Özel OFM Antalya Hastanesi'nde Uzman Klinik Psikolog Berna İspir, stresin sırt ve boyun ağrısı, gaz, kabızlık, ishal, kan basıncının yükselmesi, ağız kuruması, yüzde solukluk ve kızarma, terleme, aşırı uyku veya uykusuzluk, moral bozukluğu, ellerde ayaklarda karıncalanma, iş ve okul performansında düşme, insanlardan uzaklaşma, neşesizlik, dikkat sorunları, ilişkilerde bozulma, alkol ve sigara kullanımında artış ve konsantre olamama gibi olumsuz etkilere neden olduğunu söyledi. Bu durumda olumlu düşünmenin çok önemli olduğunu belirten İspir, "Strese neden olan olumsuz gelişme ve düşüncelerin farkına varıp olumlu düşünmeye çalışmak stresi azaltmaya yardımcı olur" dedi.
İnsanın, beden ve zihniyle bir bütün olduğunu vurgulayan İspir, "Bedenimizde olanlar zihnimizi, zihnimizde olanlar bedenimizi etkiler. Öncelikle kişinin stresli olaylar karşısında, kendi bilişsel kabullerinin farkına varması gerekir. Stres faktörlerini tanımak ve nasıl etkileri olduğunu ayırt etmek stresle nasıl baş edilebileceği konusunda yol göstericidir" ifadelerini kullandı.
Kişinin olumsuz düşüncelerinin sürekliliği durumunda bunların olumluya dönüşmesinin zorlaştığına da değinen Berna İspir, şunları söyledi:
"Kişi olumsuz düşüncelerinin farkına varıp, olumlu düşünmeye çalışırsa hem stresini azaltır, hem de daha sağlıklı kararlar almasını sağlar. Yaşanan korku, tedirginlik öfke gibi duygular üzerine odaklaşmak yerine, elde etmeyi, istediği sonuç üzerine yoğunlaşmalıdır. Sürekli olumsuz şeyleri düşünmek, stresi artırarak daha da olumsuz hale getirecektir. Yaşanan olayları sürekli içinde tutmak yerine paylaşmak çoğu zaman rahatlatacaktır. Eğer o anki stres insanlararası ilişkilerden kaynaklanıyorsa, sorunlar o kişilerle paylaşılmalıdır."
SOSYAL DESTEK, KALİTELİ UYKU, NEFES EGZERSİZİ VE SPORUN ÖNEMİ
Baskıya karşı oluşan tepki şeklinde nitelendirilen stresle baş etmenin en önemli yönteminin sosyal destek olduğunu ifade eden İspir, kişinin kendisini seven, destekleyen, yanında olduğunu bildiği arkadaş ve yakınlarının varlığının güç verdiğini söyledi. İspir, kişinin sıkıntılı dönemlerinde sorunlarını anlatabileceği arkadaş ve yakınlarının olmasının yalnızlık ve ne yapacağını bilememe duygularını hafiflettiğini kaydetti. Strese maruz kalan kişinin değer verildiğini hissetmesi halinde kendisini güvende hissedeceğini belirten Berna İspir, stresle baş etmenin bir diğer yönteminin ise kaslardaki gerginliği azaltması nedeniyle spor olduğunu söyledi.
Kaliteli uykunun da önemli olduğunu vurgulayan İspir, "Uyku ihtiyacı karşılandığı, düzenli ve dengeli beslenme düzeni oturduğu zaman stres seviyesi düşer ve stresle baş edebilme durumu da artar" dedi. Nefes ve gevşeme egzersizlerinin de stres anında ve sonrasında uygulanabilecek bir başka yöntem olduğunu kaydeden İspir, bunların vücudun stres karşısında verdiği otomatik tepkileri düşürdüğünü belirtti. Stresle başa çıkma yöntemlerini uygulayıp da hala başa çıkılamadığı durumlarda mutlaka uzman desteği gerektiğini aktaran İspir, terapinin bu yönde olumlu etkiler oluşturacağını ifade etti.
BAZEN BİRAZ STRES MOTİVASYON KAYNAĞIDIR
Genel olarak stresin negatif görülse de her zaman zarar verici ya da kaçınılması gerekli bir durum olarak görülmemesi gerektiğine dikkati çeken İspir, sözlerini şöyle noktaladı:
"Örneğin, üniversite sınavına girecek bir genç için hafif stres bir motivasyon kaynağı olabilir. Stresin hem olumlu hem olumsuz etkileri vardır. Sadece hayattaki olumsuz gelişmelerin strese neden olduğu düşünülse de terfi etme, evlenme, çocuk sahibi olma gibi olumlu gelişmeler de kişinin dengesini etkileyerek stres nedeni olabilir."