Şimdi yeni bir döneme geçmenin ve hayatta kalıcı değişimler yapmanın tam zamanı. Artık genç erişkinliğe geçişin ilk tohumlarını atmak ve onları yeşertmek için çaba göstermek gerekiyor.  Eski zamanlarda bu dönemde hayatta yapılması gereken üç önemli tercih olduğu söylenirdi. Bunlar, arkadaş seçimi, eş seçimi, iş seçimiydi ve yine denir ki, zevk alarak bir işi yapıyorsan ömür boyu çalışmak zorunda kalmamışsındır. Amerika’da üniversite ikinci sınıfta başlayan bölüm seçimlerinin, ülkemizde maalesef 15–16 yaş arası gençler tarafından yapılması bekleniyor. Gençlerin bütün meslek ve sosyal yaşamını belirleyen bu önemli kararın da aceleye getirilmemesi gerekir; çünkü severek ve keyif alınarak yapılan bir mesleğin yerini hiçbir şey tutamaz. Son yıllarda yapılan mülakatlarda da diploma kadar, o işin ne kadar istenip istenmediğine ve o işe ne kadar uygun olunup olunmadığına da bakılmaktadır. Baba mesleği ya da popüler mesleklere yönelmeden önce, gençler kendilerini bu mesleğe ne kadar hazır hissettiğini sorgulamalı, asıl istediklerinin bu olup olmadığına karar vermelidirler. Gençler hayallerinin mesleğini ancak kendilerini çok iyi tanıyarak keşfedebilirler. Bu zorlu yolculukta öğrencilerin kendileri için yapabilecekleri pek çok şey varken, aynı zamanda kabul etmeseler de anne-babalarının da desteğine ihtiyaç duymaktadırlar. İnsan ömrünün büyük bir bölümünün çalışarak geçtiği düşünülürse, bir gün kişinin ve toplumun mutlu olması ve iyi ilişkiler kurabilmesinin öneminin anlaşıldığı, ilerleme çabasında olan toplumların mesleklerine uygun, işinin ehli ve bütün inceliklerini bilen, kendisine ve çevresine yeni fırsatlar oluşturabilecek nitelikli insanlardan oluşmuş bir dünyada yaşayabilmek dileğiyle…

Gençler Neden Yanlış Seçimler Yapıyor?

1. Bir ya da birkaç öğretmeninden ya da çevresindeki diğer başarılı kişilerden etkilenip,  düşünüp, muhasebesini yapmadan önerdiği mesleklere yönelebiliyor.
2. Evde aile baskısından kurtulmak isteyen genç kızlar sadece daha bağımsız ve özgür olmak için tercih etmediği üniversitelere girebiliyor, ya da meslekleri kabul etmek zorunda kalabiliyor.
3. Genç erkekler ise, askerliklerini ertelemek için ilk tercihlerinden olmayan hatta hiç istemediği üniversitelere girebiliyor.
4. İşin kolayına kaçarak ya da aile baskısıyla baba mesleklerini devam ettirebiliyorlar.
5. Kimi gençler de ekonomik durumunun yetersizliğinde dolayı sadece parasız ya da burslu öğrenime ilgi gösterebiliyor.
6. Daha fazla para ve saygınlık kazanma umuduyla, günümüzün popüler mesleklerini seçerek de yanlış seçimler yapabiliyorlar. 

Yanlış Seçimlerin Sonuçları ve Etkileri

1. Böylesi rasgele ve alelacele yapılan seçimlerin sonucunda iş ve öğrenim yaşamında istenilen başarı ve çabayı göstermek zordur. Gençler seçtiği bölümün ya da mesleğin gerektirdiği başarıyı ya da çabayı gösteremediklerinde ve aradıklarını bulamadıklarında sıkıntı ve kaygı duyabilir, aşağılık duygusuna kapılabilirler. Bu da çabayı azaltır.
2. Çalışma ve öğrenim hayatında çatışmalar, sürtüşmeler ve tartışmalar başlayabilir. Bu durum sadece gencin kendisine ve ailesine tedirginlik vermekle kalmaz, işin ve öğrenimin başarısını ve verimini düşürür ve gencin geleceğini olumsuz yönde etkiler.
3. Kimi zamanda başka bir meslekte olamamanın pişmanlığı içinde yakınmalar, bir ömür boyu sürebilir.
4. Bu durum bireyin günlük yaşamını etkileyeceği gibi toplumun çalışma düzenini de etkiler. Toplum içinde tedirginliği arttırırken, iş verimini, çalışma gücünü, ekonomik hayatı ve toplumsal gelişmeyi yavaşlatır ve engeller.

Anne- Babalara Öneriler:

1. Bu süreçte anne-baba olarak evladınıza karşı sabırlı olmanız gerekir.
2. Evladınızı dinlemeli ve seçimlerinin olası sonuçları üzerine konuşmalısınız.
3. Gerçekçi beklentilere sahip olup, onun yeteneklerine uygun mesleği seçmesine yardımcı olmalısınız.
4. Kişilik özelliklerini, değer yargılarını, ilgi alanlarını, yetenek ve becerilerini keşfetmesine yardımcı olmalısınız.
5. Meslekleri tanımasına, fikir edinmesine ve ilgilendiği meslekte staj yapmasına destek vermelisiniz.

Öğrencilere Öneriler:

1. Kendinizi tüm dış baskılardan ve etkilerden uzak tutup, kendi isteklerinizi, becerilerinizi ve yeteneklerinizi belirleyin ve tercih yapmak için çok acele etmeyin. Kendinizi daha iyi tanımak için okulların rehberlik servislerinden, kariyer danışmanlarından ya da psikolojik danışma merkezlerinden destek isteyebilir, uygulanan envanter ve testler aracılığıyla kendinizi keşfedebilirsiniz.
2. Meslekler hakkında açıklayıcı kitaplar okuyabilirsiniz.
3. Üniversitelerin ders programlarını içeren kitaplara da göz gezdirebilirsiniz.
4. Düşündüğünüz mesleklere ait iş yerlerine ziyaretlerde bulunup, yaz ayını staj yaparak geçirip geçiremeyeceğinizi öğrenebilirsiniz.
5. Gazetelerin ya da kariyer sitelerinin insan kaynakları eklerini takip edebilir, yazılmış makale ya da önerileri okuyabilirsiniz.
6. Farklı meslek gruplarının tanıtıldığı televizyon programlarını da seyredebilirsiniz.
7. Okulunuza davet edilen ya da dışarıda konferans, panel ya da seminerleri olan farklı meslek sahiplerini dinleyebilir, bizzat tanışabilirsiniz. Kariyer günleri meslek seçiminin en etkili yöntemlerindendir.
8. Üniversiteleri gezebilir, mezun olmuş öğrencilerle konuşabilirsiniz.

Mine Çelik
Psikolojik Danışman
www.cocukvegenc.com