'Baskı altında olan toplumlarda her zaman distopyaya bir yönelim olur'

Ray Bradbury'nin 1953'te yayınlamasından sonra dünyanın en önemli bilim kurgu kitapları arasında kabul edilen ‘Fahrenheit 451'in Türkçe editörü Alican Saygı Ortanca, kitabın aynı ismi taşıyan filminin bu hafta ABD'de gösterime girmesi sebebiyle Gündem Dışı'nda Serhat Sarısözen'e değerlendirmelerde bulundu.
‘Hugo En İyi Roman Ödülü' ve ‘Prometheus Şeref Kürsüsü Ödülü' alan Fahrenheit 451'de kitap okumanın, hatta evinizde kitap bulundurmanın suç olduğu bir dönem anlatılıyor. İtfaiyeciler, kitapta yangın söndürmek için değil, yangın çıkarmak için görev alıyor. Kitap, ilk olarak 1966'de François Truffaut tarafından filme çekildikten sonra, 2018'de Ramin Bahrani yönetmenliğinde yeniden çekildi.

'DÖNEMİN SİYASİ YAPISINDAN BAĞIMSIZ DÜŞÜNÜLMEMELİ'

Yayımlandığı anda klasikleşen, distopya edebiyatının dört temel kitabından biri olarak kabul edilen Fahrenheit 451 için kitabın Türkçe editörü Alican Saygı Ortanca, "Fahrenheit 451, ABD'den çıkan bir kitap. O dönemin siyasi yapısı çok farklıydı. Çünkü 2. Dünya Savaşı bittikten sonra, ‘Biz nereye gidiyoruz?' korkusuyla yazılmış bir roman. O açıdan dönemin siyasi yapısından bağımsız düşünmek pek mümkün değil" dedi.

Bradbury'nin en büyük korkusunun kitapların okunmaması olduğunu vurgulayan Ortanca, "Fahrenheit 451'de, insanların artık kitap okumayı bıraktığını, teknolojinin yükselmesiyle kitaplara olan ilginin azaldığını görüyoruz. Günümüzde de durum çok farklı değil, insanlar kitaplardan uzaklaşıyor. Fahrenheit 451'de, kitapların yakılması devletin gövde gösterisi olarak görülüyor. O dönemdeki siyasi durum düşünüldüğünde, böyle bir korku karşısında Bradbury de bu eseri yazdı. Nitekim 30 sene önce de Türkiye, kitapların yakıldığı bir ülkeydi. Baskı altında olan toplumlarda her zaman distopyaya bir yönelim olur. Fahrenheit 451 de bu anlamda halen popüler" diye konuştu.
RS FM'de yayınlanan Serhat Sarısözen ile Gündem Dışı programına katılan yazar Nihan Kaya, günümüz edebiyatı ile ilgili değerlendirmelerde bulundu. Kaya, "Edebiyat görgüsü denilen bir şey var, biz edebiyattan anlayan bir okur haline gelebilirsek, bize roman dedikleri şeyin gerçekten roman olup olmadığını anlayabiliriz. Bu çok da subjektif olan bir şey değil" dedi.

‘JUNG'U SANATIN, SANAT OLARAK ANLAŞILMASINDA DAHA FAYDALI GÖRÜYORUM'

"Sigmund Freud'dan ziyade Carl Gustav Jung'un yaklaşımları sanatçıların hoşuna giden daha bütüncül bir yaklaşımdır" diyen Nihan Kaya, "Jung, sanatçının daha derin bir yerden beslendiğini düşünüyor. Jung'un yaklaşımı, Freud'a göre daha doğru. Jung'u sanatın, sanat olarak anlaşılmasında daha faydalı görüyorum. Freud bazen sanatı, psikoloji biliminin bir nesnesi gibi görüyor. Jung ise sanatı, kendi sınırları içinde değerlendiriyor ve sanatı, sanat yapan şeyin ve sanatın kendi içinde anlaşılmasının ne kadar önemli olduğunun üzerinde duruyor" diye konuştu.

‘İNSANLAR HER ZAMAN KOLAY OKUNAN KİTAPLARA YÖNELİRLER'

"İnsanlar her zaman kolay okunan kitaplara yönelirler" diyen Kaya, "Kitaplar her zaman azınlıkların ilgi alanındaydı ve ne yazık ki hep böyle kalacak. Dış dünyaya yönelme oldukça, sanattan ve edebiyattan bir kaçış söz konusu. Bunun nedenlerinden biri sanatla yüzleşme, aslında insanın kendisiyle yüzleşmesidir. İnsanlar kendileri ile yüzleşmemek için, hayattan kaçıyorlar çünkü bu aynı zamanda kendilerinden kaçış anlamına geliyor. İnsanların sanata yönelmemesi, hayattan bir kaçış. İnsan ancak bu şekilde kendisinden kaçabiliyor. Kitap okuduğunuzda sadece hayatla değil kendinizle de yüzleşebiliyorsunuz. Kendinizle yüzleşmek bazen acı olabiliyor. Kendimizi geliştirmemiz ancak kendimizle yüzleşmemiz durumunda olabilir" dedi.

Kaynak:www.tr.sputniknews.com