Uzman Psikolog Aile Danışmanı Sezen Gündoğan, öfkenin hangi rahatsızlıklara sebep olabileceğini ve öfke durumunda neler yapılabileceğini RotaHaber okuyucuları için kaleme aldı.
Beynimizin bölgelerinden hipotalamus ve limbik sistem içerinde meydana gelen duygu boşalmasına öfke diyoruz. Kişinin yaratılış özelliği, değer ölçüleri, vücudunda bulunan başka hastalıklar, yaş, cinsiyet, yerleşim farklılıkları, fiziki özellikler, kişiye göre varlıkların önem dereceleri, fiziki çevre, trafik, kuraklık, kısıtlamalar, isteklerin geri çevrilmesi vb. gibi birçok sebep öfkenin oluşmasında ve şiddetinde tesirli olabilirler.
Öfke kontrolden çıkıp, beklenmedik yerlerde beklenmedik zamanlarda olumsuz felaketler getirebilir. Öfke doğal olduğu kadar kontrol edilebilirliği önemlidir. Öfke sadece insanlara özgü bir davranış değildir. Doğadaki her canlının bir çeşit duygu boşalmasıdır. Öfke duygumuzu nereye kadar götüreceğimizi, bizler belirleriz. Öfke duygularıyla başa çıkmak için bilinçli ve bilinçsiz yollar kullanabiliriz.
ÖFKEYİ YÖNLENDİRME VE BASTIRMA
Bunlar ifade etme bastırma ve sakinleştirmedir. Öfkeyi saldırganlıkla değil de sözlü olarak konuşarak ifade etmek en doğru yoldur. Bunu yapabilmek için, istediklerimizin ne olduğunun farkına varmalı, karşımızdakini incitmeyecek bir şekilde aktarmalıyız.
İkinci yol ise öfkeyi bastırmaktır. Öfkelendiğinizde kızgınlığınızı içinizde tutup düşüncenizi değiştiriyor iseniz bu yolu kullanıyorsunuz demektir. Bu bazen işe yarasa da sürekli olarak bu yolu kullanmak, çok sağlıklı olmayabilir. Öfkelenmek sinirlenmek de doğru şekilde ifade edilmez ise, bir süre sonra bu duygu kişinin kendisine döner ve yüksek tansiyon, psikolojik rahatsızlıklar (ülserler, alerjiler, kalp krizleri vb.) sorunlara yol açabilir.
Öfke yaşadığınızda kendinizi sakinleştirmeye çalışmak, üçüncü seçeneğinizdir. Nefes alıp verişlerinizi, kalp atış hızınızı kontrol ederek, kendinizi fizyolojik olarak sakinleştirip, içinizdeki öfke duygusunu azaltabilirsiniz
KIZDIKLARINIZI DEĞİŞTİREMEZSİNİZ
Öfke yönetimin amacı öfkenin yaratmış olduğu duygusal fiziksel zararları kontrol altına almaktır. Siz de kızgınlığa yol açan insanları, olayları yok edemezsiniz; onlardan kaçamazsınız; onları değiştiremezsiniz. Yapabileceğiniz tek şey bu insanlar ya da olaylar karşısında gösterdiğiniz içsel ve dışsal tepkilerinizi kontrol edebilmek, onları yapıcı bir şekilde yönetebilmektir.
Eğer kontrolü kaybettiğiniz oluyorsa ya da kaybedeceğinizden korkuyorsanız uzman desteği almak olası sorunları önlemek adına faydalı olacaktır.
Hangi yöntemleri uygularsak öfkemizin taşmasını önleyebiliriz?
Gevşeme:
Öfkelendiğinizi hissettiğiniz anda derin nefes alın, sakinleştirici durum ve manzaraları zihnimizde hayal ederek canlandırmaya çalışın. Bu sakinleşmemize yardımcı olur.
Deneyebileceğiniz bazı basit yöntemler şunlardır:
Karnınızı dolduracak şekilde derin nefesler alın; göğsünüzün üst kısmıyla nefes almanız sizi rahatlatmaz. Nefes alıp verdiğinizde göğsünüz değil, karnınız şişmelidir. Nefeslerinizi alırken, kendi kendinize tekrar Gevşe!” ya da “Sakin ol!” diyerek telkinde bulunun
Düşünceleri değiştirme:
Öfkeli insanlar öfkelerini bağırarak ve küfür ederek ifade etmeye çalışırlar. Kızgın olduğumuz zaman genellikle, olayları istemeden abartılı ve çarpıtılmış olarak algılarız Bu tür düşüncelerinizi fark edin ve oluşma halinde engel olun. Mantık öfkeyi yener, çünkü öfke haklı bir nedene bağlı olsa da, çok çabuk mantık sınırlarını aşabilir. Bu yüzden öfkelendiğinizi hissettiğinizde düşünerek olumsuz hisleri mantığınız ile yenmeye çalışın.
Uzm. Psikolog –Aile Danışmanı
Sezen GÜNDOĞAN
www.sezengundogan.com
info@sezengundogan.com
Kaynak: www.rotahaber.com