Bilimin amacının; tek tip insan veya mükemmel insan oluşturmak değil daha sağlıklı bir nesil çıkarabilmek olduğunu belirten ve gen haritalanmasının teknoloji ile mümkün hale geldiğini vurgulayan Tıbbi Genetik Uzmanı Dr. Gülay Özgön, genetik çalışmalarda gelinen noktayı anlattı: "Genom Projesi olarak da adlandırılan gen haritalanması ile daha sağlıklı nesiller için daha geniş kapsama genetik tarama kapsama şansı oluştu fakat bununla birlikte bir çok etik problem de gündeme geldi. Çünkü hiçbir insan mükemmel bir genom içermiyor. İnsanın eksiğiyle fazlasıyla bir bireydir. Eğer genom projesi hayata geçerse tek tip insan oluşturmaya doğru gidilebilir. Yeni gelişen teknolojilerle belki beş yıl sonra bütün genomu taramak ve bunun datasını değerlendirmek şansına sahip olunacaktır. Aslında buna doğru adımlar atılıyor, bilim isterse mükemmel insanı çıkarabilir.
Genetik hastalığı olan bireylerin veya genetik testinde taşıyıcılık çıkan bireylerin hastalıklarıyla ve taşıdığı risklerle ilgili bilgilendirilmesine 'genetik danışma' denir. Bütün genlerin fonksiyonları bilindiği için gen haritası yapılsa bile hangi değişimin neye yarayacağı ya da yol açacağı bilinmediği için istenmeyen tablolar oluşabilir. Genetik testler yalnızca hastalıklar için kullanılmaya niyet edilse ister istemez herkes tarafından kullanılacaktır. Bununla birlikte mükemmel ırk da yaratılmaya çalışılacaktır. Temennimiz genetikte yeni teknolojilerle birlikte etik kurallara uyulmasıdır.
GENETİK TEST NE ZAMAN YAPILMALI?
Genetik test gerektiğinde yapılmalı, doğru yorumlanmalı, hastaya doğru şekilde aktarılmalıdır. Yalnızca genetik test yapayım, yaptırayım isteğiyle genetik testten fayda görülmeyeceğini biliyoruz. Genetik testi özellikle aile hikayesi olduğu durumlarda -ailede herhangi bir hastalık varsa- herhangi belirgin bir özellik yaşamı zorlaştırdığı için çözüm arandığında yaptırılmalıdır. Daha sağlıklı nasıl yaşayabilirim demek için genetik test yaptırmamalıdır. Genetik testlerin istemi ve yorumlanması bir doktor tarafından olmalı, herkese her genetik test uygulanmamalıdır. Çünkü test sonuçları bazen kişi de gereksiz stres kaynağı oluşturabilir.
HİÇBİR İNSAN MÜKEMMEL GENE SAHİP DEĞİL
Daha sağlıklı nesiller için daha geniş kapsama genetik tarama kapsamı olabilir. Avrupa'da bir çok merkezde evlenme çağındaki insanlara kadın doğum uzmanına gittiğinde ülkesinde sık rastlanan genetik hastalıklara karşı taşıyıcılık testler yaptırılmaktadır. Bu çok sayıda etik problemlerin gündeme gelmesine sebep olabilir. Çünkü bütün hiç bir insan mükemmel bir gen haritasına sahip değildir. Tüm insanlar eksik ya da fazla gen haritasına sahip bir birey olarak dünyaya gelir. Bu test sonuçları doğrultusunda var olan değişiklikler tamamen kısıtlanıp tek tip insan oluşturmaya doğru gidilebilir."