ESRA TÜZÜN / SABAH
Küçük yaşlardan itibaren bir mesleği kendilerine hedef seçen gençler, okul hayatları boyunca bu hedef doğrultusunda çalışıyor. Bu da ÖSS sınavında, diğerlerine oranla daha başarılı olmalarını sağlıyor..
Ergenliğe giren çocuğun sınav başarısı düştüyse ne yapmak lazım?
Ergenlik sınav başarısını etkiler. Önce, neden sınavda başarılı olamadığı araştırılmalıdır. Bu dönemde aile bireyleri; ergenle çok fazla çatışma yaşamamalı, onu dinlemeye ve anlamaya çalışmalı, yaptığı hatalardan dolayı aşırı tepki verme, kıyaslama ve eleştirilerden kaçınmalıdır. Olabildiğince 'ben' dilini kullanmalı, yaşanan olumsuz durum karşısında kendi hislerinizi anlatmalısınız. Unutmayın ki bu, hayat boyu süren bir dönem değildir. Sabır ve sağduyu ile yaklaşarak bu süreci en az hasarla atlatmanızda fayda vardır.
BİR HEDEFİ OLSUN
* ÖSS sınavına hazırlanan gençler çalışma isteğini yitirmişse, aileler onları nasıl motive edebilir?
İsteksizliğin yenilmesi hiç de kolay değildir. Ona bir hedef koyun. Örnegin bir meslek hedefi koymasını sağlayın. Çocuğun daha altıncı sınıftan itibaren bu hedefini belirlemesi gerekir. "İleride şunu olmak istiyorum" demeyen çocuk başarısız olur, çalışmak istemez. Haftanın en az 4-5 günü düzenli çalışması gerekir. Yapamıyorsa, haftada birle başlasın. Ailenin eleştirisi ve mutsuzluğu çalışma isteğini düşürür. Onu duymayın, dinleyin. Ona değer verdiğinizi açık açık söyleyin. Konuşurken beden dilinizi de kullanın. İsteksizliğinin nedenlerini onunla konuşun. Sürekli yaptığı hataları değil, yapabildiği başarıları vurgulayın. Öğüt verici, "Benim zamanımda şöyleydi. Ben şunları yaptımgibi cümleler kurmayın.
* Ortaokulda başarısız olan bir çocuk, lisede de aynı performansı mı gösterir?
Çocukta hafif düzeydeki zihinsel gerilik veya öğrenme sorunu varsa, lisede çok başarısız olabilir. Ama çocuğun zekasında sorun yoksa, orada ailenin tutumu devreye girer. Lise başarısızlığı aile kaynaklıdır.
* Ergenlik dönemindeki gençlerin, sınav stresini yenmeleri için ne yapmaları gerekir?
Yaşanılan stresi farklı yönlere kanalize etmeye, özellikle aile içi iletişimi daha etkin hale getirmeye çalışın. Görsel şekilde öğreniyorsa, küçük notlar çıkartması lazım. Sınav öncesi planlı ve programlı çalışmaya odaklanmalı. Yapabileceğine inanmalı. Motivasyonunu artıracak yöntemler bulmaya çalışmalı. Daha önceki başarılarını düşünmeli ve bu başarıları kazanırken uyguladığı stratejileri gözden geçirmeli. Stres yönetimini öğrenmeli. Sınava, önyargıyla girmemeli. Gevşeme egzersizlerini öğrenmeli ve sınav öncesi aşırı fiziksel aktivitelerden kaçınmalı.
ETKİLİ ÇALIŞMAK ŞART
Çok çalışmak sınav başarısı getirir mi?
Hayır. Önemli olan etkili ve kaliteli çalışmaktır. Hedefe yönelme başarıyı getirir.
Aileler çocuğun dersi bildiğini ama sınavda başarılı olamadığını düşünüyorsa ne yapmalı?
Sınav korkusuna karşı alıştırmalar yaparak aşama aşama üstüne gidin. Bu süreçte aşağılama, kızma, zorlama yapmayın. Küçük küçük adımlarla korkunun üzerine giderek onu yenmesi konusunda ikna etmeye çalışın. Başarılarını vurgulayıp, kendine güvenini destekleyin. Korkma esnasında aşırı kollayıcı tutumdan sakının. Onunla, korkunun aşılabilirliği üzerine konuşun. Ama sürekli bu konudan bahsedip, korkusunu da pekiştirmeyin. Eğer çocuğunuzdaki korkuyu bu aşamalara rağmen yenemiyorsanız, mutlaka bir uzmandan destek alın.