Kurban kesimini çocuklarına izletmek isteyen ailelerin, bu konuda çocuklarını görecekleri görüntüler hakkında önceden hazırlamaları gerektiğini belirten Memorial Antalya Hastanesi Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Bölümünden Dr. Humen Can Elmi, çocuk istiyorsa kurban kesimini uzaktan izletilmesinin uygun olacağını söyledi.
Elmi yaptığı yazılı açıklamada, kültürel gelenekleri çocuklara anlatırken ailelerin ön hazırlık yapmaları gerekebildiğine işaret etti. Günümüzde, eskiye oranla çocukların kesici aletleri görmelerinin ve kurban kesimini izlemelerinin çok daha azaldığını ve farklı anlamlar kazandığını kaydeden Elmi, kültürel gelenekler uygulanırken çocuğun psikolojisini de göz önüne alarak hareket etmenin uygun olacağını belirtti.
Eti kasapta bile görmeyen, soslanmış, işlenmiş ürünleri marketlerde gören insanlar için doğal bir yaşantı da olsa kesmenin, öldürmenin, kan akıtmanın, parçalamanın, pişirip-yemenin son derece uzak olduğunu vurgulayan Dr. Elmi, şunları söyledi:
''Kurban kesim törenini çocuklarına izletmek isteyen ailelerin, bu konuda çocuklarını görecekleri görüntüler hakkında önceden hazırlamaları gerekir. Eğer çocuk istiyorsa uzaktan izleyebilir. Bu bazen bir güç-dayanıklılık gösterisi olarak, kendini ispat için yapılabilir. Babasından görsün, gerçekleri bilsin, ileride o da yapacak diye çocuğu zorlamak tüm hayatı etkileyen üzücü anılara sebep olabilir. Kanlı görüntülere ve kesici aletlerin kullanımlarına alışkın olmayan bir çocuğa, kesim anında hayvanı yakından izletmek; kanı, çıkan hırıltıyı, kokuyu, ölürken ayaktaki seğirmeyi göstermek-yaşatmak, kurbanlıktan yerken veya yedikten sonra (Bak senin beslediğin kuzuyu yedik) gibi ifadeler kullanmak, kurbanın kanını alnına sürmek çocukta psikolojik sorunlar yaratabilir.
Normal et yemesine rağmen kurban eti yiyemeyen, çiğ et kokusundan rahatsız olan, ete dokunamayıp, kesemeyen, hatta hiç et yiyemeyen veya sadece yemeklere kıyma formunda katılırsa yiyen insanlar hiç az değildir. İstemeden de olsa bu yaşantılara şahitlik edenlerde, et yememe, yemek yememe, aileye yapışma, çeşitli korkular, nefes alamama, ağlamalar, uykuda sıçrama-sayıklamalar olabilir. Sıcak, yumuşak davranıp, soru sormasına müsaade etmek, güven vermek yararlı olacaktır.''
ÇOCUĞUNUZUN KİŞİLİĞİ OLUMSUZ ETKİLENEBİLİR
Kurban kesiminin kanlı bir süreç olduğu için çocukların alışık olduğu görüntüler olmadığını kaydeden Elmi, bu nedenle Kurban Bayramı boyunca çocukların oldukça hassas olan psikolojilerinin bozulmaması için anne babaların bilinçli olması gerektiğine işaret etti.
Asıl üzerinde durulması gereken konunun Kurban Bayramı’nın sosyal boyutu olduğunu ifade eden Elmi, çocuklara, fakir insanların bu bayramda et yeme olanağına kavuştuğunun anlatılabileceğini belirtti. Dr. Elmi, yine paylaşmanın, büyükleri saymanın, tanımasalar bile insanlarla bayramlaşıp-selamlaşmanın, çocukları sevindirmenin, çocuklara asıl öğretilecek konular olduğunu kaydetti. Küçük yaştaki çocuğun manevi ve dinsel öğeleri pek de anlayamadığı bir dönem olduğunu anlatan Elmi, şunların altını çizdi:
ABARTMADAN VE KAFASINI KARIŞTIRMADAN ANLATMAK GEREK
''Çocuklar, kurbanın sevap kazanmak için yapıldığını anlayamazlar. Anlar gibi görünebilir ancak bilinçaltında sürekli olarak karşılaştığı bu travmayı açıklamaya çalışabilirler. Kurban Bayramında alışkın olmayan çocuğunuzun psikolojisini korumak için bunlara dikkat edin. Kurban kesme geleneğinin nereden geldiği, çocuğa bir öykü ile abartmadan ve kafasını karıştırmadan anlatılmalıdır. Kestiğiniz kurbanın kanlı kısımlarının bahçenizde ve kurban kesiminin yapıldığı alanlarda çocuklarınız tarafından görülmesini engelleyin. Hayvanın ölüm anını gören çocuk bundan psikolojik olarak etkilenecektir. Çocuklara yaşlarına uygun olarak ölüm konusunda bilgi verilmelidir. Bu bilgiyi verirken çocuğa yalan söylememeli, korkutmamalı ve dalga geçilmemelidir. Çocukların, kurbanlıkla uzun süreli ve sevecen bir yakınlık kurmalarına izin verilmemelidir. Çocuk eğer kurban kesme günü veya ertesi günlerde et yemek istemezse zorlamayın. Kısa süreli ağlama, iştahsızlık ve uyku problemleri yaşayabilirler. Böyle durumlarda bir uzmana başvurmak faydalı olacaktır.''
NTV ve Ajanslar