Okullarda Destek Eğitim Odası Açılmasının Faydaları

Kaynaştırma Uygulamaları

MEB verilerine göre geçen yıl kaynaştırma eğitiminden ilköğretimde ve ortaöğretimde toplam 148 bin 753 öğrenci yararlanmış. Bu rakamları duyunca ilk düşündüğüm şey “acaba ne kadar sağlıklı düzeyde yararlandılar?” oldu.. Kaynaştırma eğitiminde en önemli sorunlardan biri yeterli insan kaynağı olmadan yürütülmeye çalışılması. Özel eğitim öğretmeni açığı büyük. Şu günlerde alan değişikliği ile bu işin uzmanlığını almamış branşlar da özel eğitim öğretmenliğine geçiriliyor. Yeni eğitim sistemimizin hem artıları hem de eksileri olduğunu görmekteyim, artıları ve eksilerinden öte, süre gelen bir alışkanlık, eğitim sistemimizde bir yanlışı düzeltmeye çalışırken ileride başka sorunlara yol açacak yanlışların yapıldığını görmek beni üzüyor. Yeterli destek eğitim hizmeti de sunulmuyor. 40-50 kişilik sınıfa 3-4 kaynaştırma öğrencisi çocuk da eklenince öğretmenler de isyan ediyor. Evet bu alanda sorunlar da önyargılar da büyük.

Peki okullarda çalışan psikolojik danışmanlar olarak bu sisteme nasıl bir artı koyabiliriz, küçük de olsa nasıl bir katkımız olabilir diye düşündüğümüzde destek eğitim odaları ve özel eğitim sınıflarının bulunması biraz da olsa bu sistemin verimini artıracağı inancındayım. Peki destek eğitim odasının açılmasının okul ortamı ve PDR Servisleri açısından nasıl bir faydası olabilir ve yasal dayanaklarımız nelerdir bunlara göz atmak istedim.

Öğrenci Açısından baktığımızda;Kaynaştırma Öğrencisi açısından bakıldığında destek eğitim odası faydalıdır. Çünkü öğrenci kalabalık sınıf ortamında birebir alamadığı eğitimi destek eğitim odasında alır. Birebir aldığı eğitim akademik başarısının artmasını sağlayacaktır, temel okuma yazma ve matematik becerilerini öğrenmesi bu yolla hızlanacaktır. Başarısının artığını görmesi ya da bir şeyler öğrenebildiğini, başarabildiğini gören çocuğun özgüveni de artacaktır. Destek eğitim odaları öğrenciyi sınıftan soyutlamaz çünkü destek eğitim odaları öğrencinin özel eğitim sınıfları (ex özel alt sınıf) gibi ayrı bir sınıfta tutulmasını gerektirmez, sadece diğer okulda bulunan varsa özel eğitim öğretmeni yoksa sınıf öğretmeni, branş öğretmeni, rehber öğretmen vb. öğretmenlerin boş olduğu saatlerde birebir öğrenci ile programlı çalışmasıdır.

Branş Öğretmeni Açısından baktığımızda;Kalabalık sınıf ortamında sınıfın en arka ücralarında bazen hiç görmediği ve fark etmediği öğrencisi ile birebir ders çalışması, hem bu öğrenciyi fark etmesine hem de bu öğrencinin artık sınıf içinde aşama kaydetmesinde hem de öğrencinin takibini yapması açısından faydalıdır. Aynı zamanda öğrenciyle birebir destek eğitim odasında çalıştığı sürece ek ders ücreti alması da onu motive edici bir etken olacaktır, emeğinin karşılığını alması onu bu işe daha istekli yapacaktır.

Okul Psikolojik Danışmanı/Rehber Öğretmen Açısından baktığımızda; Kaynaştırma öğrencisinin destek eğitim odasında birebir ders alması, kaynaştırma uygulamalarının diğer öğretmenler tarafından daha çok ilgilenmesi demektir. Birebir ders alan öğrencinin az da olsa ilerlemesi olacaktır. Öğrencinin birebir ilgilenilmesi ve kimi zaman sınıf ortamından uzak olması davranış problemlerinin de düşmesini sağlayacaktır. Aynı zamanda destek eğitim odasında öğrencinin (Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı) BEP’ ine daha çok uyulacak ve gelişimi takip edilebilecektir. Bu Psikolojik Danışma ve Rehberlik Servislerine kaynaştırma sorunları ile gelen öğretmenleri azaltırken bu sürede danışmanlık eğitimi verilmesi de bu servisin önemini artıracaktır.

