İstemsiz idrar kaçırma sosyal veya hijyenik problem oluşturan bir durumdur. Çok az idrar kaçırma bile kimi zaman hastanın sosyal hayatını etkileyebilir. Kadınların yarısı hayatlarının bir döneminde idrar kaçırma problemi yaşarlar.
25-50 yaş kadınlarda idrar kaçırma görülme sıklığı yüzde 10-30 arasında bildirilmektedir. Bu oran 50 yaş üzerinde ise yüzde 40 civarındadır. 60 yaş üzerinde kadınlarda idrar kaçırma erkeklerin 2 katı oranında görülür.
İdrar kaçırma çok farklı nedenlerle olabilir. Kadında en çok stress tip idrar kaçırma görülür (Yüzde 46). Bu tip idrar kaçırma karın içi basıncının arttığı durumlarda (hapşırma, öksürme, ıkınma gibi) ya da yürüyüş, merdiven çıkma gibi aktiviteler sırasında oluşur. Urge idrar kaçırma durumu ise idrarı yetiştirememe tarzında oluşur (yüzde 24). Karışık tip idrar kaçırma ise her ikisinin birlikte görüldüğü durumdur (yüzde 28). Ayrıca taşma tipi idrar kaçırma gibi nedenlerde daha az oranda görülmektedir.
Yaş, doğum, şişmanlık, alt üriner sistem ile ilgili hastalıklar, menopoz, jinekolojik operasyonlar, kabızlık, genetik, aşırı egsersiz, solunum hastalıkları gibi bazı risk faktörleri idrar kaçırma ile ilişkilidir.
İdrar kaçırması olan bir kadında temel değerlendirme hastanın şikâyeti ve hikâyesinin alınması, işeme çizelgesi, sorgulama formu, fizik muayene ve basit idrar testinden oluşur. İleri değerlendirme gerektiğinde üroflowmetri, ürodinami-videoürodinami, ultrasonografi, dinamik MR, endoskopi gibi yöntemlere başvurulabilir.
Yöntemler çeşitli
İdrar kaçırma tedavisinde değişik yöntemlere başvurulabilir. Mesane ile ilgili egsersizler, biofeedback, ilaç tedavileri ve cerrahi tedaviler kaçırma tipine göre seçilebilir. Çoğunlukla tedaviler sonrası hasta yakınmaları büyük ölçüde azalır.
Özellikle son yıllarda geliştirilen cerrahi yöntemler ile 30 dakika gibi sürede bu yakınmalardan kurtulmak mümkün olmuştur. İdrar kaçırmayı kabullenerek yaşamaktansa doktorunuza başvurmanız bu probleminizin çözümü için yeterli olabilecektir.
Op. Dr. Bülent Özbilek
(Üroloji Uzman›, Özel Göztepe
Şafak Hastanesi)