FATMA KARAMAN / STAR GAZETESİ
fkaraman@stargazete.com
Sadece tiryakilerin değil pasif içicilerin de sağlığını tehdit eden sigaradan kurtulmanın yolu öncelikle karar vermekten geçiyor. ‘Sigarayı bırakacağım’ dedikten sonra işiniz daha kolay. Çünkü bu konuda size destek olabilecek onlarca yardımcı yöntem var. Nikotin sakızından hipnoza, akapunkturdan biorezonans terapiye, sigara bırakmaya yardımcı yöntemleri araştırdık
Tarihçesi Avrupalı kaşiflerin Kuzey Amerika’ya gidip yerli halkla barış çubuğu tüttürmesine kadar eskiye dayanan sigara, günümüzde bir iyi niyet davranışından çıkıp ölümlere yol açan hastalıkların başlıca sorumlusu olarak görülüyor. Sigara içenlerin çoğu, sigaranın sağlığa zararlı olduğunun bilincinde. Ancak sigara tiryakilerinin farkında olmadığı şey ise sigaranın, duyguları ve davranışı etkileyen kimyasal maddeler içeren bir alışkanlık olduğu... Yapılan araştırmalar tiryakilerin yüzde 80’inin sigarayı bırakmak istediğini ve hatta tiryakilerin üçte birinin en az üç kez ciddi anlamda bırakma çabası gösterdiğini ortaya koyuyor. Buna karşılık sigara alışkanlığından 60 yaşından önce kurtulma oranı yüzde 50’lerin üstüne çıkamıyor. Yani sigarayla tek başına mücadele etmeye kalkışanlar, genelde çok fazla yol alamıyor. Oysa profesyonel yardım alanlarda bu oran yüzde 35’lere kadar çıkıyor.
Milyonlarca kişinin sağlığını tehdit eden ve tüm kanserlerin yüzde 30’ undan sorumlu olan sigarayı bırakmak sanıldığı kadar zor değil. Birbiri ardına çıkan yeni yöntemlerle sigarayı bırakmak isteyenler bir haftadan üç aya kadar mutlu sona kavuşabiliyor. Nikotin yoksunluk belirtilerinin azalmasını sağlayan polikliniklerine başvuran her tiryakiye uygun bir tedavi seçeneği sunuluyor. Nikotin sakızları ve bantlarından burun spreyine, ilaçlara kadar sigarayı bırakmada yardımcı pek çok tedavi alternatifi mevcut. Tüm tedavilerin temeli ise vücuttaki nikotin yoksunluğunu kaldırmaya dayanıyor. Sigarayı bırakmaya yardımcı yöntemler farklı olsa da bütün uzmanlar ise tek bir noktada birleşiyor: Kişinin sigarayı önce kafasında bitirmesi şart.
DOZAJI İYİ AYARLANMALI
Tiryakilerin başvurduğu sigara bırakmaya yardımcı yöntemlerin başında nikotin replasmanı (yerine koyma) geliyor. Sakız ve bant şekillerinde uygulanan bu yöntemde tiryaki ihtiyaç duyduğu nikotini bant ya da sakızdan alıyor. Bağımlılık yapan nikotinin, kişinin sigarayı bırakmasını engelleyen en önemli faktör olduğunu söyleyen AMATEM (Alkol ve Madde Bağımlılığı Araştırma ve Tedavi Merkezi) Uzman Doktoru Metin Eser ‘Nikotin bandından sigara içimiyle alınan nikotin miktarının yüzde 50’si organizmaya geçiyor. Nikotin bandını, kullanılan sigara miktarına göre ayarlıyoruz. Çünkü düşük veya yüksek dozdaki bantları kullanmak gereksiz risklere yol açar’ diyor. Nikotin bantlarının bağımlılık şiddetine göre 4-8 hafta arasında kullanıldığını ve başarı oranının yüzde 30-40 arası olduğunu söyleyen Eser sakızda doz ayarlanmasının zorluğundan dolayı konsantrasyon kaybı ve terleme gibi yan etkilerin ortaya çıktığını hatırlatıyor.
