerinde yapılan araştırmanın şizofreni hastalığı için umut verici olduğunu ancak şimdilik sadece hayvanlar üzerinde denendiği için kesin bir sonuca hemen varılamayacağına dikkat çekiyor.

Şizofreninin nedeni agmatin mi

GATA Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Başkanı Albay Prof. Dr. Tayfun Uzbay ve ekibi, madde bağımlısı yapılan farelerle şizofreni hastalığı arasındaki ilişkiyi ele aldı. "Alkol ve Madde Bağımlılığı ile Şizofreninin Nörobiyolojik Temellerinin Araştırılması" adlı projeyi başlatan araştırmacılar, beş yıl süren çalışma sonunda, farelerde agmatinin şizofreni yapabilecek önemli bir etken olduğunu saptadı. Ekip, agmatin oluşumunu engelleyen ve halen ABD'de tarımda parazit ve mantar öldürücü olarak kullanılan bazı kimyasal maddelerin toksisite değerlendirmeleri yapıldıktan sonra şizofreninin tedavi edilmesinde denenebileceğini öngördü.

TÜBİTAK destekli araştırma, Türk Patent Enstitüsü'nden patent aldı ve sonuçları European Neuropsychopharmacology ve Journal of Psychopharmacology adlı tıp dergilerinde yayımlandı.

Araştırmanın mutluluk verici olduğunu belirten Dünya Şizofreni Derneği Başkanı Aysel Doğan, "Çalışma birçok insanı umutlandıracaktır. Ancak Türkiye'de bilindiği gibi bilim çalışmaları çok kısıtlı. Türkiye'de 700 bin şizofreni hastası var, ve benim oğlum da onlardan biri" dedi.

Şizofreni Dernekleri Federasyonu Başkanı ve Ankara Onkoloji Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Bölümü'nden Doç. Dr. Haldun Soygür ise, şizofreninin henüz nedeni bilinmeyen bir beyin hastalığı olduğunu belirterek, "Şizofreni için ideal bir hayvan modeli oluşturmak oldukça zordur" dedi. Çalışmanın Türkiye için önemli olduğunu belirten Soygür, şöyle konuştu: "Deney ve hayvanlarından yola çıkarak bulunan tedavi, akla yatkın değil, sınanması gerekir, zamana ihtiyaç vardır."

"Hayal kırıklığına uğratabilir"

International Hospital'dan Psikiyatrist Dr. Ali Ayas ise agmatin adlı kimyasalın, özellikle bağımlılık (kokain, alkol, nikotin) çalışmalarında son zamanlarda adı geçen bir nörotrans-mitter, yani beyin kimyasındaki bir aracı madde olarak tanındığını söyledi. Ayas, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ancak şizofreni gibi kronik bir hastalık söz konusu olduğunda, çok kesin ve fazla ümitlendirici haberlerin verilmesi hayal kırıklığına yol açabilir. Henüz hayvan deneyi aşamasındaki çalışmaların klinikte hastalar üstünde etkin olduğunun kanıtlanması zaman alacaktır."