Editör: Maruf BEÇENE
Genellikle yabancı insanlara karşı duyulan nefret veya yabancı insan korkusu gibi anlamlar verilen zenofobi kavramı yabancıların varlığından rahatsızlık duymak anlamına geliyor. Bu rahatsızlık hem korkuyu hem de nefreti içeriyor. Bu nefret kimi zaman bir topluluğun içindeki göçmenlere veya azınlıklara; kimi zaman da çeşitli kültürel özelliklere karşı olabiliyor.
Sözcük, Yunanca "yabancı" anlamına gelen "xenos" ve "korku" anlamına gelen "phobos" sözcüklerinin birleşiminden oluşur.Zenofobi kavramı çoğunlukla "kültürel farklılık" ve "öteki"ne duyulan öfke gibi kavramlarla birlikte ele alınır.
Çeşitli kültürel özelliklere yöneltilen zenofobi örneğin dile giren yabancı kelimelere karşı alınan tavırda, kişilerinin aksanlarına yöneltilen alayda veya o kültürün özelliklerine yöneltilen küçümsemede gözlenebilir.
Zenofobik tutumlar içinde olan bir kişi yada grup, kendi bireyleri için normal olarak değerlendirdikleri bazı anormal durumları, yabancılar için düşmanlığı meşrulaştırıcı sebepler olarak görebilirler. Örneğin sokağa çöp atma davranışını kendi çevresi için daha soft bir anlayışla değerlendiren zenofobik bir birey, bu davranışı yapancı biri için büyük bir nefret aracı kullanabilir.
Bu belirti ve açıklamalardan yola çıkarak Zenofobi için şöyle bir klinik tanım yapılabilir: "Herhangi bir destekleyici gerekçe olmaksızın bir ırkın mensuplarına yada göçmenlere yöneltilen irrasyonel korkular ve bunun sonucu oluşan abartılı korunma davranışlarını ifade eder. Bu kişi zaman akılcı olmayan düşmanca tavırların oluşmasına kaynaklık eder.
Zenofobinin temelinde farklı gerekçeler yatsada ön plana çıkan nedenler şunlardır:
- Devletlerin etnisiteyi temel alan politikaları ( seçilmiş, kutsal ırk gibi)
- Yabancı yada göçmenlerle ilişkide yaşanmış geçmiş temelli kötü deneyimler.
- Sözkonusu yabancı yada göçmenlerle ilgili toplumda oluşan dil ve buna bağlı gerçekçi olmayan analizler. (Lakap takmak, aşağılayıcı fıkra yada hikayeler oluşturmak vb...)
- Kültürel farklılığı yorumlamada gerçekçi olmayan tutumlar
- Belirli bir grubun davranışlarını gerçekçi olmayan bir algıyla genelleştirmek.
En ünlü Zenofobiklerin başında Hollandalı siyasetçi Geert Wilders gelir.