Okul Yönetimi Açısından baktığımızda:Eğitim Denetçilerinin ilk sorduğu şey genelde BEP (Bireyselleştirilmiş Eğitim Programı) planlarının yapılıp yapılmadığıdır. Kaynaştırma Öğrencileri çoğu zaman okul yönetimi açısından problem demektir. Destek eğitim odalarında öğrencilerinin gelişimsel ve akademik ilerlemelerinin sağlanması hem disiplin açısından hem de BEP takibi açısından kazanç olacaktır.

Okul PDR Servisleri tarafından yeterli bilgilendirmenin yapılması, programlamanın yapılması, Bireyselleştirilmiş Eğitim Programlarının kağıt üzerinde değil de uygulanabilir yapılması bu süreç için faydalı olacaktır. Psikolojik Danışmanların en temel görevi olan danışmanlık hizmeti ise bu sürecin Sınıf Öğretmeni-Branş Öğretmeni-Okul Yönetimi-Öğrenci ve Sınıf açısından KAZAN-KAZAN modelinin işlemesinde en önemli etken olacaktır.

Destek Eğitim Odası Açılması Yasal Mevzuat,

Destek eğitim odası açılmasına Milli Eğitim Bakanlığı “Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği” nin Dördüncü Kısım, Üçüncü Bölümün 28’inci Maddesinde yer verilmiştir ve 2008/60 Nolu "Kaynaştırma Yoluyla Eğitim Uygulamalar" konulu genelgede; "Kaynaştırma uygulaması yapılan okul ve kurumlarda özel eğitime ihtiyacı olan öğrencilere bireysel ve grup eğitimi verilebilmesi için destek eğitim odası açılacaktır." denmiştir yani bu genelgeye göre kaynaştırma öğrencileri bulunan okullarda destek eğitim odası açılması bir anlamda zorunlu hale getirilmeye çalışılmıştır. Okullarda çalışan psikolojik danışman arkadaşların bu genelgeyi ayrıntılı okumasında faydalı olacaktır kanaatindeyim (http://orgm.meb.gov.tr/Mevzuat/genelgeler/kaynastirma.pdf)

Destek eğitim odası, eğitiminde amaç kaynaştırma öğrencisinin gereksinim duyduğu alan veya alanlarda destek sağlayarak öğrencinin o dersle ilgili olarak başarabileceği en üst düzeye gelmesini sağlamaktır. Destek eğitim odası açılan okullarda öğrencilerin eğitim ihtiyaçlarına göre, işitme, zihinsel engelliler sınıf öğretmenleri öncelikli olmak üzere, gezerek özel eğitim görevi yapan öğretmen, sınıf öğretmeni ve alan öğretmenleri görevlendirilir. Destek eğitim odasına öncelikle okulun öğretmenlerinden olmak üzere RAM’da görevli öğretmenler ya da diğer okul ve kurumlardaki öğretmenler görevlendirilir.

Destek eğitim odasında yapılacak eğitim için yönetici ve öğretmenler, “Ek Ders Ücreti” konulu 2007/19 nolu Genelge(http://mevzuat.meb.gov.tr/html/11707_0.html ) ile ekindeki çizelgede belirtilen azami süreleri geçmeyecek biçimde ek derse girebilirler. Ayrıca, konunun daha iyi anlaşılabilmesi için söz konusu Genelgenin 22’nci maddesinde ek ders ücretlerinin hangi görevler için %25 fazlasıyla ödeneceğine açıklık getirilmiş olup öğretmen ve yöneticilerin özel eğitim kapsamında destek eğitim odasında okuttukları ders saatleri için ek ders ücretlerinin %25 fazlasıyla ödenmesinde herhangi bir engel bulunmamaktadır.

Destek eğitim odasında yürütülecek eğitim hizmetlerinin planlanması okul yönetimince yapılır. Destek eğitim odasında eğitim alacak öğrenciler, BEP Geliştirme Biriminin önerileri doğrultusunda, Okul Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yürütme Komisyonunca belirlenirler. Öğrencinin destek eğitim odasında alacağı haftalık ders saatinin toplam ders saatinin %40’ını aşmayacak şekilde planlanır.

e-posta: [email protected]
facebook: http://www.facebook.com/halil.ibrahim.duran
twitter: https://twitter.com/#!/halil_duran