Tiryaki Ebeveynler Depresyon Sebebi?

Bartın Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı ve Sosyal Hastalıklar Şube Müdürü Uzman Psikolog Ayşin Akdağ, sigara içen ailelerin çocuklarında çaresizlik duygusu oluşarak hiçbir şey yapamamanın oluşturduğu ruhsal çökkünlük yaşandığı ve çocukların depresif bir duygu durumu içerisine girebildiğini belirtti.

Uzman Psikolog Ayşin Akdağ, "Bilindiği üzere İl Sağlık Müdürlüğümüz tarafından, 4207 sayılı 'Tütün ve Tütün Mamullerinin Zararlarının Önlenmesine Dair Kanun' çerçevesinde yapılan çalışmalara çocuklarımızı da dahil etmek amacıyla her okuldan gönüllü öğrencilerden oluşan 'Dumansız Hava Sahası Koruyucuları' il Milli Eğitim Müdürlüğü ile tespit edilmiş ve bu koruyucular Valilik il Tütün Kontrol Kurulu adına koordinasyonu sağlayan il Sağlık Müdürlüğü'nün yaptığı çalışmalara ivme kazandırarak yasanın kabul edilirliğini yaygınlaştırmak, gelecek nesillerimizi bir bağımlılık maddesi olan sigaradan uzak tutmak ve onların bu toplumsal sorumluluğu almalarını sağlayarak kişilik gelişimlerine katkıda bulunmak amaçlanmıştır.

Dumansız Hava Sahası Koruyucularımız okullarda çalışmalarına devam ederken, Cumhuriyet İlköğretim Okulu öğrencilerimizin yapmış oldukları 'Yeşil Ay Haftası' etkinliği gücümüze güç katmıştır. Sigara dumanında bulunan çeşitli zehirli maddeler yetişkinlerin eli ile çocuklar tarafından solunmaktadırlar. Tütün mamulleri kullanan yetişkinler, onlarla aynı ortamda bulunan çocuklarımızın temiz havalarını kirletmektedirler. Temiz hava solumak, çocuklarımızın bir sağlık hakkıdır. Aksinde yetişkin, çocuğun 'sağlıklı olma' hakkını ihlal etmektedir.

Çocuğun 'sağlık hakkı ihlali', onun sağlıklı olma konusunda bir ihmale maruz kalmasına sebep olmaktadır. Çünkü çocuk, kendisine zarar verecek şartlardan kendini koruma becerisine, kendine zarar verecek kişi ve olaylara karşı mukavemet gösterme gücüne ve yetisine henüz sahip değildir yani kendini tek başına koruyamaz.

Onu koruma görevi anne-baba, devlet ve çevresindeki diğer yetişkinlerindir. Öyleyse çocukların yanında sigara tüketimine izin vermek, çocuğu bu ortamlardan korumamak, ebeveyn olarak çocuğun sigara dumanına maruz kalmasına seyirci kalmak, çocuk ihmalinin gerçekleştiğinin bir göstergesidir. Büyümekte olan çocukların fiziksel gelişimleri için beslenme şartları en uygun şekilde ebeveynleri tarafından yerine getirilirken, aynı anne-baba çocuğun sigara dumanına maruz kalmasına izin verebilmektedir. Halbuki çocukların kirli havaya maruz kamaları onların gelişimini olumsuz etkilemekte öyle ki, solunum sistemi hastalıklarına sık yakalanması ve solunum yetmezliğine bağlı olarak sekonder gelişim gerilikleri yaşamalarına sebep olmaktadır.

Hekime başvuran çocuklar incelendiğinde, bronşit gibi enfeksiyon hastalıkları ve astım gibi solunum yolu hastalıklarının, ortamlarında sigara içilen çocuklar, ortamlarında sigara içilmeyen çocuklara göre daha sık hastalandıkları, tedavilerinin daha uzun sürdüğü, tedavi sürelerinin daha maliyetli ve hastalık semptomotolojisinin daha gürültülü olduğu görülmektedir. Ayrıca yatarak tedaviye daha çok ihtiyaç duydukları da bilinen bir gerçektir. Çocuklar fiziksel ve zihinsel gelişimleri devam ederken duygusal gelişimleri de ona eşlik eder.

Bu bağlamda çocuk ruh sağlığı önem arz etmektedir. Bu açıdan da bakıldığında, çocuklar, yanında sürekli sigara tüketen, sigara bulamadığında öfke krizleri geçiren ve aile bireylerine öfke çıkışlarında bulunarak gerginlik ve huzursuzluk yaşatan yani bağımlı olan anne-babaya sahip olmanın getirmiş olduğu dezavantajları da yaşamaktadırlar. Çocuklarla yapılan görüşmelerde onların, anne ve babalarının çoğu zaman sigarayı kendilerinden de daha çok sevdikleri düşüncesine kapıldıkları görülmektedir.

Çocuk ruh sağlığı açısından başka bir yön ise, gerek okullarda gerek basın yayın yoluyla gerekse kurumsal çalışmalarla çocuklara sigaranın zararları anlatıldıkça ve sigara içen anne babaya bu zararların olabileceğini düşündükçe, onları hasta olarak algılamaya hatta ölebilecekleri ile ilgili kaygı yaşamaya başladıkları görülmektedir. Dolayısıyla çocuk, anne babayı kaybetme kaygısıyla onların sigarayı bırakmaları gerektiğini düşünerek, onlardan bunu istemektedirler.

Ancak bağımlı olan anne ve baba sigarayı bırakmadıkça çocukta bir çaresizlik duygusu oluşarak hiçbir şey yapamamanın oluşturduğu ruhsal çökkünlük yaşamakta ve depresif bir duygu durumu içerisine girebilmektedir. Bu zeminden bakıldığında anne ve babaların sigara tüketmekle, çocuklarının ruh sağlığını da olumsuz etkileyecek davranış içerisinde bulundukları görülmektedir. Sigara bağımlılık yapıcı bir maddedir.

Çocuklar açısından bakıldığında model alacakları ileride olmayı düşündükleri yetişkin sigara içiyor ise, onun bu davranışını taklit edecekler ve onlarda bağımlı olmaya aday olacaklardır. Bağımlılık bir kısıtlılıktır. Kısıtlılık ise, kişinin yapmak istediklerini yapamaması, özgürce davranamaması, tüm yaşamının bağımlı olduğu maddeye göre planlamasıdır. Öyleyse sigara kullanmamak bir özgürlüktür. Özgür çocuklar, özgür anne babaya sahip olmakla oluşur" dedi.

Bartın Sağlık Müdürlüğü Ruh Sağlığı ve Sosyal Hastalıklar Şube Müdürü Uzman Psikolog Ayşin Akdağ, "Çocuklarımızın özgürlüğü için, kendi özgürlüğümüz için sigarayı bırakalım. Sigarayı bırakmak için, il Sağlık Müdürlüğü bünyesinde hizmet vermekte olan Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğitim Merkezine bağlı Sigara Bırakma Polikliniğine müracaat edilmesi, aynı zamanda Aile Hekimliklerine de danışarak onlardan yardım alması özgürleşmenizi kolaylaştıracaktır. İl Sağlık Müdürlüğü olarak, hepinize sağlıklı günler özgür yaşamlar diliyoruz" dedi.