Aynı anda iki işi yapmaya çalışıyorsanız...

Birçok insan, hayatındaki farklı alanlarda gelişmek ister; listeleri de uzundur muhtemelen. Ancak şöyle bir sorun var: Kendimizi hedeflerimiz uğruna sıkı çalışmaya adasak bile doğamız gereği, bir noktadan sonra eski alışkanlıklarımıza dönmeye eğilim gösteririz. Hayat tarzında kalıcı değişiklikler yapmak, son derece güçtür. Elbette ki bu zor değişimleri bir nebze de olsa basitleştirmeyi öğrenmek adına yapılan araştırmalar var. Hayatın birçok alanında uzmanlaşmayı getiren yaklaşımlar, kulağa biraz mantıksız gelse de endişelenmenize gerek yok.

Fazla sayıda olumlu niyet

Çok sayıda alışkanlık üzerinde uzmanlaşmak ve bunlara bağlı kalmak istiyorsanız, nasıl istikrarlı olabileceğiniz öğrenmeniz gerekiyor. Peki, bunu nasıl başarabilirsiniz? İşte size hedeflere ulaşabilmenin yollarını ortaya koyan en güvenilir psikolojik deneylerden birinin bulguları:

Araştırmalara göre, davranışı ne zaman, nerede ve nasıl yapacağınıza dair spesifik bir plan uygularsanız, bu alışkanlığa bağlı kalma olasılığınız 2-3 kat artıyor. Örneğin bir araştırma kapsamında, araştırmacılar, insanlardan şu cümleyi doldurmalarını istediler: “Önümüzdeki hafta, [gün] günü, saat [saat] da, [yer] de, 20 dakika boyunca egzersiz yapacağım.”

Sonuçlara göre, cümleyi dolduran katılımcılar, gelecekteki davranışları için plan yapmayan kontrol grubuna kıyasla, 2-3 kat daha fazla olasılıkla egzersiz yaptı. Psikologlar, bu spesifik planları, “uygulama maksadı” olarak adlandırıyorlar; çünkü belirli bir davranışın, ne zaman, nerede ve nasıl uygulanacağı niyetini gösteriyor.

Ancak sonrasında yapılan bir diğer çalışma, uygulama maksadının, an itibariyle yalnızca bir amaca odaklandığınızda işlediğini ortaya koydu. Araştırmaya göre, aynı anda birçok hedefe ulaşmaya çalışan insanların başarı olasılığı, tek bir amaca odaklananlara kıyasla daha düşük oluyor.

Bu önemli; tekrar etmekte fayda var. Yeni bir alışkanlığın ne zaman, nerede ve nasıl uygulanacağına dair belirli bir plan geliştirmek, gerçekten harekete geçme olasılığını önemli ölçüde artırır – yalnızca tek bir hedefe odaklandığınız sürece.

Hayatınızı, her şeyi değiştirmeden değiştirin

O halde önerdiklerimizi yeniden gözden geçirelim ve birkaç işe yarar pratik bilgi edinelim:

1- Bir davranışı ne zaman, nerede ve nasıl yapacağınıza dair spesifik bir plan uygularsanız, bu alışkanlığa bağlı kalma olasılığınız 2-3 kat artıyor. Buna, uygulama maksadı deniliyor.

2- Tek bir alışkanlığa odaklanmak gerekiyor. Araştırmalara göre, uygulama maksatları, aynı anda birkaç alışkanlığa birden odaklanıldığında, işe yaramıyor.

3- Yapılan araştırmalar, alışkanlıkların, pratikle daha otomatik hale geldiklerini gösteriyor. Yeni alışkanlıkların otomatik hale gelmeleri, ortalama 2 ay sürüyor.

Bu araştırmanın kulağa mantıksız gelen açıklaması şu: Hayatınızı değiştirmenin en iyi yolu, onu tamamen değiştirmemek. Yapılması gereken, belirli bir alışkanlığa odaklanmak, uzmanlaşana dek üzerinde çalışmak ve onu günlük hayatın otomatik bir parçası haline getirmek. Sonra da aynı işlemi yeni bir alışkanlık üzerinde tekrarlamak.

Kısacası uzun vadede birçok şey üzerinde uzmanlaşmanın yolu, yalnızca acele etmeden, teker teker çalışmak.