WÇZÖ-IV Nasıl Bir Testtir?

Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği IV (WÇZÖ-IV) Wechsler ölçeklerinin son sürümü olup, 6-16 yaş aralığındaki çocukların bilişsel yeteneklerini ölçmek amacıyla geliştirilmiştir. WÇZÖ-IV, psikometrik ölçümlerle geçerliliği kanıtlanmış dört faktörü olup; toplam 10 temel ve beş yedek alt testten oluşmaktadır.

Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçeği Geliştirilmiş Formu (WÇZÖ-R), üstün yetenekli çocukların belirlenmesinde ya da değerlendirilmesinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Ülkemizde, WÇZÖ-R’den sonra Wechsler zekâ ölçeklerinin dördüncü sürümü olan WÇZÖ-IV yakın zamanda kullanılmaya başlanmıştır. Bu açıdan, hem üstün yetenekli çocukları belirlemede WÇZÖ-IV’ün etkililiğini değerlendirmek hem de kullanımda olan WÇZÖ-R ile WÇZÖ-IV arasında ortaya çıkabilecek puan farklarını belirlemek önem kazanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, üstün yetenekli çocukların WÇZÖ-R ve WÇZÖ-IV üzerinde elde ettikleri puanları karşılaştırmaktır. Daha önce WÇZÖ-R ile üstün yetenekli olduğu belirlenen 50 çocuğa WÇZÖ-IV uygulanmıştır. Çalışmanın bulguları, WÇZÖ-R Toplam Zekâ Bölümü (ZB) ile WÇZÖ-IV Tüm Ölçek Zekâ Puanı (TÖZP) arasında ve WÇZÖ-R Performans ZB ile WÇZÖ-IV Algısal Akıl Yürütme Puanı (AAYDP) puanları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunduğunu göstermektedir.

Buna göre, üstün yetenekli çocuklar söz konusu puanlarda, WÇZÖ-R üzerinde daha yüksek puanlar elde etmiştir. Ayrıca, karşılaştırılabilir alt test standart puanları açısından, çocukların WÇZÖ-R üzerinde, Sözcük Dağarcığı alt testi dışında, Benzerlikler, Küplerle Desen ve Şifre alt testlerinden daha yüksek puanlar aldıkları gösterilmiştir. Korelasyon analizleri, her iki sürümden elde edilen puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkilerin olduğunu ve bu iki sürümün benzer yapıları ölçtüğünü ortaya koymuştur. Değerlendiriciler, WÇZÖ-IV’ü üstün yetenekli çocukları belirlemede kullanırken, eski sürüme göre, bazı alt test standart puanlar ya da dönüştürülmüş puanlar arasında farklılıkların olabileceğini göz önünde bulundurmalıdır.

Yakın zamanda, Wechsler ölçeklerinin dördüncü sürümü olan WÇZÖ-IV’ün (Wechsler, 2003) standardizasyon ve norm çalışması tamamlanmış ve bu sürümün kullanılmasına geçilmiştir (Öktem, Gençöz, Erden, Sezgin ve Uluç, 2013). WÇZÖ-R ile karşılaştırıldığında, WÇZÖ-IV ile birlikte ölçeğin yapısı, içeriği ve yorumu açısından önemli yenilikler ve değişiklikler gerçekleştirilmiştir.

Buna göre, WÇZÖ-R’da var olan ve WÇZÖ-III’te de devam eden ikili yapı (Sözel ve Performans ZB) tamamen kaldırılmış ve bunun yerini, Sözel Kavrama, Algısal Akıl Yürütme, İşlemleme Hızı ve Çalışma Belleği şeklindeki dört yeni dönüştürülmüş (indeks) puan almıştır. Resim Düzenleme, Parça Birleştirme ve Labirentler alt testleri tamamen bataryadan çıkarılmış; Resim Kavramları, Harf-Rakam Dizileri, Mantık Yürütme Kareleri, Simge Arama, Çiz Çıkar ve Sözcük Bulma olmak üzere altı yeni alt test eklenmiştir.

