Aşk-ı Memnu'daki Aşk; Ödipal

RTÜK son dönemin en çok izlenen dizilerinden biri olan Aşk-ı Memnu'ya yine ceza verdi. Daha önce uzun öpüşme ve sevişme sahneleri  nedeniyle uyarı alan diziye, bu defa da yeğenin önce amcasının karısıyla sonra da sözde kuzeniyle aşk yaşamasının Türk ahlaki ve ailevi yapısını zedelediği nedeniyle ceza verildi. Peki eğer Aşk-ı Memnu Türk aile yapısına zarar veriyorsa neden bu kadar seviliyor? Türk halkı bu dizide ne buluyor? Karakterlerin psikolojik yapıları bize neleri gösteriyor?
 
Aşk-ı Memnu'da Ödipal Aşk Yaşanıyor

Son dönemin popüler dizilerinden Aşk-ı Memnu ile ilgili tartışmaların hiç dinmediğini söyleyen Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği (CİSED) Genel Başkanı Dr. A. Cem Keçe'nin verdiği bilgilere göre, Aşk-ı Memnu'da bir aile içersinde yaşanan aşk ilişkileri anlatılıyor. Küçüklüğünde anne-babasını kaybetmiş sözde yeğenin, bir baba gibi kendisine kol kanat geren ve onu büyüten amcasının karısı ile yasak aşk yaşaması, ancak daha sonra bu aşkın ortaya çıkacağı korkusu ile kardeşi gibi gördüğü sözde kuzenine evlenme teklif etmesi dizinin ana temasını oluşturuyor.
Dizideki bu olaylar aslında dinamik psikolojide ödipal kompleks olarak adlandırılan yapının ete kemiğe bürünmüş hali olarak da değerlendirilebilir. Yani Aşk-ı Memnu'da yaşanan aşk, ödipal bir aşktır. Freud'un ortaya attığı bir kavram olan ödipal, Türk toplumunda çok yaygın durumdadır. Aşk-ı Memnu dizisinde, Behlül baba gibi gördüğü amca ile bilinçdışı olarak rekabet edebilmek amacı ile onun karısı ile aşk yaşarken, bir yandan da yakalanma ve amca tarafından cezalandırılma korkusu yaşıyor olabilir. Yine Bihter de babasını kaybetmiş ve bundan anneyi sorumlu tutuyor, anneyi cezalandırmak istiyor ve bunun için annenin hoşlandığı babası yaşındaki Adnan Beyle evlenmiş olabilir. Ayrıca Adnan Bey de kızı yaşındaki bir kadınla evlenerek ters ödipal yaşıyor olabilir. Bu durumlar aslında ödipal’e çok güzel birer örnektir. Yani Aşk-ı Memnu dizisinde yaşananlar Türk toplumunun bilinçdışı fantezilerini aktüalize ediyor ve bu nedenle de ilgiyle izleniyor olabilir.
 
Ödipal Aşk Birçok Soruna Yol Açabilir

Ödipal, sağlıklı atlatılamazsa birçok soruna yol açabilir. Freud'a göre fobiler bilinç dışı çatışmalarla ilgilidir ve ödipal kompleks ile ilişkisi vardır. Bastırılmış, bilinçdışına itilmiş bazı korkular yer değiştirerek normalde kaygı yaratmayacak bir nesne veya duruma yöneltilir ve bu şekilde fobiler gelişebilir. Daha iyi anlaşılmak için önce ödipal kompleksinin ne olduğunu açıklamak gereklidir. Çocuk 3-5 yaş arasında ödipal (fallik) denilen döneme girer, bu dönem aynı zamanda cinsel kimliğin temellerinin de atıldığı evredir. Bu dönemde erkek çocuk erkek kimliğini fark eder ve erkekliğini hissedebilmek için, sevginin ve hazzın kaynağı olan anneye bağlanır. Ancak annenin bir eşi vardır, o da otorite ve gücün sembolü olan babadır. Bu evrede erkek çocuk bilinçdışı olarak anneye sahip olma ve babayı öldürme fantezileri kurarken, babayla rekabete girer ve onu kıskanır. Fakat baba tarafından hadım edilme korkusu nedeniyle bu rekabet zamanla babayla özdeşime döner. Freud'a göre bu döneme saplanan kişilerde aşağıdaki belirtiler görülebilir:

- Kız ya da erkek çocuğunun yetişkin yaşamda anne babadan kopamayışı veya bağımlı olmaları,
- Evlilik yaşamında eşi ile rahat ve mutlu olamama veya anneye babaya karşı aşırı düşkünlük gösterme,
- Ebeveynlerden ayrılma ihtiyacı ve girişimi olunca aşırı suçluluk duyma,
- Anne babalık rolleri benimseyememe,
- Evlilik kararını geciktirme, bir eş seçememe veya çok zorlanma,
- Cinsel ilişkiden kaçınma, erken boşalma, iktidarsızlık, vajinismus, cinsel soğukluk gibi cinsel işlev bozuklukları,
- Cinsel kimliğine karşı güvensizlik, eşcinsellik veya cinsel kimlik sapmaları, vb.'' dedi.
 
Ödipal Dönemi Sağlıklı Olarak Atlatmak İçin...

Ödipal, çözümlenebilir ve bu dönem sağlıklı olarak da atlatılabilir. Ödipal dönemi sağlıklı olarak atlatmanın bazı koşulları vardır. 3-5 yaş döneminde çocuğun kendi cinsinden olan yetişkinle yani çocuk erkek ise baba ile, kız ise anne ile kaliteli vakit geçirmesi, ebeveynin çocuğa iyi bir rol modeli olması, anne ile babanın birbirine ev ortamında sevgi göstermesi ve çocuğun anne ile babanın birbirinin eşi olduğunu anlaması gereklidir. Bu koşullar yerine geldiğinde, ödipal dönem sağlıklı bir şekilde geçirilmiş olur. (ailem.com)