Doç. Dr. Ali Kasal'ın yürütücülüğünü yaptığı bilimsel araştırma projeleri kapsamında "Farklı Renk ve Işık Kombinasyonlarıyla Düzenlenmiş Yaşama Mekanlarının İnsanlar Üzerindeki Psikolojik ve Fizyolojik Etkileri" araştırıldı.
Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Ağaçişleri Endüstri Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ali Kasal'ın yürütücülüğünü yaptığı bilimsel araştırma projeleri kapsamında "Farklı Renk ve Işık Kombinasyonlarıyla Düzenlenmiş Yaşama Mekanlarının İnsanlar Üzerindeki Psikolojik ve Fizyolojik Etkileri" araştırıldı.
İç mekan düzenlemelerinde ve mobilyaların tasarlanmasında, renkler, biçimler, dokular ve aydınlatma gibi unsurlar sayesinde çok farklı atmosferler yaratılabildiğini belirten Doç. Dr. Ali Kasal, "Tasarlanan her bir atmosferin ve mobilyaların o yaşam alanında eylem yapan insanlar üzerindeki psikolojik etkilerinin de farklı olduğu bilinmektedir. Bu durum açıkça göstermektedir ki; iç mekanları ve mobilyaları tasarlayan tasarımcıların elinde iç mekanların atmosferlerini ve görsel algısını değiştirebilecek pek çok tasarım elemanları bulunmaktadır" dedi.
Yapılan çalışmada, farklı renk ve ışık kombinasyonlarıyla tasarlanmış yaşama mekanlarında oluşturulan atmosferlerin, o mekanda eylem yapacak insanlarda oluşturduğu psikolojik etkilerin ve fizyolojik değişimlerin belirlenmesinin amaçlandığını belirten Kasal, "Çalışma kapsamında sadece renk ve ışık kombinasyonlarının psikolojik ve fizyolojik etkileri araştırılarak, mekansal organizasyonda insanlar üzerinde etki bırakan biçim, doku gibi diğer parametreler sabit tutuldu. Çalışmada, psikolojik ve fizyolojik değişimlerin belirlenebilmesi amacıyla, 1/1 ölçeğinde gerçek yaşama mekanları ve donatı elemanları tasarlanarak oluşturuldu. Toplamda 4 farklı yaşama mekanı oluşturularak, 2 değişik renk kombinasyonu (sıcak renkler, soğuk renkler) ve 2 farklı ışık kaynağı rengi (beyaz ışık, sarı ışık) ile aydınlatma yapıldı. Oluşturulan mekanlarda, gönüllülük esasına göre seçilen 30 bayan ve 30 bay olmak üzere toplam 60 deneğin teker teker belirli bir zaman geçirmeleri sağlanıp, deneklerin her bir mekanda ayrı ayrı kalp atış hızları (nabız) ve kan basınçları (tansiyon) değerleri ölçüldü. Ölçülen bu değerler ışığında deneklerin fizyolojik özelliklerinin mekanlara göre psikolojik karşılıkları yorumlandı. Çalışmada ayrıca, psikolojik etkilerin belirlenebilmesi amacıyla, algısal ölçme yöntemi kullanılarak, deneklerde yaşama mekanlarının uyandırdığı duyguları ölçmeye yönelik bir anket uygulandı. Anket sonuçları istatistiksel olarak değerlendirildi ve mekanlara göre insanların hissettikleri duygular ve dereceleri belirlendi. Deneklere ayrıca, psikiyatride anksiyeteyi (sıkıntı) ölçmede kullanılan biri genel diğeri de anlık anksiyeteyi ölçen 2 test de uygulandı. Böylece, farklı renk ve ışık kombinasyonlarıyla düzenlenmiş mekanların kişiler üzerinde oluşturduğu anksiyete düzeyleri de belirlendi." dedi.
BAYANLAR, ERKEKLERE GÖRE RENK VE IŞIĞA KARŞI DAHA HASSAS
Çalışmanın sonucunda, sıcak renk kombinasyonuyla düzenlenmiş yaşama mekanlarında sıcaklık, düzenlilik, canlılık, enerjiklik ve olumluluk gibi duyguların baskın, pozitiflik, canlandırıcılık ve çekicilik gibi duyguların da belirgin olarak hissedildiğini belirten Doç. Dr. Kasal, "Soğuk renklerle düzenlenmiş yaşama mekanlarında ise, soğukluk hissinin baskın; sertlik hissinin de belirgin biçimde hissedildiği görülmüştür. Anksiyete (sıkıntı) sonuçlarına göre, bayanların kendilerini en rahat hissettikleri mekan, sıcak renklerle düzenlenmiş ve beyaz ışık kaynağı ile aydınlatılmış mekan, en sıkıntılı hissettikleri mekan ise, sıcak renkler-sarı ışık ve soğuk renkler-beyaz ışık kombinasyonu çıkmıştır. Genel anlamda, beyaz ışık anlık anksiyete değerlerini % 4 arttırırken, sarı ışık % 14 oranında arttırmıştır. Bu bağlamda, sarı ışık kaynağı ile aydınlatılmış mekanlarda sıkıntının önemli derecede yükseldiği sonucuna varılmıştır. Baylarda, mekan renk kombinasyonu ve ışık kaynağı rengi anksiyete değerlerini etkilememiştir. Baylar, renk kombinasyonundan ziyade ışık kaynağı renginden etkilenmiş ve anlık anksiyete düzeyleri sarı ışıkta beyaz ışığa nazaran yaklaşık 2 kat daha fazla yükselmiştir. Diğer bir sonuç da bayanların baylara göre, renkler ve ışıktan etkilenme (görsel çevreye duyarlılık) anlamında çok daha hassas olduklarıdır" dedi.
İHA