Gazze’ye yardım götüren gemilerdeki insanlar büyük bir saldırıyla karşı karşıya kaldılar. Olay durulmuş gibi görünse de bu duruma maruz bırakılanların bir bölümü için henüz bitmemiştir.
Çünkü terör asıl yıkımı ruhsal alanda yapmaktadır. Bu vesileyle bugün bu vatandaşlarımızı ruhsal açıdan ne gibi tehlikelerin beklediğini ve bu tehlikelerden korunmaları için neler yapmaları gerektiğini yazmaya çalışacağım.
ETKİYİ ZİHİNSEL GÜÇ BELİRLER
Hayatı tehdit eden olaylarla karşılaşma sonrasında “Akut Stres Bozukluğu” ve “Travma Sonrası Stres Bozukluğu” dediğimiz bozukluklar ortaya çıkabilir. Ölüm tehdidi, tecavüz, savaş, trafik kazası, yangın-sel-deprem gibi doğal afetler ve terör gibi olaylar bu bozukluğun sebeplerindendir. Bu tür olaylara maruz kalan herkeste bu bozukluk gelişmez. Bunu kişinin olayı algılama eşiği ve zihinsel gücü belirler.
NE GİBİ BELİRTİLER YAŞANIR?
İlk etapta korku ve kaygı atakları kendini gösterir. Olayı yaşıyormuş gibi tepkiler yaşanır. Uykusuzluk, gece uykudan sıçrayarak uyanma, kâbuslar görme önemli belirtilerdir. İlk günlerde kişide dışarı çıkma, yalnız kalma korkusu belirir. Çarpıntı, titreme, terleme, baş dönmesi, nefes darlığı, ölüm korkusu, tehlike korkusu ile giden panik atakları kendini gösterir. İlk günlerde müdahale edilmediği taktirde olay kronikleşir ve “Travma Sonrası Stres Bozukluğu” gelişir. Bu bozuklukta yukarıdaki belirtilere ilaveten mutsuzluk, motivasyon azlığı, uyku bozuklukları, isteksizlik, hayattan tat alamama, unutkanlık, dikkat azlığı, konsantrasyon zayıflığı, durgunluk gibi şikayetler oluşur. Kişinin iş, akademik ve sosyal verimi gitgide düşer. Çalışamaz, üretemez hale gelir.
NELER YAPMALI?
Bu tür olaylardan hemen sonra travmaya maruz kalan kişiler yakın bir psikolojik destek programına alınmalıdır. İlk dört gün bizim için önemlidir. Bu dönemde EMDR gibi travmanın etkilerine karşı duyarsızlaştıran teknikler çok başarılı olmaktadır. Travmadan sonra yaşanan bunaltı belirtileri travmanın hatırlanmasında etken olduğu için antistres ilaç tedavisi geçici bir dönem tedaviye ilave edilebilir. Antistres uygulamanın amacı kişinin uykusunu düzenlemek, korkularını ve kaygılarını azaltmaktır. Bu ikili tedavi sonrasında başarı çok yüksektir. Akut dönem müdahalesinden sonra psikolojik travmanın etkilerini gidermek, nüks etmesini önlemek ve ruhsal yarayı iyileştirmek için elektif psikoterapi takibine devam edilmelidir.