Geçtiğimiz haftaya damgasını vuran olaylardan biri megastar Tarkan’ın kokain kullandığı gerekçesiyle gözaltına alınan ünlüler kervanına katılması oldu. Peki son dönemde ‘starlar’ın isimleri neden uyuşturucuyla anılmaya başlandı, neden bu maddeleri kullanıyorlar? Söylendiği gibi uyuşturucu maddeler yaratıcılığı artırır mı? Star Gazetesinden Özkan GÜVEN Psikiyatrist Ümit Yazman ile ünlüler arasında gittikçe yaygınlaşan uyuşturucu bağımlılığını konuştu... İşte Ayrıntılar
Kısa bir süre önce şarkıcı Deniz Seki kokain kullandığı gerekçesiyle gözaltına alındı. Ardından başkalarının kullanması için kokain temin ettiği iddiasıyla tutuklu olarak yargılandı. Aylarca cezaevinde kaldı, davası hala sürüyor. Geçen hafta da megastar Tarkan kokain kullandığı gerekçesiyle gözaltına alındı, kısa bir süre sonra da serbest kaldı. Peki ama son dönemde neden birçok sanatçı ve şarkıcının ismi uyuşturuyla anılmaya başlandı? Bu soruyu bağımlılıklar üzerinde uzman psikiyatrist Ümit Yazman’a sorduk.
GENÇLER ‘ESRAR OTTUR, ZARARI YOKTUR’ DİYE DÜŞÜNÜYOR
T ürkiye’de esrar kullanım oranı giderek yükseliyor. Kliniğime esrar yüzünden başvuranların yaşı gittikçe düşerken sayıları da giderek artıyor. Başlangıçta herkes bir kere denemek için başlıyor. Pırıl pırıl gençler ‘esrar ottur, zararı yoktur’ diye düşünüyor. Esrarın bağımlılık yapmadığı gibi yanlış bir kanı var. Esrar yandığında içinde 200’e yakın farklı kimyasal madde ortaya çıkar. İçindeki THC dediğimiz bir madde yüksek derecede bağımlılık yapar. Kişiye zamanın akışını değiştiriyormuş gibi hissettirmeye başlar. Yer, mekan algılamasında farklılıklar varmış, kendi vücut parçalarını değişikmiş gibi algılar. Daha yüksek dozları ise halüsinasyonlara neden olur.
EXTACY, PAVLOV’UN KÖPEĞİ GİBİ HERKESİ ŞARTLIYOR
Son dönemde kokain ile birlikte esrar ve extacy hastalarında da artış var. Extacy de bağımlılık yapıyor ve merkezi sinir sistemini uyardığı için psiko-motor aktiviteyi yani hareketliliği arttırıyor. Çok hızlı düşünüyormuşsu-nuz ve sürekli enerjiniz varmış gibi hissettirir. Kalp dolaşım sistemindeki etkisinden dolayı dakikada 140 kalp atım hızına ulaştırabilir sizi. Extacy’nin kullanıldığı bütün ortamlarda trans, acid gibi müzikleri çalar. Madde aldığın andan itibaren kalbin atış sayısı ile çalan müziğin dakikadaki atış sayısı hemen hemen aynıdır. Bütün club müziklerinde dakikadaki atış sayısı 130 civarındadır. Aslında bu bir pazarlamadır. İnsanlarda şu uyandırılıyor: Sen bu müziği dinlemek istiyorsan o müzikle birlikte bu hapı da ağzına at! Kullanıcılar ‘Abi hapı attım, içimde patladı! Ritim benim içimde derler. Oysa vuran ritim değil kalbi... Komik olan şu: Pavlov’un köpeği gibi herkesi şartlıyor extacy. O müzikteki ritim, daha önce kullananlar için hızla onu tekrar alma hissi yaratıyor.
TAŞ KOKAİN KULLANANLARIN YÜZDE 99’U BAĞIMLI OLUYOR
Uyuşturucu işinde birçok pazarlama taktikleri geliştiriliyor. Bir bakıyorsunuz piyasada kokain bulunmamaya başlıyor, bunun yerine çok ucuz eroin geliyor. O dönemde insanlar diğer tarafa kaymaya başlıyor. Türkiye’de ilk zamanlar çok az insan burun yoluyla toz kokaini kullanıyordu. Zaman içinde toz kokain çok daha az piyasaya sürülmeye başlandı. Bunun yerini taş tabir edilen kokain aldı. Bu, daha çok bağımlılık yapar.
Şu an maalesef taş kokain yaygın. Bu işin ticaretini yapanlar şu aralar bunu piyasaya sürüyorlar. Kokain kullanıcılarının sayısının artması boşuna değil. Çünkü şu an ağır kullanıcıların çoğu taş kokain kullanıyor. Piyasada toz kokain içenlerin yüzde 70’i bağımlı olacakken, taş kullandıkları için yüzde 99’u bağımlı oluyor.
BAĞIMLI, MADDE ALMADIĞINDA KENDİNİ ÇÖP GİBİ HİSSEDER
Kokain cinsellik ile birlikte anılır. Bu da yine bir başka pazarlama taktiği. Cinsel bozukluğu olan bir sürü hastam var, eğer kokainin böyle bir bilimsel durumu olsa kendi hastalarıma öneririm. Kokain kesinlikle cinsel gücü artırmaz. Daha da kötüsü, kokain alındığında kişide müthiş bir ego şişmesi yapar. Kendisini dünyanın en güçlü, en akıllı, her şeyi yapabilen birisi olarak görür. Kişi her seferinde daha fazla kokain alarak bu duyguyu yakalamaya çalışır. Daha fazla madde alır ama hep bir önce kullandığında hissettiği o duygunun biraz daha aşağısına ulaşır. Bir zaman sonra hiç madde almazken ulaştığı yerdedir. Oysa o sırada maddeyi dibine kadar kullanmaya başlamıştır. Maddeyi almadığı zaman kendini çöp gibi hisseder.
