TRT - Yaşlılarda ani olarak başlayan baş ağrısının beyin tümörü, ani halsizliğin beyin damarları, sürekli halsizliğin ise kalp, akciğer ve kansızlık gibi hastalıkların habercisi olabileceği belirtildi.
Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Geriatrik Bilimler Araştırma Merkezi (GEBAM) Müdürü Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yaşlılarda bildirimi yapılmayan hastalık oranının çok yüksek olduğunu ve birçok hastalığın bir arada bulunduğunu söyledi. Kutsal, 65 yaş üzerindeki kişilerin yüzde 90'ında 1, yüzde 23'ünde 3, yüzde 15'inde ise 4 veya daha fazla hastalığın bir arada olduğunu kaydetti.
Belli bir organ sistemine veya hastalığa ait olmayan, halsizlik, baş ağrısı, iştahsızlık, baş dönmesi veya kabızlık gibi bazı belirtilere yaşlılarda daha sık rastlandığını anlatan Kutsal, "Bunun yanında yaşlılarda, hastalıklara ait bilinen belirtiler olmayabilir. Örneğin, göğüs ağrısı olmadan kalp krizi, öksürük olmadan zatürre, ateşsiz seyreden sepsis (kana mikrop karışması) gibi durumlar görülebilir" dedi.
Kutsal, baş ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, baş dönmesi, kabızlık gibi sıkıntıların yaşlılığa bağlanmaması ve hekime bildirilmesi gerektiğini, göğüs ağrısı, bilinç kaybı, mide-bağırsak sisteminde kanama, enfeksiyonlar ve ısıya adaptasyon mekanizmalarındaki yetersizlikten dolayı vücut ısısının aşırı düşmesi veya yükselmesi durumlarında ise vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerektiğini bildirdi.
Ani Ağrılara Dikkat
Prof. Dr. Kutsal, yaşlılarda ani olarak başlayan baş ağrısının, beyin tümörüne, damar hastalığına, boyun omurlarında kıkırdak dejenerasyonuna veya kireçlenmeye bağlı olabileceğini söyledi.
Aniden gelişen halsizliğin, beyin damarları ile ilgili veya mikrobik kaynaklı hastalığa bağlı olabileceğini anlatan Kutsal, halsizliğin sürekli hale gelmesi durumunda ise kalp, akciğer, tiroit bezi hastalıkları, kansızlık veya idrar söktürücüler ile bazı psikiyatri ilaçlarının yan etkilerinin söz konusu olabileceğini kaydetti.
Kutsal, depresyon, karaciğer, böbrek veya mide-bağırsak sistemi hastası olan yaşlılarda iştahsızlık görülebileceğini belirterek, tat veya koku alma duyusunda kayıp olan yaşlılarda da bu soruna bağlı yeme isteğinde azalma ile karşılaşılabileceğini söyledi.
Yaşlılarda baş dönmesinin ise genellikle boyun damarlarındaki sorunlara bağlı olduğunu ifade eden Kutsal, iç kulak hastalıkları, beyincik, beyin sapı ile ilgili sorunların ve tansiyon düşmesinin de neden olabileceğini dile getirdi.
Kutsal, yaşlılarda çok sık görülen kabızlıklığın da beslenirken lifli gıdalara yer verilmemesi ve yaşlılığa bağlı karın ve kalça adalelerindeki kuvvet kaybı ile ilgili olduğunu söyledi.
Acil Hekim Müdahalesi Gerektiren Durumlar
Yaşlılarda, göğüs ağrısı, bayılma, mide ve bağırsak kanaması, sıcak çarpması ve ısı kaybı gibi durumlarda vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna gidilmesi gerektiğini ifade eden Kutsal, göğüs ağrısının, kalp-damar hastalıklarına, enfarktüse, atardamar yırtılmalarına, akciğer damarlarında tıkanıklığa, göğüs boşluğunda hava toplanmasına, zatürreye, kalp zarı iltihabına, safra kesesi hastalıklarına, ülsere, sinir ucu iltihaplarına, yemek borusu hastalıklarına veya kas iskelet hastalıklarına bağlı olabileceğini anlattı.
Prof. Dr. Yeşim Gökçe Kutsal, beyin kan akımının azalmasına bağlı olarak gelişebilen bayılmanın, kalp atımında düzensizlik, tansiyon düşmesi, damar sisteminde bozukluklar, beyin damarlarında tıkanıklık veya kanama, kalbin pompalama sistemindeki bozukluklara ve bilinç kaybına kaybına neden olabileceğini dile getirerek, şunları kaydetti: "Bazı ilaçların da bilinç kaybı yapabileceğini göz önünde bulundurulmalıdır. İdrar söktürücüler, tansiyon, kalp, depresyon veya psikiyatrik hastalıklar için kullanılan ilaçlar da bayılmaya neden olabilir. Bilinç kaybı gelişen hastaların yakınları mutlaka hastanın kullanmakta olduğu ilaçları hekime bildirmeli ya da hastaneye giderken ilaçları yanlarına almalılar.
Mide ve bağırsak kanamalarının hastanede takip edilmesi gerekir. Yaşlılarda enfeksiyon hastalıkları da gençlere göre farklı belirtiler verir. Özellikle idrar yolu enfeksiyonlarında, idrar kaçırma, karın ağrısı, bilinç bulanıklığı, iştahsızlık, bulantı, kusma ve şeker hastalarında kan şekerinin kontrol edilememesi gibi bulgular görülebilir. Zatürre ise yaşlılarda, bilinç bulanıklığı, iştahsızlık, ateş ve öksürük ile seyreder.
Sıcak çarpması durumunda, yüksek ateş, merkezi sinir sistemi bozuklukları ve terleme kaybı olur.
Hipotermi-ısı kaybında ise bilinç bulanıklığı, uykuya eğilim, konuşma bozukluğu, göz bebeklerinde genişleme, nöbetler, kalp atımında düzensizlik, kol ve bacak uyuşmaları olabilir."
Önerilen Sağlık Taramaları
Kutsal, yaşlıların düzenli olarak sağlık taramasından geçmesi gerektiğini belirterek, önerilen sağlık taramalarını şöyle sıraladı: "Kolesterol ve Lipid, Osteoporoz (Kemik çatısında zayıflama), cilt kanseri için danışmanlık alınması, işitme kaybı taraması, hipertansiyon kontrolü, kadınlar için jinekolojik inceleme, glokom ve görme keskinlik testleri, erkekler için prostat taramaları, meme kanseri ve kalın barsak kanseri için gerekli testler."