İnanç psikolojisi, Ruh, Beyin ve Akıl Üçgeninde insanoğlu

Hakan GÖKSEL / HABER7.COM

Haber 7 yazarı Profesör Doktor Nevzat Tarhan’ın üç yıldır üzerinde çalıştığı “İnanç psikolojisi, Ruh, Beyin ve Akıl Üçgeninde insanoğlu” isimli eseri Timaş yayınlarından çıktı.

Din ve pozitif bilim ilişkisi yıllardan beri tartışıla gelen konulardandır… İki farklı görüşten bir tanesi Din’i pozitif bilimin alanında yok sayarken, bir diğer görüş Din ve bilim ilişkisinin birbirinden ayrılamaz olduğunu savunmuştur…

Tarhan kendi ifadesiyle “30 yıldır zihnen önemsediği ve yorumladığı konuları ihtiva eden” 3 yıllık bir çalışmanın sonucu okurlarıyla paylaştı. Din ve psikoloji ilişkisi konusundan birçok eser olduğunu ifade eden Tarhan, İnanç ve psikoloji konusunun yıllardır göz ardı edildiğine dikkat çekiyor…

Modern toplumlarda din ihtiyacının daha çok ön plana çıktığını ifade eden Tarhan; Materyalist sistemin kendi ahlaki standartlarını belirlemede yetersiz kaldığını ve geçmişten günümüze semavi birikimi de kendisine mal ettiğini öne sürüyor…

Zamanla yeniden yorumlanmaya muhtaç inançların psikolojik paradigmalar olduğuna dikkat çeken Tarhan, Din ve bilim ilişkisinin sağlam bir temele oturmasını sorgulayıcı bir anlayışa dayanması gerektiğini ifade ediyor… Bu görüş doğrultusunda Din ile Bilim’in birbirlerine saygı duyarak bir işbirliğine gidebileceği fikrini ortaya koyuyor…

Dogmatik ve mitolojik unsurların sorgulanmayan, akıl yürütme yöntemleri ile incelemeyen hiçbir inancın sağlam olmadığı ifade eden Tarhan; sağlam olmayan bir inanç temeline oturmuş dinin, insanın psikolojik sağlığında kalıcı bir etki ve iyi bir yol gösterici olmayacağını ortaya koyuyor…

Kitap 238 sayfa ve on altı bölümden oluşuyor. İlk bölümde inanç konusunun epistemolojisi üzerine… İnanç kavramının insan psikoloji üzerindeki etkisinin bilimsel gerekçelerle ortaya konuluyor...

Bilimsel gerçekliğin deneye dayandığı savının değişerek deneyüstü gerçeklik konusunun pozitif bilimde yer aldığını ifade eden Tarhan, Dini yaşantıyı ve insanların kutsal olana inanmasının sadece  beş duyu ile açıklanamayacağını belirtiyor...  Maddenin arka boyutu onun anlam boyutudur diyen Tarhan, semavi ideaların somut evrenin ötesinde soyut bir evrenin unsurları olduğunu ortaya koyuyor.  Seküler hümanizm ile Semavi öğretilerin farklılığını Darvin ve Freud bağlamında ele alan Tarhan evrim konusuna da değiniyor. Konuyu makro ve micro evrim olarak iki farklı kategoride tanımlayan Tarhan, Micro Evrim öğretisinin Kur’an’la çelişmediğini ortaya koyuyor.

İkinci bölümde Evreni bir labaratuar olarak tasvir eden Tarhan, son derece net ve anlaşılır yaklaşımla bilimsel metodolojinin sorgucu bakış açısıyla adeta evrene semavi bir gözle bakmamıza yardımcı oluyor…

Üçüncü bölümde, psikiyatri  ve din alanındaki çalışmalarla ilgili bilgiler yer alıyor..Psikiyatristlerin dine bakışını, elektriksel ateşlemenin mistik uzantılarını, beynin ruhani yanını,psikon beyin araştırmasını , önsezinin kaynağını, ve otomatik önyargılar gibi konuları örneklerle ele alıyor.

Dördüncü bölümde insan DNA’sı üzerinde yapılan çalışmalara yer veren Tarhan, DNA’da tanrıyı görmek mümkün mü, tanrıyı arama genini, plasebo etkisini, sinestezi , zihin okuma, korku takıntı ve , kötülük geni gibi okuyucunun ilgisini bir hayli çekecek konulara değiniyor…

Beşinci bölümde bilim ile dinin sınırlarını sorgulayan Tarhan, Kuantum fiziği ve Cern deneyi gibi konular ışığında Freud ve diğer batıcı aydınların Tanrının varlığına yaklaşımlarında yanılgıyı ortaya koyuyor…

Altıncı bölümde bilim din ve inanç ilişkisini işleyen, bilimin sınırlarını, pragmatik yönünü ve deneyle kanıtlanamayan unsurların reddedilemeyeceğini ortaya koyan Tarhan,bilimin ne zaman dinin alanına müdahele edebileceğini işlemiş.

Yedinci bölümde ise dinler, ritüeller ve doktrinler ele alınıyor. Sekizinci bölümde ise ortaçağda Hristiyanlık ve İslam’ın psikiyatrik hastalıklara bakışı ele alanıyor…

Dokuzuncu bölüm ve sonrası ise diğer bölümlerden daha farklı okuyucu kitaba daha çok çekecek konu içeriklerini barındırıyor. Kitabı ikiye ayrılmasına imkan verecek bu bölümlerde özellikle her bir bölümdeki konu başlıkları ilgiyi daha da yoğunlaştırıyor. Dokuzuncu bölüme kadar didaktik bir tarzda hazırlanmış kitap adete stil değiştirip daha dikkat çekici hale geliyor.

Dokuzuncu bölümden itibaren konu bölüm başlıkları şunlar: Ruh, Bilinç, Akıl, Niyet, Nefis, İlham, Zaman ve İnanç…

Kitabın en sonunda da okuyucuları bir test bekliyor… Prof. Dr. Nevzat Tarhan tarafından Türk kültürü için geliştirilmiş “Aile ve Eğitim Ortamında Din Eğitimi Tutum Farkındalığı Çalışması” adıyla kapalı ve açık uçlu sorulardan oluşan bir test yer alıyor… Kitabı okuduğunuzda sonundaki testi de cevaplandırdığınızda imkan bulup da yazarın değerlendirmesine ulaşabilirseniz, azami fayda sağlaabilirsiniz…