6.Eğitimde Ve Psikolojide Ölçme Ve Değerlendirme Kongresi Yapıldı

 Uluslararası katılımların da olduğu “6. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Kongresi”, 5-8 Eylül 2018 tarihleri arasında Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Prizren Üniversitesi ile Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Derneği (EPODDER)’in işbirliği çerçevesinde Kosova’da, Prizren Üniversitesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirildi.

Kongre, Kosova’dan üst düzey yetkililer, Türkiye’den Milli Eğitim Bakanlığı temsilcileri, Türkiye’deki farklı üniversitelerde görev yapmakta olan akademisyenler, ölçme ve değerlendirme alan uzmanları ve lisansüstü program öğrencilerinden oluşan toplam 122 kişinin katılımıyla gerçekleştirildi.

İki yılda bir yapılan ve birincisi 2008 yılında Ankara Üniversitesi’nde gerçekleştirilen, “Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Kongresi”nin ;  altıncısının ana teması “Geniş Ölçekli Testler” olarak ve uluslararası katılımla, Kosova’nın “en güzel”, şehri olarak nitelendirilen  Prizren’de  Prizren  Üniversitesi’nde gerçekleştirilmiş olması üniversitelerimiz arasında olduğu kadar ülkelerimiz arasında  akademik ve kültürel işbirliğinin de somut örneklerinden birisi olarak değerlendirilebilir.

Dört günlük kongre programının ilk iki gününde; “Açılış Konuşmaları”ndan sonra iki çağrılı bildirinin(konferansın) sunulduğu, iki panel çalışmasının yapıldığı ortak oturumlar ile sözlü bildirilerin    paralel oturumlar halinde sunulduğu ve tartışıldığı, kongrenin “akademik boyutu”nu oluşturan bir program uygulandı. Son iki günü ise Prizren’i tanıma, Üsküp’e ve Tiran’a gezi ve tarihi yerlerini ziyaretleri içeren kongrenin “sosyal/kültürel boyutu” olarak gerçekleştirildi.

Kongre’nin Açılışı’nda; EPODDER adına Prof. Dr. Selahattin GELBAL, Hasan Kalyoncu Üniversitesi adına Rektör Yardımcısı Prof. Dr.Yaşar ÖZBAY, Prizren Üniversitesi adına Rektör Prof. Dr. Rame Vataj birer konuşma yaptılar. Üç konuşmacı da bu kongre’nin Prizren’de yapılmasından duydukları memnuniyeti belirtmelerinin yanı sıra  üniversitelerimiz ve ülkelerimiz arasındaki akademik/kültürel işbirliğinin önemi üzerinde durdular.

Kongre’nin açılışına davetli olarak katılan Kosova Meclisi Eğitim Komisyonu Üyesi Müferra ŞİNİK ve Prizren Belediye Başkanı Mytaher Haskuka kısa birer konuşma yaptılar.

Asıl mesleği öğretmenlik olup, Kosova Demokratik Türk Partisi Genel Başkan Yardımcılığı, Kosova Türk Öğretmenler Derneği Başkanlığı, Meclis Başkan Vekilliği   ve üç dönemdir Milletvekilliği, görevlerinde bulunmasının yanı sıra halen Türkiye Kosova Parlementolar Arası Dostluk Grubu Başkanı olan Müferra Şinik;  “Kosova Türkleri’nin Kosova’nın yapı taşları olduğu”nu belirterek başladığı  konuşmasında; Kosova genelinde toplumun en iyi şekilde yaşayabilmesi için Avrupa uyumlu yasaların çıkarılmasına sunduğu çabalar dışında; Kosova Türk toplumuyla ilgili bütün çalışmalarda bulunduğunu, Kosova’da Türkçe kimliklerin çıkması için büyük bir çaba harcadıklarını ve bunu başardıklarını, Türkçe’nin her yerde yaşatılması için yürüttükleri çalışmaları, Kosova Türk kadınlarının konu ve sorunlarını meclise taşıdıklarını, Türkiye ile Kosova arasında sıkı işbirliğinin kurulması ve devam ettirilmesine çaba harcadıklarını vurgulayarak, 6. Kongre’nin burada düzenlenmesinden duyduğu memnuniyeti belirtti.

Prizren Belediye Başkanı Mytaher Haskuka, “6.Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Kongresi”nin  şehirlerinde düzenlenmiş olmasından ve katılanları ağırlamaktan duydukları memnuniyeti ifade ederek,  Prizren hakında kısa bilgi verdi.

28 farklı oturumda 110 Sözlü Bildirinin sunulduğu ve tartışıldığı kongre’ye  İki çağrılı konuşmacı  katıldı: Prof. Dr. Terry Ackerman tarafından “Using Unidimensional Models to Represent a Two Dimensional Latent Space” ve Prof. Dr. Jimmy De La Torre tarafından da “Strategies for Addresing High Dimensional Cognitive Diognastic Assessment Problems” başlıklı konferanslar gerçekleştirildi.

