Kafa travması, boksörlerde hipofiz eksikliğine yol açıyor

Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Yard. Doç. Dr. Fatih Tanrıverdi, TÜBİTAK ve Türk Boks Federasyonu'nun desteğiyle yürüttükleri "Boksörlerde Hipofiz Bezi Fonksiyonlarının İncelenmesi'' konulu projelerinin sonuçlarını açıkladı.

Son yıllarda trafik kazalarına bağlı kafa travması sonrası yaklaşık yüzde 20-25 oranında hipofiz yetmezliğinin geliştiğinin anlaşıldığını aktaran Tanrıverdi, literatürün incelendiğinde özellikle boksörlerde ve kickboksörler olmak üzere mücadele sporu yapanlarda kronik kafa travmasının sık olduğunun anlaşıldığını ve travmaya bağlı bazı sporcularda ortaya çıkan nörolojik sorunların bilindiğini vurguladı. Ancak bu sporcularda hipofiz fonksiyonları hakkındaki bilginin 3-4 yıl öncesine kadar bulunmadığını aktaran Tanrıverdi, bu konuyla ilgili tıp literatüründe ilk çalışmaların Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bölümü'nde yapıldığını bildirdi.

Çalışmalarında ilk olarak Kayseri'de yaşayan amatör kickboksörlerde yapılan çalışmada incelenen 22 kickboksörün yaklaşık yüzde 22'sinde büyüme hormon eksikliğinin saptandığını ifade eden Tanrıverdi, bu çalışmanın dünya basınında çok geniş yer bulduğunu kaydetti.

TÜBİTAK ve Türk Boks Federasyonunun destekleri ile Türk Boks Milli Takımındaki aktif ve antrenör olarak çalışan emekli boksörlerde hipofiz fonksiyonlarının tarandığı projeye göre boksörlerin yüzde 15'inde büyüme hormonu eksikliği, yüzde 8'inde ise böbreküstü bezlerini çalıştıran hormonun (ACTH) eksikliğine rastlandı. 44'ü aktif, 17'si emekli boksör olmak üzere 61 erkek sporcu üzerinde yapılan araştırmaya göre şu sonuçlara ulaşıldı:

"Özellikle emekli boksörlerde olmak üzere yüzde 47 oranında büyüme hormon eksikliği saptandı. Emekli boksörlerde hipofiz yetmezliğinin aktif boksörlere oranla belirgin olarak sık olması uzun yıllar kafa travmasına maruz kalmalarına bağlanabilir. Emekli boksörlerin uzun yıllar kafa travmasına maruz kalmaları ve eski yıllarda boksörlerin kask kullanma zorunluluğunun olmamasının hipofiz yetmezliği gelişiminde önemli olduğunu düşünmekteyiz.''

Boksörlerde görülen hipofiz hormon eksiklerinin futbolcularda da görülebileceğini kaydeden Tanrıverdi, "Bizim bu çalışmamızdan sonra ABD ve İngiltere'de futbolcular üzerine benzer çalışmalar yapılmaya başlandı. Amerikan futbolu daha sert oynandığı için futbolcularda bu tür riskler görülebilir." dedi.