ESKADER Mazhar Osman'ı Andı

Eskader'in düzenledeği ve Timaş'ın ev sahipliğini yaptığı Babıâli Sohbetleri'nde, bu hafta Mazhar Osman Uzman anıldı. Yönetimini Mehmet Nuri Yardım'ın yaptığı sohbet toplantısının konuşmacıları Prof. Dr. Şahap Erkoç ve Prof. Dr. Sefa Saygılı oldu.

Cağaloğlu'nda Timaş Kitap Kahve'de gerçekleşen sohbetin açılış konuşması ve konuşmacıların takdimi, Mehmet Nuri Yardım tarafından yapıldı. Sohbetin ilk bölümünde Mazhar Osman Uzman'ın biyografisi sunum eşliğinde Şahap Erkoç tarafından anlatıldı. İkinci bölümde ise Prof. Dr. Sefa Saygılı, Uzman'ın çarpıcı özelliklerini anlattı.

Şahap Erkoç, Uzman'ın tababeti Üsküdar İdadisi'ni bitirdikten sonra Mekteb-i Mülkiyeye gitmek istediğini fakat yaşının tutmadığını mektep ararken istemeye istemeye Tıbbiye Mektebi'ne girdiğini söyledi. Ancak bunun da zor olduğunu çünkü mektebin sivil idadilerden çıkanları istemediğini ancak altı ay süren bir sınavda 340 kişiden iki kişinin kazandığı bu sınavdan Mazhar Osman'ın da başarıyla çıkanlar arasında olduğunu belirti. Ardından kimse seçmediği için Asabiye-yi Adliyeyi seçtiğini anlattı. 24 yaşında ders vermeye başladığını 25 yaşında iki ciltlik Tababeti Ruhiye kitabını yazdığını belirti.

Erkoç, Uzman'ın görüş olarak o sıralarda çekişme halinde bulunan Alman ve Fransız ekollerinden Alman ekolünü seçtiğini ve bunun temsilcisi ve yerleştiricisi olduğunu sıraladı. 1. Dünya Harbi'nden sonra La Paix Hastanesi'ne tayin edildiğini, bu hastanede müsamereler düzenlediğini ve basının buna ilgisi ile Uzman'ın popülerleştiğini belirtirken bunun şu anda bile ilgi uyandıran sansasyonel konular seçmesine bağladı.

1919 yılında İstanbul Seririyatı adlı dergiyi çıkaran Uzman'ın olağanüstü bir çalışma yaptığını iddia eden Şahap Hoca derginin yayınının 1951'e kadar sürdüğü ve o dönemin şartlarına göre bunun mucize gibi kabul edilmesi gerektiğini belirtti. Bundan sonra Erkoç Uzman'ın Toptaşı'na tayinini bundan sonra Reşadiye Kışlasına tayinini ve 1933 yılındaki üniversite reformuyla İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesinin Psikiyatri Bölümü Anabilim Dalı Başkanlığı yaptığı dönemlerden bahsetti.

Prof. Dr. Erkoç, Uzman'ın biyografisini anlatırken çarpıcı özelliklerinden bahsetmeyi de unutmadı. Mazhar Osman'ın hiçbir iktidarla ters düşmediği hatta giyimini bile döneme göre düzenlediğini, hiçbir zaman kovulmadığını kovulacağını duyup kendisinin istifa ettiğini, konferanslarına halkın ve o dönemin edebiyatçılarının büyük önem verdiğini, konferanslarında hastalarını da getirip, kitaplarında hastalarının çarpıcı özelliklerini resimlerle anlattığını örnek olarak söyledi.

Şahap Erkoç Hoca, Mazhar Osman'ın tıbbî tabirlerinin Türkçe olduğunu da sözlerine ekledi. Sadizme zalim aşkı, mazoşizme hırpalanma keyfi gibi Türkçe tabirleri kullandığını ifade eden Erkoç, bunları belirtirken Mazhar Osman'ın çalışkanlığını ve dernekçiliğini de örnekledi ve Uzman'ın Cemiyeti Tıbbiyeyi Şahane, Tababeti Adliye ve Asabiye Cemiyeti, Yeşilay gibi bu kurumların bazılarında kurucu bazılarında yönetici olduğunu belirti.

Şahap Erkoç Hoca'nın ardından Sefa Saygılı Hoca, Mazhar Osman'ın ahlakî düsturlarını, Yeşilay hakkındaki sözlerini, din ve ruh sağlığı ilişkisi hakkında söylediklerini , Freud'un Psikanaliz Nazariyesi hakındaki görüşleri belirtti. Prof. Dr. Sefa Saygılı, ayrıca Mazhar Osman'ın nüktedan kişiliğinden bahsederken, nüktelerinden de alıntılar yaptı.

Konuşmanın ardından konukların soruları cevaplandırıldı. Toplantı Ahmet Yüter'in duasıyla sona erdi. Programın sona ermesinden sonra konuşmacılar ve dinleyiciler hâtıra fotoğrafları çektirdiler. Çıkışta bütün dinleyicilere Prof. Dr. Sefa Saygılı'nın Mazhar Osman kitabı armağan edildi. Programı büyük bir dikkatle takip eden dinleyiciler arasında Yeşilay Başkanı Av. Muharrem Balcı, Beşir Ayvazoğlu, Gazanfer Sanlıtop, Sadettin Kaplan, Prof. Dr. Mustafa Nutku, Şerif Aydemir, Fatma Ersem Yargıcı, Yüsra Mete, Erol Mermer, Necmettin Üçyıldız, Recep Arslan, Halil Gökkaya ve Faruk Gökbulut da hazır bulundu.

Dünya Bülteni