'Karne, dikkat eksikliği hiperaktiviteyi fark etme adına bir fırsat'

Kulaktan kulağa yayılan popüler psikolojik problemlerin arasında dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ilk sıralarda yer alır. Medicine Hospital Uzman Klinik Psikolog Gökçen As Yurtsever, hiperaktivite bozukluğu hastalığı hakkında açıklama yaptı. Psikolog Yurtsever, "Çocukların derslerinde biraz dalıp aklı başka yerlerde gibi görünüyorsa, ev ortamında yada okulda hareketliliği varsa ya da öğretmenin fark ettiği başka durumlar varsa aileler kliniklere başvururlar. Sanılanın aksine, DEHB uzun bir tanılama süreci olan, iyi bir bilgi toplanmasının ardından tedaviye başlanan bir süreçtir. Tanı aldıktan sonra da ailelerin çocuklarının doğru tanı alıp almadığı ile ilgili, tedavi ya da çocuğun geleceği ile ilgili önemli kaygılar başlar" dedi.

"Bu belirtiler herkeste zaman zaman görülebilir"

DEHB, Amerikan Psikiyati Birliği'nin tanımlamasında göre, bireyin yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayan dikkat sorunları, aşırı hareketlilik ve istekleri erteleyememe (dürtüsellik) ile kendini gösteren bir psikolojik rahatsızlık olduğunu belirten Psikolog Yurtsever, "Bu belirtiler herkeste zaman zaman görülebilir fakat bu tanıya sahip kişilerde günlük hayatlarını ciddi etkileyecek boyutta, şiddetli ve sıkça görülür. Aile hayatından, kişinin kendine olan saygısına, arkadaşlık ilişkilerine kadar birçok alanda zorluk yaşarlar. Fakat güzel haber DEHB konusunda tanılama süreçleri için geliştirilmiş ölçekler ve araştırmalar çok fazla vardır. Uzman, okul ve aile iş birliği içerisinde yönetilebilecek bir süreçtir. DEHB'li çocukları fark etme adına sene sonunda verilen karnelerin zaman zaman önemli bir yer teşkil eder" diye konuştu.

"Tanı alacak gruptaki çocuklar tüm belirtileri aynı anda vermeyebilirler"

Gökçen As Yurtsever, tam da karne zamanı yani bu sıralarda, çocuğun zayıflarının olduğu bir karnede aileler çocuğu suçlayıp, cezalandırmak yerine (örneğin çocuğun tatilde istediği bir yere götürmemek gibi) bireysel ihtiyacı olup olmadığı noktasında bir uzmana başvurabileceklerini vurgulayarak, "Düşük notların, çocuğun sorumluluk bilincinin oluşmadığı kanısına varılarak yorumlanması yerine belki de fark edilmemiş bir dikkat eksikliği ya da öğrenme güçlüğü tablosu ile karşı karşıya kalabiliriz. Çünkü tanı alacak gruptaki çocuklar tüm belirtileri aynı anda vermeyebilirler.

Örneğin; hiperaktivitenin görülmediği sadece dikkat eksikliği olan çocuklarda ortaokula kadar bu durum fark edilmeyebilir. Hatta kapasitesi yüksek olup lise sürecine kadar sorunsuz gelen birçok DEHB'li çocuk vardır. Bu nedenle düşük karne notları alan bir çocukta süreci yapılandırıp çözüm odaklı bir süreç için güzel adımlar atmak mümkündür. Problemin fark edilmeyip çocuğun baskı altında başarısızlık ve değersizlik hisleri ile donatıldığı başka problemlerin eşlik ettiği durumlar tedaviyi daha da zorlaştırabilir. Erken fark edip doğru bir harita çizmek çocuğun ruhsal gelişimi açısından kıymetlidir" ifadelerini kullandı.  

KAYNAK