Çocukluk Döneminde Sınır Koymak

Sınır koymak ne demek?

Sınır koymak bir nevi “limit koyma” gibidir. Aslında çocuğu koruduğunuz bir yöntemdir. Sınırlı ebeveynlik rolü öncelikle çocuğa güven hissini sağlamaktadır. Sınır koymayı sağlayarak, çocuğa hem rehberlik eder hem de uygunsuz davranışlarının önüne geçmiş olursunuz.

Sınırlar nasıl olmalıdır?

Sağlıklı yetişkin olmanın tohumlarını attığınız bu dönemde doğru ebeveyn tutumunun rolü mühimdir. Limit koyma davranışı en başta empati gerektirir. Şefkatli bir yaklaşım ile koyulan, doğru ve sürekliliği olan sınırlar çocukta uzun soluklu gelişime yardımcı olur.

“Sınırlar dediğimizde makul kurallar ve sonuçlardan bahsediyoruz.”
Örneğin; çocuğun oyun oynama ihtiyacını göz ardı ederek sınırlar koymak empatik bir yaklaşım değildir. Çocuğun bir yetişkin iradesi sergilemesini beklemek gerçekçi bir beklenti olmaz.

Ya da ebeveyninin “boşver yapsın” dediği bir ortamda yetişen çocuk düşünelim. Öfkesini sınırsızca dışa vurmasına izin verilen, olumsuz sonuçları görmesine fırsat verilmeyen çocuk, gerçek sınırları öğrenemez.

Burada kuralların uygulanabilir olması da önemli bir unsurdur. Uygulayamayacağınız kurallar koymaya başladığınızda, diğer kurallarınız geçerliliğini zamanla kaybetmeye başlar.

Şimdi olaya biraz tersten bakalım.

Sınırlar olmadan yetiştirilen çocuklar yetişkinlik dönemlerinde;

• “Hayır”ı cevap olarak kabul etmekte zorlanırlar.
• İstediklerini elde edemediklerinde sinirlenirler.
• Bir işi tamamlamak için kendilerini zorlamazlar.
• Kendi doğru bildikleri doğrultuda davranmakta ısrarcıdırlar.
• Hedeflerine ulaşamadıklarında kolayca vazgeçerler.

Son olarak…

Ebeveyn, özdisiplin konusunda modeldir. Ebeveyn kontrolü sayesinde kendimizi kontrol etmeyi öğreniriz. Sınırları olmayan ebeveynler, sınırları olmayan çocuklar yetiştirirler. Çünkü çocuklar yapılanı yaparlar. Zayıf sınırlar içinde büyüyen çocuklar, kendilerini hep haklı olacak şekilde görürler.

Sınırları netleştirirken;

• Koyduğunuz kuralı çocuğunuz ile paylaşın. Bu kuralı neden koyduğunuzu açıklayın.
• Ses tonunuzu ve mimiklerinizi doğru ayarlayın. Kararlı olduğunuzu normal bir ses tonu ile belli edebilirsiniz.
• Kurallarınızı net ifadelerle anlatın. Gerekirse gün, saat, süre belirtin. Açıkça ve doğrudan aktarın.
• Kurallara uyulmadığı zaman nasıl bir yol izleyeceğinizi önceden belirleyin. Kurala uymadığı zaman olacakları çocuğunuzla paylaşın.

Kaynak