Stresle MS arasında iki türlü ilişki olduğunu söyleyen Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Sultan Tarlacı “Hastalık psikolojik stres ve fiziksel stresle tetikleniyor. Onun için çok yoğun baskı altında kalmış, çok yoğun psikolojik depresif duruma altına girmiş, işinden ayrılmış, herhangi bir şekilde hayatında ciddi bir şekilde psikolojik travmaya maruz kalmış insanlarda MS hastalığı varsa ataklar artıyor” dedi. Stresin atak sıklığını da artırdığını anlatan Prof. Dr. Tarlacı “Hatta MS’le ilgili ilginç bir şey var; sadece psikolojik travma değil, trafik kazaları geçirmek ve düşme gibi fiziksel kazalar da bazen MS atağı ile ilişkilendirilebilir. Psikolojik travma ve stres MS atağını tetikleyebiliyor” dedi.
NASIL BİR HASTALIK?
Prof. Dr. Sultan Tarlacı MS’i şöyle tarif ediyor:
“MS bağışıklık sisteminin hastalığı, vücudun içerisinde belli bağışıklık hücreleri var. Normalde bedenimizin bunları değil, dışarıdan gelen mikropları yabancı görmesi gerekiyor. Fakat vücuttaki bu hücrelerden bazıları teröristler gibi sapıtıyor ve vücudun kendi dokusuna saldırıyor. MS’te bu saldırının hedefi sinir sistemi, beyin, göz, omurilik. Bu saldırıyı yapan terörist hücreleri kontrol eden bazı hormon benzeri maddeler var. Stres altındayken beyindeki nörolojik bağlantılar, bağışıklık sistemini değiştirir. Dolayısıyla psikolojik travma yaşandığında veya depresyona girildiğinde, beyinden belli hormonlar salgılanarak bağışıklık sistemi bozulur. Stres, MS de dâhil bütün bağışıklık sistemi hastalıklarını kötüleştirir” dedi.
ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE DE ORTAYA ÇIKABİLİR
MS normalde en çok 25’le 35 yaş arasında ortaya çıkar. 30 yaşlarında en tepe noktasına ulaşır. MS’in özellikle kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha çok görüldüğünü söyleyen Prof. Dr. Tarlacı “Çocuklarda da MS hastalığı görülmektedir. Çocuklarda 3 yaşın altına teşhis koymak biraz zor çünkü beyinde MS’in hasar verdiği bölgeler henüz daha oluşmadığı için değişikliğin hasardan mı yoksa normal süreçten mi ortaya çıktığını ayırmak zor olabiliyor. Nadir olmakla birlikte 12 yaşında bile MS hastası görmek mümkün” dedi.
KADIN OLMAK DAHA RİSKLİ
Birinci risk kadın olmaktır. Kadın olmak bütün bağışıklık sistemi hastalıkları için risk faktörüdür. Bu tür hastalıklar kadınlarda erkeklerden 2 ile 4 kat daha sık ortaya çıkıyor. Ama erkeklerde ortaya çıkınca daha kötü seyrediyor. MS kadınlarda erkeklere göre daha iyi seyreder.
İkinci risk faktörü yaşanılan bölgedir. Son 10 yıldır D vitamininin aslında bir hormon olduğu özellikle sinir hücrelerini koruduğu, hafızayı koruduğu, bağışıklık sistemini dengelediği ve ayarladığı gösterilmiş. Onun için D vitamini düşük olanlarda MS olma riski çok yüksek olduğu bildiriliyor.