Dr. Psikolog. Cengiz DEMİRSOY
Röportaj: Münevver ÇAKIRTAŞ / BUGÜN
Rüyayı kullanıp kişinin hayatına müdahale edilir mi?
Herkesin rüyada gördüğü anlam ve semboller farklıdır. Kişinin hayatındaki önemli olay ve şahıslarla ilgili bilgilere ulaşmak yani bir anlamda psikolojik biyopsi için duygu ve rüya sağlama yöntemlerini kullanıyoruz...
Rüyanın sağlaması yapılabilir mi?
Rüyadaki semboller birbiriyle ilişki içinde olup, hayattaki belli bir durumu anlatırlar. Örneğin bana rüyanızda bir ortamda 1, 2, ve 3 numaralarını birlikte gördüğünüzü anlattınız. Ve ben de size sormaya başladım: "1 numara nedir, nasıl bir şeydir, anlatır mısınız?" Verdiğiniz cevabı size tekrarlayarak yine sordum:
SEMBOLLERİN KARŞILIĞI
"Hayatınızda bu özelliklerde kim veya ne var?" Rüyayı gören bazen şaşırarak, "aaa!!" nidasıyla cevap verir ve bu bizim için çoğu zaman iyi bir işarettir. Doğru yolda gittiğimizi düşünürüz. Ama bazen de yanıltıcı olabilir. Varsayalım ki siz benim soruma, "Aaa! Ali var. Ali tam da bu özelliklerde birisi!" diye cevap verdiniz. Aynı şeyi 2 numara ve sonra da 3 numara sembolü için sorduğumu ve sizin de, bunların hayattaki karşılığı olarak, Veli ve Selami cevaplarını verdiğimizi varsayalım.
Şimdi siz bu cevapları verdiniz diye, "Tamam, rüyadaki sembollerin hayatınızda kimlere karşılık geldiğini bulduk," diye sırtımızı yaslayıp duramayız. Sizin cevaplarınızın ve yaptığımız değerlendirmenin doğru olup olmadığını test etmemiz lazım. İşte bu test etmeye, sağlama diyorum. Bunu nasıl yapacağız?
ALİ , VELİ, SELAMİ
Birincisi, en azından son birkaç günlük yaşantınızda - başınızdan geçen olaylarda, düşüncelerinizde, duygularınızda - Ali, Veli, ve Selami'nin bir yeri, hem de önemli bir yeri olmalı. Eğer vereceğiniz cevap bunu doğrularsa, "Evet bunlar hayatımda önem taşıyan kişiler" gibi bir şey söyleyebiliyorsanız, bu rüya analizimizin bir sağlamasını oluşturur.
Peki bu yeterli midir?
Yeterli olmayabilir. Nasıl ki rüyanızda 1, 2, ve 3 numara "birlikte" ise, hayatınızda da Ali, Veli ve Selami'nin bir tür bir "birlikteliği" olması gerekir. Yani, mesela Ali üniversite sınavı birincisi, Veli ikincisi, Selami de üçüncüsü ise, bu bir tür birlikteliktir ve bize bir sağlama sunar. Ama yok, Ali sınav birincisi, Veli ikincisi, Selami ise bunlarla hiç ilişkisi olmayan mesela 3. orduda görevli biri ise, yaptığımız analizde bir yanlışlık veya en azından bir eksiklik, var demektir.
DUYGU SAĞLAMA YÖNTEMİ
Gördüğüm kadarıyla "sağlama" konusuna çok önem veriyorsunuz. Başka sağlama yöntemleri de var mı?
Evet var. Mesela bir tanesi de "duygu" sağlaması. Yani, rüyadaki semboller hayattaki bir şeylere karşılık gelirken, rüyadaki duygu ile de örtüşmesi lazım.
‘Evde üst kattayım, tıraş oluyorum’
Rüyaya yaklaşım yönteminizi gerçek bir rüya örneği üzerinden ele alabilir miyiz?
Tabi. Şöyle bir rüya: "Evde üst kattayım. Tıraş oluyorum. Alt katta oğlum var, kendi kendine oynuyor. Ama yukarıdan görüyorum ki büyük bir kaplumbağa ona doğru ilerliyor ve saldırıp yüzünü ısırıyor." Bu rüyadaki semboller şunlar: Ev, üst kat, traş olmak, oğlu, kaplumbağa, ve yüz. Şimdi yapmam gereken bütün bu sembollerin anlamını tek tek ona sormak. Örneğin ben şöyle sorarım:
"Varsayın ki ben bu dünyadaki şeyler hakkında hiçbir şey bilmiyorum. Kaplumbağa nedir, nasıl birşeydir, anlatır mısınız?" Ardından onun verdiği cevabı dikkatle dinlerim. Daha önce de söylediğim gibi, onun kaplumbağa ile ilgili söylediklerine - bana doğru da gelse yanlış da gelse - hiç karışmam, olduğu gibi kabul ederim. Ondan sonra, kaplumbağa ile ilgili olarak söylediklerini, aynı onun sözleriyle kendisine tekrarlar ve sorarım; "Hayatınızda bu söylediklerinizi çağrıştıran - bu özelliklere sahip olan, herhangi birisi veya bir şey var mı?"
İşte bu sorunun cevabını verebildiğinde, kişi, rüyadaki kaplumbağanın, hayatında neyi veya kimi gösterdiğini birden anlar. Diğer sembolleri de aynı şekilde sorup hayatındaki karşılıklarını bulduğumuzda, rüyanın hayatındaki hangi olayı veya konuyu anlattığı ortaya çıkar.