Bir başka değişiklik ise, daha önceki sürümlerde temel alt test olarak kullanılan Genel Bilgi ve Aritmetik alt testlerinin, yedek alt testler bölümüne taşınmasıdır. Ayrıca, güçlük düzeyi düşük ve yüksek maddeler eklenerek alt test madde sayıları artırılmıştır. Son olarak, test uygulama yönergelerine ve test materyallerine ilişkin çeşitli değişiklikler yapılmış ve uygulama kitapçığı daha kullanışlı hale getirilmiştir.

Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği-IV (WÇZÖIV; Wechsler 2003). Wechsler Çocuklar İçin Zekâ Ölçeği IV (WÇZÖ-IV) Wechsler ölçeklerinin son sürümü olup, 6-16 yaş aralığındaki çocukların bilişsel yeteneklerini ölçmek amacıyla geliştirilmiştir. WÇZÖ-IV, psikometrik ölçümlerle geçerliliği kanıtlanmış dört faktörü olup; toplam 10 temel ve beş yedek alt testten oluşmaktadır.

WÇZÖ-IV’ten toplam beş dönüştürülmüş puan elde edilebilmektedir. Bunlar;

Sözel Kavrama Dönüştürülmüş Puanı (SKDP): Benzerlikler, Sözcük Dağarcığı ve Kavrama (Yedek alt testler: Genel Bilgi, Sözcük Bulma);
Algısal Akıl Yürütme Dönüştürülmüş Puanı (AAYDP): Küplerle Desen, Resim Kavramları ve Mantık Yürütme Kareleri (Yedek alt test: Resim Tamamlama);
Çalışma Belleği Dönüştürülmüş Puanı (ÇBDP): Sayı Dizisi ve Harf-rakam Dizisi (Yedek alt test: Aritmetik);
İşlemleme Hızı Dönüştürülmüş Puanı (İHDP): Şifre ve Simge Arama (Yedek alt test: Çiz Çıkar) şeklinde olmaktadır.
10 temel alt testin standart puanlarının toplamından da Tüm Ölçek Zekâ Puanı (TÖZP) elde edilmektedir.

WÇZÖIV’ün, ülkemizdeki standardizasyon çalışması 2225 çocuk üzerinden yapılmıştır. Norm grubunda her bir yaş dilimi için yedi coğrafi bölge ülke nüfusuna oranlarıyla cinsiyet (kız-erkek) ve sosyoekonomik düzey (düşükorta-yüksek) eşit olarak temsil edilmiştir (Öktem ve ark., 2013; Uluç ve ark., 2011). Bütün dönüştürülmüş puanlar için ortalama değer 100, standart sapma ise 15’tir. Her bir alt test için elde edilen standart puanların ortalaması 10, standart sapması üçtür.

WÇZÖ-IV Testini Kimler Uygulayabilir?

Bu testi Türkiye Psikologlar Derneği tarafından sertifikalandırılmış yetkili psikologlar uygulayabilir. Aileler testi uygulatırken uygulayıcının sertifika numarasını görmekte yarar vardır.

WÇZÖ-IV Testinin Ücreti Ne kadardır?

Testin ücreti Kurumdan kuruma değişmekle beraber ortalama 500 TL ve 750 TL arasında değişmektedir.

WÇZÖ-IV Testi Ne Kadar Sürüyor?

Ortalama üç saat sürebilmektedir. Ayrıca uzmanlar test uygulaması bittikten sonra genellikle 2 gün sonra yazılı raporu hazırlayabiliyor. Rapor hazırlama da yaklaşık 1 saat kadar sürebilmektedir.

Aileye WÇZÖ-IV Testinin Puanları neden verilmiyor?

Testi geliştirenler puanın aile ile paylaşılmasını yasaklıyor. Nedeni ise aile puanı yorumlayamaz. Ailenin puanı bilmesi çocuğu etiketleme gibi bir takım olumsuz durumlara neden olabilmektedir. Bunun yerine çocuğun yaşıtlarına göre performansı hakkında aileye oldukça geniş bilgilendirme yapılmaktadır.

WÇZÖ-IV Testi Uygulayan Merkezler

Bakırköy ve Beylikdüzü: 

ZEKAMER Zeka Testi Uygulama Merkezi

Randevu için 02124660053

http://zekamer.com/wisc-r-iv-zeka-testi