Hakan Bayraktar / Zaman Gazetesi
Evde, işyerinde, internet kafede, okulda, kısacası internetin olduğu her ortamda birçok kişi vaktinin önemli bir kısmını Facebook'ta profil güncelleyerek, sağa sola kendisi ile ilgili video veya resim linklerini göndererek geçiriyor.
Çoğumuz, sanal ortamda daha çok sosyalleşmek adına arkadaş listemizi kabartmakla uğraşırken farkına varmadan tüm kişisel bilgilerimizi kendi elimizle herkesin kolaylıkla ulaşabileceği bir ortamda pervasızca sergiliyoruz. Kişilerin cinsiyeti, doğum tarihi, cinsel tercihi, siyasi ve dinî görüşü, eğitim durumu, resimleri, videoları, akraba ve arkadaş bağlantıları, çalıştığı işyerleri gibi birçok özel bilgilerini kaydeden bu siteler sayesinde siber suçlu veya gizli servis elemanları, normalde yıllarca uğraşıp ele geçirebilecekleri bilgilere bir tıkla oturdukları yerden kolayca ulaşabiliyor.
Artık günümüzde pek çok şirketin insan kaynakları birimi, eleman alımı yaparken CV'deki şahsî bilgiler ve referansların dışında sosyal ağlardaki o kişi ile ilgili bilgileri de inceliyor. CV'niz çok parlak görünse bile, bu sitelere eklediğiniz laubali bir fotoğrafınız, mesajınız veya yorumlarınız yüzünden başvuru yaptığınız şirketteki işe alınmayabilir veya çalışmakta olduğunuz işyerinizdeki patronunuz tarafından kovulabilirsiniz. Kısacası sosyal ağları bilinçsizce kullandığınız vakit istikbalinizi kendi ellerinizle karartabilirsiniz.
Çocuklarınız da sosyal ağ sitelerini güvenli kullansın
Çocuğunuzun kullanmayı planladığı siteyi araştırın ve gizlilik politikalarını dikkatlice okuyun. Kullandığı sayfaları aralıklarla kontrol edin.
Çocuklarınızın mümkünse takma isim kullanmalarını tavsiye edin. Ayrıca arkadaşlarının tam isimlerini de sitede yazmamalarını söyleyin.
Sitedeki profilinde özel bilgilerini doldurmadığından emin olun.
Çocuğunuza fotoğrafların pek çok kişisel bilgiyi ortaya çıkarabileceğini açıklayın. Kendilerinin veya arkadaşlarının, adresleri, araç plakaları, kıyafetlerindeki okul isimleri gibi bilgilerin gözüktüğü resimleri yüklememeleri konusunda uyarın.
Sosyal ağ sitelerinde onları rahatsız eden mesajlar olursa mutlaka size söylemesini tembihleyin.
Çocuğunuz belirlediğiniz bu kurallara uymazsa sayfanın silinmesini sağlayın.
En yakın arkadaşınızdan bile gelen mesajların içindeki linklere gözünüz kapalı tıklamayın. İlgili linki internet tarayıcınızdaki adres alanına kopyalayarak ya da elle yazarak bağlanın. Siber suçlular, Facebook gibi sosyal ağların başlangıç sayfalarını taklit ederek kullanıcıların şifrelerini ele geçiriyor.
E-posta adresinizi ve profilinizi herkese açmayın. Siber suçlular sahte kimliklerle oluşturdukları sayfalarda kullanıcı profili toplayıp, bu kişileri spam, reklam ve virüs bombardımanına tutuyorlar. h.bayraktar@zaman.com.tr
Facebook kullananların dikkatine
Facebook, MySpace, Twitter, Linkedin, Xing, Windows Live Spaces gibi sosyal ağları kullanıyorsanız aşağıdaki tavsiyeleri mutlaka okuyun:
İlk kez Facebook'a giriş yaptığınızda profilinizdeki başlangıç ayarlarında herkes arkadaşlarınızın listesini görebilir durumdadır. Sadece arkadaşlarınızın bu listeyi görmesini işaretleyin.
Size gönderilen bağlantı adreslerine tıklamadan önce kimden geldiğine ve hangi adrese yönlendirildiğine dikkat edin. Tanımadığınız kişilerden gelen mesajlara cevap vermeyin. Çünkü Facebook'ta bir kişiye mesaj gönderdiğiniz anda profiliniz o kişiye kısıtlı olarak 1 aylığına açılır. Dolayısıyla size ait fotoğraf ve dokümanları ele geçirebilir.
Kimlik hırsızları sizinle ilgili bilgi edinmek için sahte hesaplar açarak sosyal ağları kullanır. Arkadaş seçimi yaparken dikkatli olun. Sizinle arkadaş olmak isteyen kişilerin kim olduğunu bilmiyorsanız arkadaş listenize eklemeyin.
Sosyal ağlarda yazdıklarınızın tamamı bir yerde kaydedildiğinden bu verilere hiç beklemediğiniz zamanlarda erişilebileceğini unutmayın. Yazacağınız her şeyin kalıcı olduğunu hiçbir zaman unutmayın. Hesabınızı silebilmeniz mümkün olsa dahi, internetteki herhangi biri bilgileri yazıcıdan kâğıt ortamına taşıyabilir veya bilgisayarına kaydedebilir.
Sosyal ağlarda politik görüş veya hissiyatlarınızı kesinlikle paylaşmayın.
Son zamanlarda sosyal ağlar içerisinde gelen video linklerinin çoğunu izlemek için codec gerekiyor. Google sayfasında bulunan rastgele codec yüklendiği zaman bilgisayarınıza virüs veya casus yazılımlar bulaşabiliyor. Bu yüzden codec programlarını üretici firma sitelerinin kendi sayfalarından indirin.
Bir kişiyi arkadaş olarak eklerken, kesinlikle arkadaşlık detayı belirtmeyin. Bu, bilgisayar korsanları açısından bulunmaz bir nimettir.
Fotoğraflarınızı yüklerken albümün herkese açık özelliğini kapatın, sadece arkadaşlarınıza açık hale getirin. Bu sayede art niyetli kişilerin fotoğraflarınızı kopyalamasının önüne geçebilirsiniz.
Doğum tarihinizi tam olarak yazmayın. İlla yazmak istiyorsanız sadece yılını yazın.
Mail adresinizi gizleyin. Çalıştığınız ve yaşadığınız yerin adresini tam olarak yazmayın.
Özel yazışmalarınızı herkesin görebileceği sayfalarda değil, sadece sizin, şifreyle ulaşabileceğiniz sayfalarda yapın.
Sosyal ağlarda önüne geleni arkadaş listenize eklemeyin. İleride arkadaş listenize göz attığınızda sonra "Bu kimdi yahu?" diye kara kara düşünmeye başlarsınız.
Facebook'ta her önünüze gelen Facebook uygulamasını yüklemeyin. Çünkü birçok uygulama casus yazılım gibi çalışarak şifrelerinizi ele geçirebiliyor.