Ünlü insanlar kokain kullanır söylemine karşıyım. Farkında olmadan bu işin ticaretini yapanların ekmeğine yağ sürmüş oluyorlar. Sanatçılar dünyaya duyuları çok daha fazla açık olan insanlardır. Algılamaları çok daha hassastır. Duygusallıklarının daha derin olma ihtimali yüksektir. Onlar için sürekli devinim olması gerekir. Daha fazlasına, daha yukarısına çıkmak istiyorlar. Bir noktada tıkandıklarında birtakım maddeler, hayatlarında daha kolay devreye giriyor. Kişi kokaini kullandığında kendini çok yaratıcı bulabilir. Aslında ortaya çıkardığı ürün daha iyi değildir.
ÜNLÜLERİN DE TUZAĞA DÜŞEN DİĞER İNSANLARDAN FARKI YOK
Tarkan’ın gözaltına alındığını öğrendiğimde çok üzüldüm. Kullandı mı kullanmadı mı bilmiyorum. Eğer kullandıysa şunu söyleyebilirim: Tarkan da bir insan ama o bir star. Onun ayağının takılma ihtimali sıradan insanlara göre daha yüksek. Çünkü çevreleri bunun için daha uygundur. Onlar sürekli olarak hırsla daha yükseğe ve daha fazlasına endekslenmiş, onun için mücadele eden, hep kendinden bir şeyler vermeye çalışan insanlar. Motivasyonlarında bir düşüklük olup olmadığını bilemezsiniz, hayatlarında kimi zaman duygusal kimi zaman profesyonel bir boşluk olduğunda o boşluğu doldurmak adına kendilerine göre kolay bir çözüm bulmaya kalkabilirler. Hiç kimse kendisine bu iş zarar versin diye başlamaz.
Bazı insanlar ünü, parayı yakaladığı andan itibaren tuzağa düşerler. Tuzağa düşen diğer zavallı insanlardan farkları yoktur. Bunu şu anlamda söylüyorum: Onlar da yakaladıkları statünün artık böyle şeyleri kullanma hakkını getirdiğini düşünür. Bir insan şöhrete, paraya, güce kavuştuysa o iktidarı bu kullanımla taçlandırırım diyor. Maddelerin daha yukarıdakiler için sunulan bir nimet olduğunu düşünüyor.
TARKAN ‘KULLANMIYORUM’ DESEYDİ YOK OLUR GİDERDİ
Tarkan bu olaydan sonra özür dilemiş galiba. Bence toplumun gözünde hala mega star, en azından yerle bir değil... Bir insan yaptığı şeyi hata olarak değerlendiriyorsa orada durulmalı. Çünkü özür, bir hatanın sonucunda ortaya konulan bir duygudur. Ben özür dileme gücünün insanların medenileştirdiğini, medeniliğin en önemli göstergelerinden biri olduğunu düşünüyorum.
Tarkan eğer ‘Kullandım, bunun için özür dilerim. Ben yanlış bir şey yaptım ve bu yanlışımı düzeltmek istiyorum’ diyorsa saygı duyulması gerek. Bu hareketinin toplum gözünde çok daha fazla saygınlık kazanacağını düşünüyorum. Tarkan’ın taşıması gereken rol de budur. Bunu yapmayıp gizleseydi birçok örnekte olduğu gibi yok olurdu.
Sanıldığının aksine uyuşturucuyu bırakmak o kadar zor değil. Bağımlılık bir hastalıktır ve tedavi edilebilir. Bağımlıysa, Tarkan’ın kendisi de bağımlılığın ona getireceği bedellerden haberi vardır. Bu bedelleri yaşamamak, içinde bulunduğu konumu sürdürebilmek adına gidip profesyonellerden yardım isteyecek ve bundan sonraki süreçte temiz, sağlıklı, gerçek star’a yakışır bir hayatı yaşayacaktır.
Gençleri peşinden sürükleyebilir
Eğer Tarkan gibi bir yıldız uyuşturucu kullanmışsa topluma olumsuz etki yapar. Çünkü ergenler rol modelleri severler. Kendilerine rol modellerle özdeşleştirebilmek için onların yaptıklarını yapma eğilimleri vardır. Rol model olarak alınan kişi saçını nasıl kestiriyorsa gençlerin hepsi saçını öyle yapar. O hangi tişörtü giyiyorsa onu giyer. Tarkan’ın elinde büyük bir fırsat var, insanlara ve gençliğe başka şekilde ulaşabilir.
Tarkan ‘Evet, bununla ilgili ben nereye gideceğimi görememiştim. Bunun zararlı olduğunun farkına vardım. Bu iş bana bahane oldu. Durmam ve kendimi toparlamam adına bırakın bunu kullanmayı, uyuşturucuyla mücadelede ön saflarda yer alacağım. Sağlıklı gençlik de bunun karşısında olmalı’ desin daha fazla hayran kitlesi yaratır kendine.
ÖZKAN GÜVEN / STAR GAZETESİ PAZAR EKİ