İlişkinizi Daha Sağlıklı Yaşamanın Püf Noktaları?

Çift terapisinde temel amacın çiftin ilişkisindeki uyum ve doyumu artırmak olduğuna değinen Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Azize Nilgün Canel, ilişkinizi daha sağlıklı yaşamanın püf noktalarını anlatıyor.

Çift terapisi ile ilişkinin gidişatını olumsuz etkileyen, çiftin ilişkiden duyduğu memnuniyeti azaltan uyumsuz davranışları olabildiğince azaltmak hatta çoğu zaman ortadan kaldırmak amaçlanıyor.

Çift terapisi, evlilikten aldığı memnuniyet ve doyum miktarının azaldığını düşünen, eşiyle arasında anlaşmazlıklar, görüş farklılıkları olan, çatışma yaşayan, öfke kontrolü konusunda problemleri olan, sevgi iletişiminde azalma olduğunu düşünen, cinsel problemler yaşayan, ev işlerinin paylaşımı, rol beklentileri, çocukların bakımı gibi konularda anlaşamayan, ailelerinden kaynaklı sorunlar yaşayan çiftlere uygulanabilir.
Aile içi ve çiftin arasındaki şiddet ise zaten hemen ve etkili müdahale gerektiren daha ayrıntılı ele alınması gereken bir konu... Ayrıca çift terapisi almak için illa evli olmak gerekmez.
Herhangi bir şekilde aralarında bir birliktelik olduğunu tanımlayan herkes çift terapisinden yararlanabilir.
Çift evli olabileceği gibi, birlikte yaşayan, flört döneminde, nişanlı, eş seçme sürecinde olan bir çift de olabilir.
Evlilik öncesi danışmanlığı sayesinde çiftlere doğru eş seçme ve ileride yaşayabilecekleri problem alanları hakkında danışmanlık hizmeti vermek de mümkündür.
Koruyucu ve önleyici yaklaşım olarak adlandırılan bu yolla, çiftin olası çatışma alanlarını tespit etmesi ve bu konuda önlem almalarını sağlayıcı danışma ve eğitimlerden geçmeleri sağlanır.
Dolayısıyla çift terapisi almak için illa çok şiddetli çatışmalar yaşamak gerekmez. Çift terapisi, çiftin yaşam döngüsünün her basamağında talep edilebilir.
Özellikle çiftin hayatlarında ortaya çıkabilecek değişiklikleri içeren dönemlerde, örneğin ilk bebeğin doğumu, çocukların okula başlamaları, ergenlik çağında çocuğu olan aile olmak, çocukların evden ayrılmaları gibi kritik dönemlerde sorun yaşamaları ihtimali yükselir.
Çift terapileri bu dönemlerde çifte yardımcı olmayı da hedefler ve bu dönemlerin sıkıntılarının ileride yaşanabilecek şiddetli geçimsizliklere dönüşmesini engeller.
Ayrıca işsiz kalmak, kayınvalide ve kayınpederden kaynaklanan problemler -ki ülkemizde özellikle genç çiftler için ciddi sorun alanlarından bir tanesidir- hastalık, iş değiştirme, gelir kaybı,maddi konularda anlaşmazlık gibi konular da evlilik doyumunu düşürür ve yardım ihtiyacı doğurur.
Sonuçta öncelik çiftin beraberliğini desteklemek ve özellikle çiftin çocuğu varsa beraberliği dengeli bir şekilde sürdürmelerini sağlamaktır. Ancak çift terapisi, sağlıklı ve etkili bir boşanma süreci yönetimini sağlamak içinde gerçekleştirilebilir.
Çift terapisi tek eşin katılımı ile de gerçekleştirilebilecek bir süreç... Tek eş katıldığında, özellikle sistem teorisi yaklaşımı ile, eşin ilişkinin gidişatını yönetme biçimi üzerinde etkili değişiklikler yapılabilir.
Çünkü temelde çift terapisinin amacı haklı haksız belirlemek değil, çiftin beraberce oluşturmuş olduğu işlevsiz iletişim biçimini değiştirmek.
Her türlü beraberlik aslında kurulu bir sistem olduğu anlamına gelir ve müdahale bireye değil sisteme yapılır.
Çiftlerin beraber terapiye gelmeyi reddetme sebeplerinden bir tanesi, danışma esnasında suçlanmak, suçlu çıkarılmak korkusu olabilir.
Özellikle tek eş yardım arayışına başvurduğunda, uzman bir çift terapisti, karşı tarafı suçlama tuzağına düşmeden, gelen eşin tartışma ve sorunlara verdiği tepkileri değiştirip düzenler ve kişinin ev içindeki günlük yaşantısında olumlu değişikler yaratabilir.
Bu durumda seanslara katılmayan eş, terapi sürecinin kendisini suçlu çıkarmadan işlediğini ve aile ortamında olumlu değişiklikleri sağladığını görmeye başladığında, kendiliğinden gelmeyi talep de edebilir.
Çift terapileri pek çok kuramsal çerçeveye dayalı müdahale tekniklerini kullanmayı içerdiği için oldukça etkili yaklaşımlardır.
Günümüzde çok sık kullanılan çift terapisi ekolleri bulunuyor ve ülkemizde de özellikle büyük şehirlerde bu konularda eğitim almış çift terapistlerinin sayısı gittikçe artıyor.
Ülkemizde eğitimli terapistler ve psikolojik danışmanlar mevcut... Terapistin hangi yaklaşımı seçeceği daha çok aldığı eğtimlere bağlı olarak işler.
Ancak maalesef Türkiye’de, aile ve çift terapisi konusunda hiçbir eğitim almadığı halde çift ve aile kabul edilen terapist ve danışmanlar da olduğunu sık sık duyuyoruz.
Bu konuda halkımızın bilinçlenmesi ve çift veya aile terapisi talep ettiği uzmana bu konuda eğitiminin olup olmadığını sormayı öğrenmesi gerekir.
Çünkü çift terapilerinde ilişkinin kurtarılabilmesi kesinlikle mümkün iken, bu konuda eğitimsiz kişilerin yaklaşım ve müdahaleleri, hem çiftlere hem de alana büyük zararlar verebilir.