Almanya'da Ruh Sağlığı Hizmetleri Nasıl İşliyor?

Aktüel Psikoloji / Haber Merkezi

Bir süredir Türkiye Psikiyatri Derneği ve Sağlık Bakanlığı Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü işbirliği ile Psikolojik Danışmanlık merkezleri İl Ruh Sağlığı Müdürlüklerinde görevli psikiyatri hekimleri tarafından denetlenerek kapatılmak isteniyor. Bu sorunun temelinde Türkiye’de ruh sağlığı yasasının olmaması ve buna bağlı olarak bu hizmetler verilirken yaşanan suiistimaller yatıyor. Konu hakkında web sitemizde yayınlanan özel haber gerek Türkiye’de gerekse değişik ülkelerde bu hizmeti veren uzmanlar nezdinde büyük yankı uyandırdı. Web sitemizde yer alan özel haber üzerine Almanya’da Uzman Pedagog, Sosyal Hizmet Uzmanı olarak görev yapan Haluk KAYA, Almanya’da ruh sağlığı hizmetlerinin yasal boyutundan uzmanların nasıl unvan edindiklerine kadar birçok konuda sitemize yazılı açıklamalar yaptı. Söz konusu açıklamada yer alan tespitler ve önemli ayrıntılar şöyle:

Almanya’da, ruh sağlığı muayene veya medikal tedavi hizmetleri psikiyatri hekimlerinin gözetiminde yapılmaktadır. Ayrıca eyalet hükümetlerinin Sağlık Bakanlıkları tarafından akreditasyonları yapılmış olan kurumlardan psikoterapi eğitimi almış olan psikiyatristlerin, psikoterapi tedavisi uygulama yetkileri var.

Almanya’da Üniversitelerde Psikoloji Bölümleri hiçbir fakülteye bağlı değildir. Kendi basına Psikoloji Fakülteleri vardır. Psikoloji Fakültesini bitiren psikologlar, branşlarına uygun işlerde çalışabilirler. Ruh sağlığı konusunda psikoterapi alanında çalışmak isteyen veya muayene açmak isteyen psikologların, akreditasyonları yapılmış kurumlardan, 1999 yılında yürürlüğe giren yeni “PSIKOTERAPI KANUNUNDA” ( Psychotherapeutengesetz - PsychThG) kabul edilen üç terapi yöntemine (Analitik Psikoterapi - Analytische Psychotherapie,  Pozitif Psikoterapi – Tiefen Psychologisch Fundierte Psychotherapie ve Davranış Psikoterapisi – Verhaltens Therapie) göre psikoterapi eğitimi almaları zorunludur. Belirtilen terapi eğitimleri 3 ile 5 yıl arasında sürmektedir ve eğitim ücretleri 20.000 ile 50.000 Euro arasında değişmektedir. Yukarıda ifade edilen psikoterapi eğitimini bitirme sınavını basarî ile tamamlayan psikologlara; Psikolog ve Psikoterapist (Psychologischer Psychotherapeut) unvanı verilir. Daha sonra Eyalet Hekimler Odası (Landesärztekammer) tarafından psikologlara Approbation (Onaylanmak) denilen muayene açma ruhsatı  verilir. İhtiyaç olması durumunda psikolog, “Psikolog Psikoterapist” olarak muayenesini acar ve psikoterapist olarak (medikal olmayan) hasta tedavisini baslar. Eyalet Hekimler Odasının (Landesärztekammer) onayını alan psikoterapistlerin görüştükleri hastaların tedavi ücretlerini yasal veya özel hastalık kasaları üstelenir. Hasta ile psikoterapist arasında para alma -verişi yoktur!

Psikoterapi eğitim almayan psikologlar, Doğal Yöntemlerle ve Maddelerle Tedavi Kanununa göre (Heilpraktikergesetz) göre sınava girmeden muayenesini acar ve psikoterapi dalında çalışabilir. Ancak bu tedavinin ücretini hasta kendi ödemek zorundadır. Ayrıca özel sağlık sigortaları bu kanuna göre uygulanan tedavi masraflarının bir kısmını üstlenmektedir. Heilpraktiker kanuna göre, 25 yaşını geçmiş, ilkokul mezunu, sabıkası ve sağlık sorunları olmayan herkes, hükümet tabiplerinin (Amtsarzt) nezdinde psikoterapi sınavını başardıktan sonra, çalışma ruhsatı alır. Bu kişileri bağlı bulundukları sağlık daireleri kontrol eder.

Bunun dışında pedagog, sosyal hizmet uzmanı ve sosyal pedagoglar Psikoterapi Kanununa göre sadece “Çocuk ve Gençlerin” yararlanacağı, Çocuk ve ergen psikoterapisi (Kinder- und Jugendlichenpsychotherapie) psikologları için geçerli olan kurallara tabidirler ve psikoterapi eğitimi alma ve daha sonra uygulama yetkileri vardır.

Almanya’daki yapılan bütün tedavi hizmetleri resmi izne bağlıdır. Hangi konuda olursa olsun, danışmanlık hizmetleri izne tabii değildir. Örneğin, Aile ve Eğitim danışmanlığı gibi.

İçerik: Uzman Pedagog, Sosyal Hizmet Uzmanı Haluk KAYA

Haber Editörü: Maruf BEÇENE