Kongrenin ilk gününde; Hasan Kalyoncu Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. Yaşar ÖZBAY’ın yöneticiliğinde; Prof.Dr. Nuri DOĞAN(Hacettepe Üniversitesi), Doç.Dr.Hakan Yavuz ATAR(Gazi Üniversitesi), Dr.Öğretim Üyesi Ömer KUTLU’nun katılımıyla “Kademeler Arası Geçiş Sistemleri: Sorunlar ve Çözüm Önerileri” konulu, dört panel üyesinin katıldığı bir Panel çalışması yapıldı.

Bildirilerde geniş ölçekli testlerin hazırlanmasına, puanlanmasına, uygulanmasına ve sonuçlarının değerlendirilmesine yönelik yöntemsel ve uygulamalı çalışmalara ağırlık verildiği ortaya kondu.. Bu çalışmaların PISA, TIMSS gibi uluslararası geniş ölçekli sınavlar bazında olduğu gibi OKS, SBS, TEOG, LGS gibi ulusal düzeyde uygulanan geniş ölçekli testler bazında da gerçekleştirildiği dile getirildi. Sunumlar, İngilizce ve Türkçe olmak üzere iki farklı dilde yapıldı. 

Ülkemizde kademeler arasındaki geçişte yaşanan sorunlar ve bu sorunların çözüm önerilerine yönelik olarak gerçekleştirilen panelde hem ortaöğretime hem de yükseköğretime geçiş uygulamalarının geçmişten günümüze kadar geçirmiş olduğu değişimler değerlendirilerek mevcut durum ve yaşanan sorunlar ortaya kondu. Bu çerçevede, Fen Liseleri, Anadolu Liseleri’nin  kuruluş yıllarında olduğu gibi, sınavla öğrenci alan ortaöğretim kurumlarına öğrenci seçme uygulamalarına ilişkin olumlu örneklerin (Okul Başarı Not Ortalamalarının, Öğretmenler Kurulu Kararlarının dikkate alınması vb) yanı sıra, Amerika ve Avrupa’nın bazı ülkelerindeki geçiş sistemleri detaylı incelenerek karşılaştırmalar yapıldı ve önerilerde bulunuldu. Panel sonucunda;

Amerika ve Avrupa’daki birçok ülkenin kademeler arası geçiş sürecinde fen, matematik ve kendi ana dilinde okuduğunu anlamaya odaklı testlerin olduğu belirtildi. Ayrıca Ülkemizdeki geniş ölçekli testlerde bu alanlar dışındaki farklı konulara ağırlık verilmesi durumunun yeniden gözden geçirilmesi gerektiği,
Fen, matematik ve okuduğunu anlamaya dayalı testlerde ağırlıklı olarak alt düzey bilişsel becerilere yer verilmesinin sorunlara yol açtığı; öğrencilerin muhakeme yapma, problem çözme, eleştirel düşünme gibi üst düzey bilişsel becerilerine de odaklanılması gerektiği,Kademeler arası geçiş sürecinde test hazırlayan kurumların “ölçme ve değerlendirme uzmanlık alanı”nın destek ve hizmetlerinden yeterince yararlanmamalarının; basına yansıyan, yargıya taşınan ve toplumun geniş bir kesimini ciddi düzeyde olumsuz etkileyen, güven duygularını zedeleyen sorunların ana nedeni olduğu;  bu sorunların çözümlenmesi çerçevesinde, test hazırlama ve uygulama süreçlerinde alanın uzmanlarından yararlanılması gerektiği,Yerleştirme amacıyla kullanılan testlerin eğitim sistemine yön verdiği, esasında eğitim sisteminin testlere yön vermesi gerektiği,

Çeşitliliği azaltılmasına rağmen hâlâ ortaöğretimde okul çeşitliliğinin fazla olduğu ve okul türü sayısının daha da azaltılması gerektiği,Okullar arasında büyük bir nitelik farkı olduğu için sınavlara geniş bir kitlenin katıldığı, sınav sonucuna göre de kendi içinde homojen ancak okullar arası heterojen bir yapının oluşmasının sosyal, ekonomik, eğitim gibi birçok alanı olumsuz etkilediği, bu nedenle okullar arasındaki nitelik farkının azaltılması gerektiği,
Sınav ve geçiş sisteminin getirdiği riskleri (yüksek puan alamama, iş bulamama, gelecek kaygısı vb.) sadece öğrenci ve velisinin yüklendiği; ancak söz konusu risklerin öğrenci ve velisinin yanı sıra öğretmen, okul müdürü ve diğer paydaşlarca da eşit bir şekilde dağıtılması gerektiği.

