İyot eksikliği zeka geriliğine neden oluyor

Hamilelikte beslenme son derece önemlidir. Özelliklede vücudunuz için gerekli olan temel besin maddelerinden biri olan iyodu mutlaka yeterli miktarda tüketmelisiniz, çünkü iyot eksiliğiniz, hamileliğinizde ciddi problemlere neden olabilmektedir.

Vücudumuzun az miktarda ihtiyaç duyduğu ve metal olmayan elementlerden biri olan iyot, tiroid hormonlarımızın üretimi için mutlak gereklidir. Hamilelikte iyot eksikliğinin bebekte zeka geriliğine yol açması nedeniyle, tüm anne adaylarına uzmanlar tarafından iyotlu gıdalar tüketmeleri tavsiye ediliyor. Dr. Senai Aksoy, ancak böyle iyot eksikliğinin giderilebileceğini söyleyerek: "Bu şekilde önlenebilir zeka geriliğinin birinci sıradaki nedeni olan konjenital hipotiroidizmin önüne geçilebilir. Hamileliklerinde yeteri kadar iyot almayan kadınların bebeklerinde konjenital hipotirodizm olmasa bile, düşük IQ düzeyleri görülebilir. Bununa birlikte genelde normal gıda ile alınan iyot yeterli olduğundan dışarıdan alınması şart değildir." diyor.

Beslenmede iyot

Pek çok besin maddesinde bulunan iyodun miktarı, o maddenin yetiştiği topraktaki iyot düzeyi ile direkt ilişkilidir. Bu nedenle aşağıdaki tabloda bulunan değerler yaklaşık değerler olup, bölgeler arasında anlamlı farklılıklar içerebilirler. Genel olarak su ürünlerinde yüksek düzeyde iyot bulunduğunu bilmelisiniz. Bunun nedeni denizlerde yaşayan canlıların sudaki iyodu yakalayıp, konsantre etme yeteneğine bağlıdır.

İyot ne işe yarar?

Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Sermet Akay: "İyodun vücudumuzdaki tek fizyolojik etkisi tiroid bezinden salgılanan Tiroid hormonlarının yapımında kullanılmasıdır. Tiroid hormonlarının vücuttaki etkisi iki ana gruptadır." diyor ve aşağıdaki gibi sıralıyor.

1- Büyüme ve gelişme: En büyük etkisi beyin ve santral sinir sisteminiz üzerinedir ve bu etki 15. hamilelik haftanızdan itibaren anne karnında başlar. Doğumunuzdan sonra bebeğinizin 3 yaşına kadar devam eder.

2- Metabolik işlemlerim kontrolü: Vücudunuz ki enerji üretimi ve bu sayede vücut ısısının 36,5 derecede kalması, kan dolaşımı, solunum, barsakların çalışması gibi yaşamsal işlevlerin sürdürülebilmesi için gereken enerjinin oluşmasını sağlar. Protein sentezi, deri, saç ve tırnakların oluşumu, karbonhidratların emilmesi ve kolesterol sentezinde etkilidir.

İyodun günlük kullanımı

WHO (Dünya Sağlık Örgütü)'nun önerisi; günlük ihtiyaç erişkinlerde 150 microgram/gün, hamilelerde 200 microgram/gündür.

Hamileliğinizde hem fetusun ihtiyacından hem de idrarınızla atılımının artmasından dolayı, günlük iyot ihtiyacınız daha fazla olacaktır. Demir gibi vücudunuzda depolanmadığından, her gün belli miktarda almalısınız.

Hamilelikte eksik iyot alımı

Hamileliğinizde düzenli ve yeterli beslendiğiniz sürece iyot eksikliğiniz oluşmaz. Vücudunuzda iyot eksikliğinin oluşma sebebi ancak ya iyot yönünden fakir topraklarda yetişen bitkiler ve hayvanlarla beslenmeniz ya da yeterli iyot almamanızı engelleyecek besinler tüketmenizdir. İyot yetersizliği Asya'da sık görülürken, ülkemizde Karadeniz Bölgesi'nde daha sıktır.

Eksik iyodun sonuçları

İyot alımınızın eksikliği sonucunda, tiroit hormonlarınız yeterli üretilemez ve hipotirodi denilen durum ortaya çıkar. Eğer hipotiroidinizi ihmal ediyorsanız hamileliğinizde; düşük, ölü doğum, konjenital anomaliler, düşük doğum ağırlığı, doğum sonrası bebek ölümü, zeka geriliği, psikomotor defektler (organik bozukluk olmadan ortaya çıkan hareket bozuklukları) ve kas güçsüzlüğünüz oluşabilir.

Fazla iyot alımı

Günlük beslenmeniz ile iyot fazlalığınız oluşmaz, ancak iyot içeren ilaçlar veya iyot katılmış tuzları fazla miktarda tüketirseniz böyle bir durum oluşur. İyot fazlalığınızda tiroit fonksiyonlarınız baskılanarak, hormon üretiminiz azalır ve iyot eksikliğinden oluşan belirtiler oluşur.