Psikolojik danışmanlar sahip olması gereken nitelikleri üç boyutlu olarak değerlendirebiliriz. Bunlar; mesleki bilgiler, psikolojik danışma becerileri ve psikolojik danışmanın kişilik özellikleridir. Mesleki bilgi ve danışma becerileri üniversitede verilebilirken, üçüncü boyut olan psikolojik danışmanın kişilik özelliği daha çok yaşadığı çevrenin etkisiyle şekillenir. Bu nedenle bir çoğumuz psikolojik danışman olarak mesleki bilgi ve psikolojik danışma becerilerine sahip olurken, sahip olunması gereken kişilik özelliklerinden çok farklı olabilmekteyiz.
Psikolojik danışmanın meslek yaşamında oluşan bazı sorunlar bu kişilik özelliklerine sahip olunmadığından kaynaklanabilir. Örneğin bir psikolojik danışman gerçekleştirmek istediği amaçlarında sabırlı olamıyorsa, kararlı değil ise, tükenmişliğini onaramıyorsa problem yaşaması kaçınılmazdır.
Bana göre bir psikolojik danışmanın niteliği mesleki bilgi kadar önemlidir. Biliyorum ki üniversiteden mesleki bilgi ve psikolojik danışma becerileri konusunda çok iyi donanıma sahip olarak mezun olduğu halde meslek yaşamında sırf sahip olduğu olumsuz kişisel niteliklerinden dolayı psikolojik danışmanlar başarısız oluyor. Çalıştığı ortamda dışlanıyor. Çatışma yaşıyor.
Konuyu fazla uzatmadan kendimce kaleme aldığım psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerini yürüten psikolojik danışmanın kişilik özellikleri sıralayalım.
Psikolojik danışmanının sahip olması gereken kişilik özellikleri ve yapısı
1- İyi bir okuyucu ve okuduğunu değerlendirmeli
2- Kendini tanımalı, kendisiyle ilgili farkındalılık geliştirmeli.
3- Özeleştiriye sahip olmalı.
4- Eleştiriye açık olmalı.
5- Dinlemesini bilmeli
6- Esperiye açık, mizah anlayışına sahip, espri yaparken karşısındaki ile dalga geçmemeli
7- Konuşma becerilerini geliştirmeye açık olmalı.
8- Giyim kuşamı düzenli ve temiz olmalı
9- Bilim adamı düzeyinde olmasa da araştırmayı sevmeli
10- Yazar olacak kadar olmasa da arada yazmalı
11- Psikolojik danışmayı bir yaşam biçimi olarak kabul etmeli ve mesleğine adamalı. Bu şekilde mesleğini daha çok benimseyebilir ve sever
12- Planlı ve programlı olmalı
13- Değişime açık ve yeni şeyler denemekten korkmamalı
14- Alçak gönüllü olduğu kadar mesleğinde kendine güvenmeli
15- Danışmada sonuca gitmede aceleci olmamalı
16- Sosyal olmalı
17- Çalıştığı kurumda ki personelle dialoğu seviyeli ve sürekli olmalı
18- Mesleği ile ilgili yapılan şakalara kızgın tarzda cevap vermemeli. Uygun ve kısa cümlelerle yetinmeli
19- Bulunduğu çevrenin kültürünü tanımalı ve anlayış göstermeli. Çatışma içinde olmamalı.
20- Beslenme alışkanlığı olmalı. Sağlığına itina göstermeli. Yaşam biçimi düzenli olmalı.
21- İçinden gelen bir tebessüme, güler yüze sahip olmalı
22- Bilimsel düşünceye sahip olmalı
23- Problemler karşısında ve problemli kişiler karşısında problem çözme motivasyonuna sahip olmalı.
24- Zaman zaman yaşanabilecek tükenmişliğini fark ederek önlemlerini almalı
25- Her şeyden önce mesleğimi seviyor muyum? Sorusuna yüksek sesle evet demeli.
26- Aksiyon sahibi olmalı. Durağan olmamalı.
27- Servise gelenle görüşürüm, gelmeyenle görüşmem anlayışı olmamalı.
28- Rehberlik servisinden yararlanacak danışanların zaten çekingen yapıda olabileceklerini düşünerek, servise çekecek projeler geliştirmeye çalışmalı.
Yazdığım bu maddeler kendimce sahip olmamız gerektiğini düşündüğüm özelliklerdir. Elbette bunların dışında sahip olmamız gereken başka özellikler de vardır. Bunları yorumlar bölümünde sizlerde ayrıca belirtebilirsiniz.
Alıntı Kaynağı: Özkan Emiroğlu / http://www.aktuelegitim.com