Kendinizi gevşemiş mi hissediyorsunuz? Bağışıklık sisteminize teşekkür edin! Bir araştırmada, vücudumuza giren mikroplarla mücadelenin başını çeken mast hücrelerinin anksiyeteyi yatıştırmaktan da sorumlu olduğu gösterildi.
Mast hücrelerinin bölünmüş bir kişilikleri vardır! Genel olarak mikroplara saldıran ilk hücreler onlardır, ayrıca diğer bağışıklık hücrelerinin kontrolünden ve koordinasyonundan da sorumludurlar. Fakat aynı zamanda vatan haini olabilecekleri de görülmüştür. Belirli tozlar ya da maddeler karşısında histamin ve diğer bazı kimyasalların salıverilmesini sağlamakta ve alerji ya da astıma sebep olabilmektedirler. Yine aterosklerozis, romatoid artrit, otizm ve migren gibi çeşitli farklı hastalıkların ortaya çıkmasında da rol aldıkları bilinmektedir. Her ne kadar mast hücrelerinin büyük kısmının işlevleri bilinse de beyinde bulunan bazılarının ne işe yaradıkları tam olarak bilinmemektedir.
Bu konuyu araştırmak üzere Columbia Üniversitesi’nden nörobilimci Rae Silver ve meslektaşları mast hücreleri olmayan farelerle bir dizi davranış deneyi gerçekleştirmişlerdir. Bilimciler, farelerin hava püskürtülmesi, koku ya da gürültülü bir sesli uyaran gibi uyaranlar karşısında verdikleri tepkileri ve ne kadar hareket ettiklerini ölçmüşlerdir. Fareler beklenen normal davranışlarının dışına sadece anksiyeteli oldukları zaman çıkmaktadırlar. Örneğin mast hücreleri olmayan farelerin kontrollere göre anksiyete yaratması beklenen açık alanlara çıkmadan önce ortalama 80 saniye daha fazla durakladıkları görülmüştür. Proceedings of the National Academy of Sciences dergisinde 2008 yılında yayımlanan makaleye göre, mast hücreleri olmayan fareler, labirentin bilmedikleri alanlarını keşfetmek konusunda da daha gönülsüz davranmaktadırlar.
SAKİNLEŞTİRİCİ ÜRÜNLER
Bilimciler benzer sonuçların mast hücreleri bulunan kontrol grubu farelerine, bu hücrelerin normalde dolaşıma saldıkları kimyasalların salıverilmesini engelleyen kromolin adlı bir madde verildiğinde de ortaya çıktığını bulmuşlardır. Kromolin kan dolaşımı yoluyla beyine giremeyen bir maddedir ve farelere karın bölgesinden verildiğinde bu etki gözlenmemektedir. Beyine doğrudan uygulandığında ise fareler sinirli hale gelmektedir.
Silver, mast hücrelerinin hangi ürünlerinin beyni sakinleştirdiğinin tam olarak bilinmediğini söylemektedir. Her ne kadar önceki çalışmalar hangi reseptörlere etki ettiğine bağlı olarak histaminin anksiyeteyi artırabileceğine işaret etmekteyse de, adaylardan biri histamindir. Mast hücreleri ayrıca duygudurum düzenleyici bir molekül olan serotonini ve daha başka pek çok kimyasalı üretmektedirler.
İnsan beynindeki hücreler üzerinde çalışmak güç olduğundan mast hücrelerinin anksiyete bozukluklarındaki rolünün belirlenmesi zor bir hedef gibi görünmekle birlikte, alerji ya da mastositozisi bulunan hastalarda yapılacak çalışmalardan ipuçları elde edileceği düşünülmektedir.
BİRGÜN GAZETESİ