Aktüel Psikoloji / Haber Merkezi
Sahura bağlı olarak uyku düzenin değişmesi, Ramazan’da uyulması gereken sağlıklı beslenme kurallarına bağlı kalınmaması ve uzun saatler süren açlık… Tüm bunlar Ramazan ayında baş ağrısının artmasına neden olan başlıca nedenler. Normal zamanlarda baş ağrısı şikayeti ile karşılaşmayan kimselerde bile Ramazan ayında bu rahatsızlık görülebilirken migren hastalarında baş ağrıları dayanılmaz bir hal alabiliyor. Memorial Hastanesi Nöroloji Bölümü’nden Uz. Dr. Abdullah Özkardeş, “Oruç ve baş ağrısı ilişkisi” hakkında bilgi verdi.
Ramazan’ da baş ağrıları artıyor
Ülkemizde Ramazan ayında nöroloji polikliniklerine ve acil servislere, migren krizi nedeni ile başvuruların arttığı bilinmektedir. Aç kalmanın, öğün atlamanın veya oruç tutmanın, beyindeki hangi mekanizmayı tetiklediği bilinmemektedir. ABD’de 28 milyon migren hastası olduğu tahmin edilmektedir. Bunların yüzde25’inin yani 7 milyonunun açlıkla veya öğün atlama ile nöbetlerinin başlayabildiği bulunmuştur. Birçok hasta aç kalmanın migren krizine yol açtığını söylemektedir.
Beslenmeye dikkat etmek önemlidir
Migrenin uzun yıllar sürecek ve ilaç kullanmayı gerektirecek bir hastalık olabileceği ve bu ilaçların ciddi yan etkilere neden olabileceği düşünülürse, migren atağını engelleyebilmek önem kazanmaktadır. Eğer migren ataklarını tetikleyen bir gıda varsa, ondan kaçınmak gereklidir. Beslenmeye dikkat etmek önemlidir. Eğer bazı gıdaların ağrıyı tetiklediği belirlenmişse ondan kesinlikle kaçınmak gerekir. Açlık migreni başlatabiliyorsa, düzenli bir şekilde sık küçük öğünler alınmalıdır. Bu nedenle açlığın tetiklediği migren ağrıları olan hastaların oruç tutmaları sağlıkları açısından sakıncalıdır. Oruçlu iken ağrıyı çekmenin yanında, gerekli tedavinin yapılamaması da ayrı bir konudur. Oruçlu iken yaşanılan migren ağrısının maluliyeti, normal zamanda olabilecek migrenin maluliyetinden daha fazla olacaktır. Açlık ile migreni etkilenmeyen hastaların oruçlu olmaları problem yaratmaz.
Ağrı sırasında bulantı da olabilir
Baş ağrıları insanlığın en büyük problemlerinden biridir. Her insan hayatı boyunca en az 3 kez şiddetli baş ağrısı yaşamaktadır. Baş ağrıları, geniş bir hastalıklar grubudur ve birçok türü bulunmaktadır. Migren ve gerilim tipi baş ağrıları, 2 önemli ve sık grubu oluşturmaktadır.
Migren erkeklerin yüzde 6 ve bayanların yüzde18’inde görülür. Migren, ataklar halinde gelen, saatlerce sürebilen, genellikle başın bir tarafını tutan ve zonklayıcı tarzda ağrıya neden olan bir hastalıktır. Ağrı sırasında bulantı olabilir. Ayrıca hastalar ışığa, gürültüye ve kokulara karşı hassas olabilirler.
Migren atağını başlatabilen veya atak geçirme riskini artıran bazı özel durumlar vardır. Bunlara migren tetikleyicileri denilmektedir. Bunlar migrenin nedeni değildirler, fakat migrene neden olan sinir sistemi olaylarını aktif hale geçirirler. Her migren tetikleyicisi, tüm hastalarda ağrıya neden olmazlar. Aynı hastada da aynı faktör her zaman ağrıyı başlatmayabilir. Baş ağrısı günlükleri tutarak, bu tetikleyici faktörleri belirlenebilir. Eğer bir tetikleyici belirlenebilmişse, ondan kaçınarak atak riskini azaltmak mümkün olabilecektir.
Migren tetikleyiciler:
Kategori | Tetikleyici | Örnek |
Diyet | Öğün atlama/oruç | Çikolata |
İlaçlar | Nitroglycerine | |
Kronobiyoloji | Uyku tarzında değişiklikler | Uyuklama Çok az uyku |
Çevresel | Hava değişiklikleri | Aşırı sıcak/soğuk |
Parlak ışıklar | Büro ışıkları | |
Koku | Parfümler, Kimyasallar | |
Hormonal | Östrojen seviyesindeki değişiklikler | Adet görme Hormon tedavisi Doğum kontrol ilaçları |
Stres | İş, aile | Evlilik, Çocuk sahibi olma, Ölüm, Mali problemler |
Stresin azalması | İşten uzaklaşma | Hafta sonu, Tatil, Stresli bir işin sonlanması |