Sinemalarda yaş sınırına yeni düzenlemeler

NTV & AA - Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürü Abdurrahman Çelik, “Sinema Filmlerinin Değerlendirilmesi ve Sınıflandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”de değişiklik yaptıklarını hatırlattı.

Geçmiş dönemdeki uygulamanın bazı sıkıntılar getirdiğini, örnek olarak bazı ailelerin “7 “ olmasına rağmen kendilerinin yanında o yaşın altındaki çocukları sinemaya sokabileceklerini düşündüğünü aktaran Çelik, “Bu tarz şikayetler gelince biz de biraz daha araştırdık ve özellikle ABD ile İngiltere’de kullanılan bir işaretleme yönetmeliğini esas aldık” dedi.

Filmlerin sınıflandırması yapılırken, “Aile eşliğinde izlenebilir” işaretini de yeni düzenlemeyle getirdiklerini anlatan Çelik, yanında “A” işareti bulunan filmlerin aile eşliğinde de izlenebileceğini kaydetti. Çelik, “Yalnız bundan sonraki süreçte, ’7 ‘, ’13 ’ ve ’15 ’ olan yaş sınırlamalarında, kesinlikle ailesiyle de gelse salona o yaş sınırlarının altındaki kişiler alınmayacak” diye konuştu.

Çelik, şöyle devam etti: “Bunu yapmamızdaki en önemli neden, bu yaş aralığından dolayı bazı sıkıntılar çıktı. Bazı filmler, özellikle 13 yaş civarı yaş sınırı getirilen
filmlerde büyük sıkıntılar yaşanmaya başlandı. Kimi filmler, 13 yaş sınırında, aslında aileyle gidilebilir ama bizim mevzuata göre gitmemesi gerekiyordu. Yani, uygulama ile mevzuat arasında çelişki ortaya çıktı. Bu çelişkiyi gidermedeki en büyük çözüm de ‘aile ile izlenebilir’ ibaresinin gelmesi oldu. Böylece biz filmleri daha rahat bir şekilde sınıflandıracağız ve daha anlaşılır bir şekilde bu işaretler görülecek. Aileler de içlerine sinerek rahat bir şekilde çocuklarını sinema filmlerine götürebilecekler.

Sadece bizim açımızdan bazı zorluklar, değerlendirme ve sınıflandırma yönünden zorluk var. Bunu birkaç yönüyle inceleme ve elemeden geçirmek zorundayız. Dolayısıyla bu uygulamayla çocuklarımızın gelişimini, psikolojisini, sosyal çevresindeki davranışlarını etkileyebilecek filmleri daha iyi inceleyeceğiz ve aileler de bu yapımlardan kaçınmış olacak. Bu, tabii ki Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın en önemli görevlerinden biridir.”


“ÇOK BÜYÜK DENGESİZLİK YARATIYOR”

Çelik, yönetmelik değişikliğiyle zorunlu tutulduğu halde gerekli işaret ve ibareleri taşımayan filmlerin dağıtım ve gösterimini yapanların 10 bin, yapımcılar ile işaret bulunmasına rağmen filmin dağıtımını ve gösterimini yapanların da 50’şer bin YTL para cezası ödeyeceğini belirtti.

“Cezai koşullar biraz ağır. Ama bu olmasa da bu yaptırımlar olmayacak. Yasada vardı ama bu iş için bağlantıyı yeni kurduk” diyen Çelik, “Sinema salonları buna uymazsa, yaş sınırlarına ilişkin işaretlere uygun hareket etmeyip bu sınırın altındaki çocukları salona alırsa denetimler de artırılacak” dedi.

Denetimlerin valilikler ile il kültür ve turizm müdürlükleri vasıtasıyla yapılacağını anımsatan Çelik, “Bu süreçte onları sıkı denetime alacağız. Salonlara girilecek ve yaş sınırına uyulup uyulmadığı kontrol edilecek. Bir aksaklık varsa cezalar verilecek” diye konuştu.

Ayrıca getirdikleri bir yenilikle fragmanların da yaş sınırlarına uygun olacağını kaydeden Çelik, “Öyle bir şey ki çocuğunuzla sinemaya gittiniz. Pat diye film başlamadan 18 yaş grubuna ilişkin fragman girdi. Bu da çok büyük dengesizlik yaratıyor. Yaş sınırına uygun fragmanlar gösterilecek. Bundan sonra o sınırlar içerisinde kalarak fragman gösterilecek” dedi.

Filmlerdeki yaş sınırlarına ilişkin afiş hazırlayacaklarını ve bunların da sinema salonlarına asılacağını belirten Çelik, bu işaretlerin Bakanlığın internet sitesine de konulacağını, işaretlere uyulması konusunda velilerin de bilinçlenmesi gerektiğini bildirdi.


YAŞ SINIRINA İLİŞKİN İTİRAZLAR

Son dönemde bazı filmlerle ilgili yaş sınırlamalarının tartışmalara neden olduğunu anlatan Çelik, “Bazen kurul 18 verdiği zaman birçok çevre tarafından tepki oluyor” diye konuştu.

Bu konuyla ilgili ilk değerlendirmeyi yapan alt kurulun 1’i sinema sektörü temsilcisi, 1’i psikolog, 1’i de Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan olmak üzere 3 üyeden oluştuğunu ifade eden Çelik, şunları söyledi:

“Filmler, bağımsız bir komisyon tarafından izleniyor, değerlendiriliyor. Sanki Bakanlık doğrudan bu işlemi yapıyormuş, keyfi bir uygulama varmış izlenimi son dönemlerde kamuoyuna yansıdı. Burada Bakanlık sadece bu işi yapanlar içinde denetlemesini yapar, kuralları ortaya koyar. Burada 18 yaşa itirazı bulunanlar, daha sonra üst kurula müracaat edebilir. 9 kişiden oluşan üst kurulda çocuk gelişme uzmanı, psikolog ve sosyolog da var. Onlar tarafından film tekrar gözden geçiriliyor, yaş sınırı indiriliyor ya da çıkarılıyor. Sistem böyle çalışıyor.”