YÜZDE 100 GARANTİLİ DEĞİL
Birçok Avrupa ülkesinde uzun yıllardır bağımlılıktan kurtulmak için kullanılan bir depresyon ilacı da son dönemde Türkiye’de kullanılan sigara bırakma yöntemlerinden... Tıpkı diğer yöntemlerde olduğu gibi bu ilacın da sigarayı yüzde 100 bıraktırdığını söylemek imkansız. Yardımcı yöntemlerden sadece biri olan ilaçla tedavide tiryaki kullandığı sigara miktarını yüzde 30-40 oranında azaltabiliyor. Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nden psikiyatr Ekrem Cüneyt Evren ‘İki ay süren bu ilaç tedavisi sırasında tiryaki ilk 10 gün sigara içebiliyor. 10’uncu günden sonra sigarayı bırakıyor ya da azaltıyor ama ilaca devam ediyor. Beyinde nikotin reseptörlerini (alıcılarını) doyuran ilaç, bıraktıktan sonraki dönemde tiryakide nikotin alıyormuş etkisi veriyor’ diyor.
Tiryakilikten kurtulmak isteyenlerin başvurduğu hipnoz yöntemini uygulayan hipnoterapi uzmanı doktor Ali Eşref Müezzinoğlu ‘Transa geçen tiryakilere uyku halinde çeşitli telkinlerde bulunulup öneriler yapıyoruz. Olumlu ve ya olumsuz fotoğraflar gösterilip psikolojik yönden sigaranın zararları konusunda beyne veriler işlemeye çalışıyoruz. Mesela ‘Sigara insanı gevşetip, rahatlatır’ düşüncesi yerine ‘Sigara hastalık ve rahatsızlık demektir’ fikrini aşılıyoruz. Sigara kullanma alışkanlığı zihinden silip atmak için hipnoz iyi bir araçtır’ diyor. Müezzinoğlu sigarayı bırakmada 3-5 seans hipnozla yüzde 90’lara varan oranda başarı sağladıklarını iddia ediyor.
Kilo alma, sinirlilik yaşanmıyor
1970 yılından bu yana Avrupa’da ağrı tedavisinde uygulanan Biorezonans terapi yönteminin, bir süre önce sigarayı bırakmaya yardımcı olduğu da ortaya çıktı. Yaklaşık dört yıldır ülkemizde de uygulanan yöntemin, 45 dakikalık tek seansla sigarayı bıraktırdığını iddia eden BioPlus Terapi Merkezi Terapi Uzmanı Tamer Üstüner ‘Biorezonans, maddelerin çevrelerine yaydığı mikro elektromanyetik titreşimlerinin ya da vücudun kendisinden alınan elektromanyetik bilginin tedavi amaçlı kullanılmasıdır. Biz de son içtiğiniz sigaraya ait frekansların aynı etkiyle ters frekansa dönüştürülerek siliyoruz. Tedavi sonrası tiryakilerde, tıpkı sigara içmeyen kişilerde olduğu gibi sigara artık yabancı bir madde olarak algılanıyor. Sigarayı bıraktıktan sonra kilo alma, aşırı sinirlilik, uyku bozukluğu gibi gerilimler de yaşanmıyor. Başarı oranımız yüzde 92’dir’ diyor.
İçinde nikotin yok
TİRYAKİLİKTEN kurtulmaya yardımcı ürünlerden Smoke Patch Sigarayı Bırakma Bandı, yüzde 100 doğal bileşenleriyle vücuttaki nikotin alıcı hücrelere nikotinin sağladığı hissin aynısını sağlıyor. Yani sigara içmeden nikotin gibi etki ediyor. Böylece kişinin daha az sigara arzulanmasını sağladığı iddia edilen ürün nikotinin geri atımı sırasında oluşan sinirlilik, endişe, aşırı yeme isteği ve mutsuzluk gibi sorunları yaşamamasına da yardımcı oluyor. Smoke Patch Sigarayı Bırakma Bandı’nı nikotin bantlarından ayıran en önemli özelliği nikotin ya da diğer uyuşturucu maddeler içermeyen, bitkisel formüllü oluşu...
Hormonları uyarıp düzenliyor
Akupunktur tedavisiyle sigarayı bırakma oranının yüzde 90-95’lere çıktığı iddia ediliyor. Ancak bu yönteminde hiçbir garantisi yok. Akupunktur Derneği Genel Sekreteri Dr. Murat Topoğlu yöntemin sigarayı bırakmaya nasıl yardımcı olduğunu şöyle anlatıyor: ‘Beyinde serotonin ve endorfin adı verilen iki hormon bulunur. Bunlar rahatlık, huzur gibi duygularla ilgilidir. Normalde mutlu bir haber alınca ya da çikolata yiyince, bir yeriniz acıyınca bu hormonların düzeyi yükselir. Sigara içenlerde serotonin - endorfin salgılama işini sigara üstlendiğinden vücut otonomisini kaybetmiştir. Akupunktur tedavisi beyni yeniden sigaraya gerek duymadan bu hormonları salgılaması için uyarır ve beyin eski otonomisini kazanır.’