Soğukta eve kapanan yaşlılar depresyona giriyor

Ünal Livaneli / ZAMAN

Bu yüzden güneş ışığından yeterince faydalanamayan yaşlılar, kış depresyonuna giriyor. Uzmanlar kış depresyonundan korunmak için özellikle sabah saatlerinde uyanık olmayı, gün ışığından faydalanmak için perdeleri açmayı ve dışarıda yürüyüş yapmayı öneriyor.

Memory Center Nöropsikiyatri Merkezi'nden Psikiyatri Uzmanı Dr. Oğuz Tan, depresyonun mevsimlerle yakın ilişkili olduğunu belirtiyor. "Kış aylarında illa depresyona girilir" gibi bir yaklaşımın doğru olmayacağını dile getiren Tan; ancak kasım ve mayıs ayları arasında depresyonların arttığını belirtiyor.

Kış depresyonunda ağır yorgunluk, bitkinlik, kolların ve bacakların ağırlaşması gibi belirtilerin ortaya çıktığını kaydeden Tan, normal depresyon ile kış depresyonu arasında bazı farklılıklar bulunduğuna dikkati çekiyor. Diğer depresyon çeşitlerinde genellikle uykusuzluk olduğu halde kış depresyonunda uyku artışı gözlendiğini belirten Tan, aynı şekilde diğer depresyonlarda sürekli iştahsızlık görüldüğü halde, kış depresyonunda devamlı yeme isteği doğduğunu vurguluyor. Tan, kış depresyonu yaşayan insanların karbonhidrata ve tatlıya aşerdiğini de anlatıyor.

Kış aylarında özellikle yaşlıların düşme veya hasta olma korkusuyla eve kapandıklarını hatırlatan Tan, "Mevsim depresyonlarının önemli nedenlerinden biri beynin salgıladığı melatonin maddesidir. Bu madde sadece karanlıkta salgılanıyor. Soğuk havalarda dışarı çıkamayan, güneş ışığından yeterince yararlanamayan insanlarda melatoninin salgılanması artıyor ve depresif durumlar çoğalıyor." diyor. Kış depresyonunu önlemek için fototerapi tedavisinin uygulandığını ve genellikle olumlu sonuçlar alındığını aktaran Tan, güneş ışığının doğal bir depresyon önleyici olduğunu kaydediyor.

Açık havaya çıkan insanların depresyona girme riskinin azaldığını dile getiren Tan, insanların depresyona karşı korunabilmesi için güneş ışığının gözden içeri girmesi gerektiğine işaret ediyor. Kışın bilhassa sabah saatlerinde uyanık halde dışarıda olma ve perdeleri açmanın depresyondan korunmak için önemli tedbirler olduğunu bildiren Tan, depresyonu önlemenin diğer bir yönteminin ise düzenli spor yapmak olduğunu ifade ediyor. Bu nedenle yaşlı bile olsa insanların mümkün olduğunca hareket etmesi, günün ilk ışıklarıyla birlikte dışarıda olmasının depresyona karşı koruyucu etki yaptığına dikkati çeken Tan, yapılan araştırmalar sonucunda binanın kuzey cephesinde oturan ev hanımlarının, güneyde oturanlara oranla daha çok depresyona girdiğinin belirlendiğini bildiriyor. Tan, yalnız başına dışarı çıkmaya korkan yaşlıların elinden tutularak parka götürülmesi, güneş ışığından faydalanması ve yürümesinin sağlanması gerektiğini sözlerine ekliyor.

Yarım saat de olsa ışığa çıkın

Gün ışığından faydalanın. Bu tür depresyona en çok sebep olan faktör; ışık azlığıdır. Kısalan ve kararan kış günlerinde mümkün olduğunca gün ışığına çıkmak gerekir. Bulutlu günlerde bile sabah veya öğle arasında yarım saati dışarıda geçirmek faydalıdır. Dışarıdayken gökyüzüne bakarak ışığın gözünüzden içeri girmesini sağlayın. Günde 30 dakikalık aktif, tempolu bir yürüyüş iyi gelir. Haftada birkaç gün balık yiyin. Özellikle yağlı balıklardaki omega-3 yağ asitleri depresyon tedavisinde etkilidir.