Test, kalp hastalığına ait belirgin yakınması olmayan, ancak buna yol açabilecek sigara, yüksek kolesterol, şeker hastalığı, şişmanlık, yüksek tansiyon, aile öyküsü gibi risk faktörleri taşıyan kişilerde koroner arter hastalığı ve kalp krizi gelişme riskini erken dönemde ortaya koyuyor. Anadolu Sağlık Merkezi’nden Radyoloji Uzmanı Dr. Kutlay Karaman, Türkiye’de ve dünyada ölüm nedenlerinin başında gelen kalp krizi riskinin önceden belirlenebilmesini sağlayan kalsiyum skorlama testi ile ilgili merak edilen soruları yanıtladı.
NASIL YAPILIR?
Test, son derece basit bir şekilde ve hastaya zarar vermeden 20 saniye (bir nefes tutma süresi) kadar kısa bir sürede tamamlanıyor. Tetkik sırasında hastaya ağızdan veya damardan hiçbir ilaç verilmiyor. Çekimden sonra damarlarda saptanan kalsiyum miktarı radyologlar tarafından bilgisayarda ölçülüyor. Toplam yarım saat gibi kısa bir sürede test tamamlanıyor. Cihazın bir başka özelliği de MR’da olduğu gibi hastanın kapalı bir mekanda olmaması ki, bu da hastayı da korkutmayan rahat bir sistem.
ANJİYONUN YERİNİ TUTAR MI?
Gerek tanı koymada, gerekse hasta takibinde son derece önemli ve yararlı olan bu yöntem kesinlikle koroner anjiyografinin yerini tutmuyor. Ancak kalsiyum skorlaması, belki büyük popülasyonda koroner anjiyografi gereksinimlerini azaltacak bir yaklaşım olabilir. Zaten koroner anjiyografi bugün artık girişimsel bir yöntem olduğu için, çoğu kez tanı koymaktan ziyade, tanı konmuş hastaya uygulanacak by-pass, balon, stent gibi girişimler için anatomik yol gösterici olarak kullanılan bir ileri yöntem. Dolayısıyla, koroner anjiyografi zaten kendi sahasında ‘altın standart’ olan bir yöntem ve bunlar birbirinin yerini tutmaz. Biri tamamen risk değerlendirmesidir, diğeri tanı ve tedaviye yol göstericidir.
NE ZAMAN YAPILIR?
Koroner anjiyografi ile koroner damar içi görülebiliyor ama bu yöntem ancak tedavi ihtiyacı gösteren hastalarda kullanılıyor. Yani koroner anjiyografi by-pass, balon gibi koroner yetersizliği konusunda çok önemli delilleri olan, hatta tanısı konmuş hastalarda sınırlı sayıda yapılan girişimsel bir operasyon. Bunun için girişimsel olmayan, hastaya zarar vermeyen, çok pahalı olmayan tetkiklere ihtiyaç duyuluyor. İşte bu noktada gerek hekime, gerekse hastaya önemli kazanımlar sağlayan ‘Koroner kalsiyum skorlama’ işleminden bahsedebiliriz.
KİMLERE UYGULANABİLİR?
Kalsiyum skorlama doğru hasta seçildiği taktirde oldukça başarılı sonuçlara ulaşılan bir tarama yöntemi. Ateroskleroz gibi ilerleme eğilimi olan bir hastalık için de kalsiyum skorlaması hasta takibi açısından son derece önemli. Ayrıca bu yöntem koroner yetersizlik açısından elimizde bazı şikayetler ve bazı risk faktörleri bulunan, bir yön belirlemek için ilave bir unsura ihtiyaç duyduğumuz orta popülasyonda da oldukça önem kazanıyor.
NTV