Üsküdar Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Barış Önen Ünsalver, çoğu zaman fizyolojik nedenlerle ortaya çıkan ağrıların psikiyatri ile de çok yakından ilgili olduğunun altını çiziyor.
Ağrı beyinde anlam kazanır
Ağrı ile psikiyatri arasında çok yakın bir ilişki olduğunu belirten Yrd. Doç.Dr. Ünsalver, şunları söyledi:
“Ağrı, insanı rahatsız eden ancak çoğunlukla bedendeki bir tehlikeye işaret eden nahoş bir yaşantıdır. Ağrıya herkesin tepkisi farklıdır, hatta bazen ağrılı bir uyaranı aynı kişi farklı zamanlarda farklı şekilde algılayabilir. Ağrı sinir uçlarınca taşınarak beyine ulaşıp işlenir, değerlendirilip tepki ortaya koyulur, dolayısıyla ağrı beyinde yaşanır ve anlam kazanır denebilir. Ağrının nedeni her ne olursa olsun beyin, ağrının yaşandığı yerdir.
Kronik ağrılar psikolojik olabilir!
Bazen ortada bir sebep yokken kişi ağrı hisseder, bazen ağrılı bir uyarana olağandan fazla ya da az tepki gösterilir ya da bazen ağrıyan yapı ortadan cerrahi olarak kaldırılsa dahi ağrısı hissedilmeye devam edilir. Ağrı ve psikiyatrinin ilişkisine bakıldığında, özellikle kronik ağrılı durumlar psikiyatrik tablolara neden olabildiği gibi bazı psikiyatrik tablolar da ağrı nedenlerinin arasında önemli yer tutmaktadır.
Ağrı davranış değiştiriyor
6 aydan uzun süren kronik ağrılarda kişiler kronik ağrı davranışı sergiler. Ağrının şiddeti, ortaya çıkma sıklığı, süresi ve hastada neden olduğu yeti yitimi derecesine bağlı olarak ağrı davranışı değişir. Kişide gerginlik, uyku bozuklukları, bedenle aşırı uğraşı, hareketlerde ve düşünme hızında yavaşlama, tükenmişlik, cinsel isteksizlik ve toplumdan uzaklaşma gibi belirtiler gözlenir.
Ağrı birçok hastalığı tetikliyor!
Depresyona neden oluyor
Ağrı depresyona neden olabilir. Ağrı aynı zamanda depresyon belirtilerinden biridir. Yaşlılarda yaygın vücut ağrısı depresyonun önemli belirtilerindendir. Çocuklar ve ergenlerde ise karın ağrıları ve baş ağrıları depresyon belirtileri arasında yer almaktadır.
Kaygı bozukluğuna neden oluyor
Ağrı kaygıya neden olabilir. Kaygı da ağrıya neden olabilir. Panik bozuklukta kişi kalp ağrısı yaşamaktadır.
Uykuyu bozuyor
Ağrı uykuyu bozar, uykusuzluğa bağlı yaşanan stres ise ağrıyı daha arttırarak bir kısır döngüye neden olur.
Somatik bozukluklara neden oluyor
Bazen kişi bilinçdışı ya da öncesinde yaşadığı bir ruhsal çatışmayı bedensel belirtilerle dışa vurur.
Feneryolu Polikliniği’nden psikiyatri uzmanı Ünsalver, şu bilgileri verdi:
“Ağrı tedavisinin bir parçası olmalıdır. Ağrı tedavisinde ilaç tedavisiyle birlikte psikoterapinin yeri vardır. Eklektik bir yaklaşım gerekir. İlaçlar beyinde bozulmuş olan kimyasal dengeyi yeniden kurmaya yarar. Psikoterapide, kişiye özel yaklaşımlar kullanılmaktadır.
Ağrının tedavisinde kişiye özel tedaviler
Bu yöntemlerden bazıları şunlardır: Bilinçdışı çatışmalara karşı iç görü kazanmak, stresli durumlarla başa çıkmayı sağlayan beceriler kazanmak, kaygıyla başa çıkmayı ve kaygıyı azaltıcı gevşeme ve duyarsızlaştırma gibi teknikleri öğrenmek, kendini ve bedenini kontrol etmeyi öğreten biofeedback, ağrının anlamını yeniden değerlendirmeyi sağlayan bilişsel terapi ve duyguların dile getirilmesini sağlayan eft...”