Kademeler arası geçiş sürecinde dershanelerin kapatılmış olmasına rağmen geniş ölçekli testlere hazırlık için harcanan paranın çok yüksek olduğu; bu konuda önlemler alınması gerektiği,
Yükseköğretime yerleşen öğrencilerin yeniden sınava girme eğilimlerinin yüksek olduğu, öğrencilerin yerleştikleri bölümlerden memnun olmama nedenlerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmesi gerektiği,
Üniversitelerde öğrenci başına düşen öğretim elemanı sayısının az olduğu; bu oranın nitelikli öğretim elemanları ile artırılması gerektiği.

Okullarda, özellikle kademeler arası geçiş sürecinde, rehberlik hizmetlerinin yetersiz kaldığı; çeşitli psikolojik ölçme araçlarının uzmanlarınca uygulandığı ve sonuçların öğrencilerle paylaşıldığı, etkili rehberlik hizmetleri ile öğrencilerin kendi ilgi ve yetenekleri  ile geçmiş akademik başarı birikimleri doğrultusundaki alanlara yöneltilmesini sağlayan “yönlendirmeye dayalı bir sistem”e  işlerlik kazandırılması gerektiği,
Öğrencilerin sınav kaygılarının yüksek olduğu; bu durumun psikolojik, sosyal olmak üzere birçok alanda öğrencileri olumsuz etkilediği; bu kaygının azaltılmasına yönelik çalışmalar yapılması gerektiği
ifade edildi.

 Kongre sonucunda;

Merkezi sınavlar başta olmak üzere çeşitli amaçlarla uygulanan testlerin ilgili tarafların etkili bir iş birliğine dayalı olarak hazırlanması ve uygulanması,
Ortaöğretime geçişte yaşanan sorunların  çözümü için  “uzmanlık hizmetleri”nden de yararlanılarak tüm paydaşların etkili bir işbirliğine dayalı ortak  çalışmaların yapılması,
Merkezi sınav yapan kurumların bağımsız denetleme kurullarınca denetlenmesi,
Temel eğitimde ve orta öğretimde başta olmak üzere, tüm eğitim kademelerinde  sınıf içi ölçme ve değerlendirme uygulamalarına ağırlık verilmesi, bu ölçme ve değerlendirme sonuçlarının eğitim sürecini geliştirmede etkili bir biçimde kullanılması,
Orta öğretimde ağırlıklı olmak üzere okullarda; çeşitli psikolojik ölçme araçlarının uzmanlarınca uygulandığı ve sonuçların öğrencilerle paylaşıldığı, etkili rehberlik hizmetleri ile öğrencilerin kendi ilgi ve yetenekleri  ile geçmiş akademik başarı birikimleri doğrultusundaki alanlara yöneltilmesini sağlayan “yönlendirmeye dayalı bir sistem”e  işlerlik kazandırılması,

Öğretmenlerin verdikleri notlarla belirlenen “Okul Başarı Notları”nın kademeler arası geçiş kararları”nda olduğu gibi öğrenciler hakkında verilen “seçme” kararlarında da önemli bir ağırlıkta etkili kılınması, bu çerçevede öğretmenlerin  “öğretmen yeterlilikleri” bakımından donanımlı olarak yetiştirilmesi, bu çerçevede “Nitelikli Öğretmen Yetiştirme”ye önem verilmesi önerildi.
Kongrenin ikinci gün çalışmaları, Prof. Dr. Nizamettin KOÇ’ un yöneticiliğinde; Prof. Dr. Selahattin GELBAL(Hacettepe Üniversitesi), Prof.Dr.Şener BÜYÜKÖZTÜRK(Hasan Kalyoncu Üniversitesi), Prof. Dr. Mehtap ÇAKAN (Gazi Üniversitesi), Doç Dr. Alper KÖSE(Abant İzzet Baysal Üniversitesi), Dr. Serdan KERVAN (Prizren Üniversitesi) katıldıkları kongrenin genel değerlendirmesinin yapıldığı bir panel çalışması ile tamamlandı..

Planlandığı biçimde hiçbir aksaklık yaşanmaksızın, örnek bir kongre niteliğinde, başarılı bir biçimde gerçekleştirilen “6. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Kongresi”nin sonunda kongre katılımcıları Prizren Üniversitesi’nin konukseverliği ve sağlamış oldukları hoş ortamlarda gerçekleştirmiş oldukları akademik paylaşımların mutluluğu ile “Güzel” şehri  Prizren”den  hep gülümseyerek anımsayacakları güzel izlenimlerle kurumlarına döndüler.

Kaynak:www.egitimajansi.com