MİLLİYET - Gürkan Akgüneş
ABD’deki Yale Üniversitesi öğretim üyelerince Türkiye’nin de arasında bulunduğu 10 ülkede yürütülen araştırma, en az Türkiye’deki çocukların dışarıda oyun oynadıklarını ortaya çıkardı. Türkiye, ''Çocukların dışarıda oynamalarının gelişimleri için olumlu olacağı'' görüşünü en çok paylaşan üç ülkeden biri olurken, annelerin yüzde 83’ü, ''Benim endişelerim nedeniyle çocuğum içeride kalıyor'' diyor. Annelerin yüzde 70’inin kaygısı çocuklarının güvenliği.
Annelerin gelecek kaygısı
Omo’nun ''Her çocuğun çocuk olmaya hakkı vardır'' kampanyası kapsamında Yale Üniversitesi Psikoloji Bölümü eski öğretim üyesi Prof. Dr. Jerome L. Singer ve Prof. Dr. Dorothy Singer tarafından Türkiye’nin de içinde bulunduğu 10 ülkede yürütülen ''Annelerin Bakış Açısı'' başlıklı araştırma, ilginç sonuçlar ortaya çıkardı. ABD, Arjantin, Brezilya, İngiltere, Fransa, Çin, Hindistan, Tayland, Güney Afrika’nın yanı sıra İstanbul, İzmir ve Ankara’da 150 anneyle yüz yüze görüşülerek yapılan araştırmanın sonuçları Jerome ve Dorothy Singer’in de katılımıyla Çırağan Oteli’ndeki toplantıyla kamuoyuna açıklandı.
Araştırmaya göre, ''Günümüzde çocukların çocukluklarından mahrum kaldıkları konusunda endişeliyim diyen anneler'' sıralamasında yüzde 86 ile ilk sırayı Brezilyalı anneler alıyor. Arjantin’deki annelerin yüzde 80’i, Türkiye’deki annelerin de yüzde 76’sı aynı kaygıyı paylaşıyor. Türkiye’deki annelerin yüzde 81’i ''Çocukların günümüzde fazla hızlı bir şekilde büyümesinden endişeliyim'' derken, bu konuda en kaygılı anneler yüzde 95 oranı ile ABD’de bulunuyor.
Güvenlik en önemli sorun
Türkiye’deki annelerin çocuklarının sağlıklı gelişimi için dışarıda, parkta veya oyun alanında oynamasını yararlı gören anneler sıralamasında üçüncü sırada yer almalarına rağmen, dışarıda oyun oynama sıklığında Türkiye’deki çocuklar listenin sonunda. Çocuklarının sağlıkları için dışarıda oynamaları sıralamasında Hindistan’daki anneler yüzde 77 ile ilk sırada bulunurken, yüzde 65 ile Arjantin ikinci, Türkiye’deki anneler de aynı oranla üçüncü sırada.
Türkiye’deki annelerin yüzde 87’si seçme hakkı verildiğinde çocuklarının dışarıda oynamayı tercih edeceğini belirtirken, aynı annelerin 83’ü çocuklarının evde oynamalarına kendi endişelerini neden olarak gösteriyor. Anneler çocukların dışarıda onamasını istememelerini de güvenliğe bağlıyor. Güvenlik endişesi sıralamasında Türk anneler yüzde 70 oranla, Tayland, Brezilya, Güney Afrika’nın ardından dördüncü sırada yer alıyor. En az güvenlik kaygısı yüzde 25 ile ABD’li annelerde.
TV’leri kapatın
Dorothy Singer, ''Oyun oynayarak öğrenmenin önemi unutuldu. ABD’de anneler bir hafta boyunca televizyonu kapattı. Çocuklar, el işi, resim yaptı, kitap okudu. Bunu siz de deneyin, kapatın TV’lerinizi. TV pasif bir faaliyet olmasının yanında obeziteye de neden olmakta. Oyun oynayan çocuk enerji harcıyor, hareket ediyor, gülüyor. Çocuklar oyun oynarken pek çok probleme çözüm getiriyor. Bir çok yeni sözcük öğreniyor. Televizyonun karşısında bunları öğrenemez'' dedi. Projenin Türkiye Danışmanı Prof. Dr. Yankı Yazgan da, hayal gücüne dayalı oyun oynamada ilk sırada yer alan İngiltere, ABD ile son sıradaki Tayland ve Türkiye’nin sanata, bilime, eğitime katkılarının karşılaştırılması gerektiğine dikkat çekerek, ''Çocukların hayal güçlerinin sınırlandırıldığı bir ortamda yaşıyoruz'' dedi.
Türk çocukların hayal gücü eksikliği
Çocukların televizyon film ve video seyretme sıklıkları sıralamasında Türkiye yüzde 69 ile yedinci sırada yer alırken, hayal gücüne ve taklide dayalı oyunlarda rol alma sıklığında Türk çocukları tüm Avrupa ülkeleri ve ABD’nin epey gerisinde. İngiltere’de çocukların yüzde 57’si, Arjantin ve ABD’de ise yüzde 51’i daha çocuk yaşta hayal güçlerini keşfederken, Türkiye’de bu oran sadece yüzde 20. Türkiye’den sonra en kötü ülkeler ise Çin, Güney Afrika, Brezilya ve Hindistan. Çocuklarının gelişiminde hayal gücü ve taklide dayalı oyunlara önem veren anneler sıralamasında da Türkiye yüzde beş ile Tayland’la son sırada.
Vietnam benzetmesi
Araştırmayı değerlendiren Jerome Singer, ''Buraya dahil etmedik ama Vietnam’da da Türkiye ile aynı sorun var. Evler iç içe, sokaklar dar ve çocukların oyun oynaması için güvenli değil. Orada da çocuklar sokaklar güvenli olmadığı gerekçesiyle dışarı çıkamıyor. Apartmanda, evlerde geçen bir çocuklukla karşı karşıyayız. Tüm dünyada çocukların doğal ortamda oynayıp büyümelerine ilişkin kısıtlamalar var. Gökdelenleri ardı ardına sıralıyoruz ama çocukların oynayacakları alanları unutuyoruz'' dedi.
Türkiye’deki annelerin bilinç düzeylerinin yüksek olduğunu da belirten Singer, ''Ancak ne yazık ki Türkiye’deki anne babalar hayal gücüne dayalı oyunların önemini bilmiyor'' diye konuştu.